Gevoeligheid (intolerantie) voor sulfieten

Sulfieten (E-nummers E220 t/m E228) zijn chemicaliën die vaak worden gebruikt als conserveermiddelen voor verschillende soorten voedingsmiddelen en dranken. Bovendien bevatten sommige medicijnen sulfieten, wat dan nodig is om de medicijnen stabiel en effectief te houden. Sulfieten bevinden zich eveneens in cosmetica. Bedrijven moeten op hun etiketten plaatsen dat het voedingsmiddel, de drank of het geneesmiddel sulfieten bevat, omdat sommige patiënten op deze stof gevoelig reageren. Zij lijden aan een gevoeligheid (intolerantie) voor sulfiet. Problemen aan de huid, de spijsvertering en het hart en de longen komen mogelijk tot uiting. In ernstige gevallen ontstaan ademhalingsproblemen. Een snelle behandeling is noodzakelijk. Patiënten met dit type intolerantie vermijden het beste sulfieten. Enkele tips voorkomen tot slot een nieuwe overgevoeligheidsreactie.

• Bronnen van sulfieten
• Medicatie
• Voedingsmiddelen en dranken
• Terminologie van gevoeligheid voor sulfiet
• Oorzaken van overgevoeligheidsreactie op sulfieten
• Risicofactoren van type intolerantiereactie
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van gevoelige reactie op chemicaliën
• Preventie van intolerantie voor sulfiet

Bronnen van sulfieten

Sulfieten bevinden zich in medicijnen, voedingsmiddelen en dranken alsook in cosmetica.

Medicatie

Sulfieten worden toegevoegd aan veel voorgeschreven en vrij verkrijgbare medicijnen:

• anesthetica
• antibiotica
• cardiovasculaire medicijnen
• geneesmiddelen voor de behandeling van allergieën
• geneesmiddelen voor de behandeling van astma (chronische ontsteking van luchtwegen in de longen)
• geneesmiddelen voor de behandeling van braken en misselijkheid (anti-emetica)
• geneesmiddelen voor de behandeling van psychiatrische aandoeningen
• intraveneuze (via een ader toegediende) medicijnen
• pijnstillers
• steroïden en andere medicijnen om te helpen bij ademhalingsproblemen

Patiënten lezen best zorgvuldig het etiket van het geneesmiddel. Hebben patiënten vragen of wensen ze advies, dan nemen ze contact op met de arts of apotheker.

Voedingsmiddelen en dranken

Veel producten bevatten mogelijk van nature aanwezige of toegevoegde (E-nummers E-220 t/m E-228) sulfieten zoals bijvoorbeeld:

• augurken, saus, olijven, slasaus
• bier, wijn, frisdranken
• frieten en ander voedsel gemaakt met geschilde aardappelen zoals instant aardappelpuree
• fruit- of groentesap
• garnalen, kreeft, sint-jakobsschelpen
• gedroogd fruit
• ingeblikt fruit of groenten
• koekjes, crackers, taartbodem, pizzabodem
• noedels of rijstmixen, gedroogde soepmixen
• siroop en fruit toppings

Mensen moeten steeds het voedingsetiket controleren wanneer ze kampen met een gevoeligheid voor sulfieten.

Terminologie van gevoeligheid voor sulfiet

Mensen spreken meestal over een sulfietallergie. In principe is echter sprake van een overgevoeligheidsreactie voor sulfieten (intolerantie voor sulfiet). Het immuunsysteem is namelijk steeds betrokken bij een allergie en dit is niet het geval wanneer een overgevoeligheidsreactie tot stand komt.

Oorzaken van overgevoeligheidsreactie op sulfieten

De oorzaak van een gevoeligheid voor deze chemicaliën is niet bekend anno december 2019.

Risicofactoren van type intolerantiereactie

Een gevoeligheid voor sulfiet komt zelden tot stand. Patiënten met astma lopen een verhoogd risico op een reactie op deze chemicaliën.

Symptomen

Sommige patiënten reageren gevoelig op sulfieten en kampen met overgevoeligheidsreactie na het consumeren of aanbrengen van dit conserveermiddel. De milde tot ernstige symptomen variëren en bestaan uit:

• huid: een jeukende huid, een huiduitslag, netelroos, een vochtophoping, angio-oedeem (zwelling van de diepere huidlagen), contactdermatitis
• luchtwegen, longen en hart: niezen, astma, duizeligheid, hartkloppingen, ademhalingsproblemen, een piepende ademhaling, hoesten, kortademigheid, beklemming op de borst
• maag en darmen: maagkrampen, misselijkheid, braken, buikpijn, diarree

In extreme situaties ontstaat een levensbedreigende overgevoeligheidsreactie in het hele lichaam, die in medische termen bekend staat als een anafylactische shock (anafylaxie). Hierbij kan een patiënt niet ademen en ontstaat een plotse bloeddrukdaling en een shock.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van een gevoeligheid voor sulfiet wordt gesteld door een allergoloog. Hij voert namelijk een voedseluitdagingstest uit. De patiënt krijgt bij dit type intolerantiereactie dan een zeer kleine hoeveelheid sulfieten in het ziekenhuis toegediend. Vervolgens volgt de arts hem nauwlettend op om elke mogelijke reactie meteen op te sporen. Als een patiënt geen symptomen heeft, verhoogt de arts langzaam de hoeveelheid die de patiënt krijgt toegediend. Als een patiënt een reactie krijgt, krijgt de patiënt medicijnen om de symptomen om te keren. Ook zijn dan onderzoeken nodig om de longfunctie te controleren.

Behandeling van gevoelige reactie op chemicaliën

De diëtist of voedingsdeskundige geeft de patiënt voorts voedingstips en adviezen inzake het voorkomen van overgevoeligheidsreacties. Bij tekenen van een ernstige overgevoeligheidsreactie, is onmiddellijk medische hulp nodig.

Preventie van intolerantie voor sulfiet

Het etiket lezen is altijd belangrijk wanneer patiënten gevoelig reageren op sulfieten. Patiënten moeten deze chemicaliën vermijden. Verder kunnen patiënten het beste voorbereid zijn. Ze moeten altijd noodmedicatie meenemen wanneer ze ooit al eens te maken hebben gekregen met anafylaxie. Verder is het aanbevolen om een medische waarschuwingsarmband te dragen zodat mensen in de omgeving gewaarschuwd kunnen worden dat de patiënt lijdt aan een intolerantiereactie.