Water in oor: symptomen, oorzaken, behandeling en zelfzorg

Water in het oor is een veel voorkomende klacht na het zwemmen, douchen of watersporten. Je hebt dan plotseling het gevoel dat er water in je oor zit, wat zich onder meer kan uiten door een krakend gevoel en vaak is het gehoor ook enigszins beperkt in het aangedane oor. Meestal is het onschadelijk, maar het water mag niet langer dan twee dagen in het oor blijven, anders kunnen er complicaties optreden. Als het water te lang in je blijft oor zitten, dan kun je last krijgen van een zwemmersoor; een ontsteking van de huid van de ingang van het oor. Als je het water niet uit je oor krijgt, is het verstandig om je huisarts te raadplegen. Doe dit ook als er complicaties optreden.

• Water in het oor
• Symptomen
• Oorzaken van water in het oor
• Anatomische positie
• Oorsmeer
• Tumortje
• Wanneer de huisarts raadplegen?
• Complicaties
• Behandeling en zelfzorg
• Zelfzorgmaatregelen
• Medische behandeling
• Preventie

Water in het oor

Water in het oor duidt op een toestand waarbij er water in één van je oren zit, bijvoorbeeld na het douchen, tijdens of na het zwemmen of watersporten. Het water komt in het binnenoor (waar onder meer het slakkenhuis zit) terecht en kan niet ongehinderd uit het oor wegstromen. Vaak leidt deze toestand tot tijdelijk verminderd gehoor. Het hebben van water in het oor wordt dikwijls als zeer onaangenaam ervaren. In de regel lost het vastzittende water na korte tijd op door eenvoudige maatregelen (bijvoorbeeld het door je hoofd te kantelen aan je oorlel te trekken). Als dit niet het geval is, moet de situatie door je huisarts worden beoordeeld en behandeld.

Symptomen

Als je oor verstopt zit met water, kan dat de volgende klachten geven:

• een vervelend, drukkend gevoel in je oor
• tijdelijke gehoorvermindering / dof gehoor
• krakend gevoel
• jeuk in het oor

Oorzaken van water in het oor

Anatomische positie

Nagenoeg iedereen kent wel het onaangename gevoel van water in het oor, wat je vooral door zwemmen kunt krijgen. Maar hoe komt het water in het binnenoor? Ten eerste zorgt de anatomische positie van de gehoorgang ervoor dat het water dat in het oor terechtkomt er niet gemakkelijk uitgaat. Er is een scherpe hoek tussen het trommelvlies en het gehoorkanaal (een holle buis die de oorschelp met het middenoor verbindt), waardoor het water niet zo gemakkelijk terug kan stromen. Aan de andere kant zorgt de aantrekkingskracht door het constant bewegende trommelvlies ervoor dat het water niet gemakkelijk naar buiten kan ontsnappen.

Oorsmeer

Een andere oorzaak kan oorsmeer zijn, dat door het water zwelt, een prop vormt, het oor afsluit en zo de uitstroom van water naar buiten belemmert.

Tumortje

Een zeldzame oorzaak is de aanwezigheid van een tumortje in het oor of in het ergste geval oorkanker (gehoorgangcarcinoom), waardoor het water niet goed terug kan lopen.

Wanneer de huisarts raadplegen?

In de meeste gevallen van water in het oor hoef je geen arts te raadplegen. Het euvel lost zich meestal vanzelf op en hoeft daarom niet medisch te worden behandeld. Water in het oor komt vooral voor na het douchen of na een bezoek aan een zwembad en is een veel voorkomend fenomeen. In veel gevallen loopt het water binnen enkele minuten vanzelf uit het oor, waarbij er verder geen problemen of complicaties optreden. Doch wanneer het water te lang in het oor blijft zitten, kun je daar last van krijgen. Zo niet, dan kun je een aantal maatregelen nemen. Als het water in het oor echter langer dan een dag blijft, moet een arts worden geraadpleegd. Dit kan een oorontsteking veroorzaken, wat kan leiden tot verdere problemen. Dit type oorontsteking in het uitwendige gehoorkanaal wordt gehoorgangontsteking of zwemmersoor genoemd.

Complicaties

In de regel treden er geen bijzondere complicaties op bij water in het oor. Het symptoom zelf is in de meeste gevallen onschadelijk en verdwijnt vanzelf weer, vaak binnen een aantal minuten en soms een aantal uren. Het water in het oor kan zich ophopen door een bezoek aan het zwembad of duiken en kan korte tijd in het oor blijven. Dit veroorzaakt geen gezondheidsproblemen voor het oor zelf. Het water in het oor sijpelt meestal vanzelf naar buiten en laat geen verdere klachten achter.

Als water te lang in je gehoorgang blijft zitten, dan neemt de beschermingsbarrière van de huid af. Dit kan resulteren in smetten van de gehoorganghuid. Als het water langer in het oor blijft, kan dit dus leiden tot een ontsteking en dus oorpijn.

In het ergste geval kan het je gehoor aantasten. Dit komt echter zeer zelden voor. Ontsteking in het oor en oorpijn kan goed worden behandeld en zal normaliter geen verdere complicaties veroorzaken. Het water in het oor zorgt voor een onaangenaam gevoel in het oor dat de kwaliteit van leven voor een korte tijd kan verminderen. Met de juiste zelfzorgmaatregelen of behandeling zijn er echter geen verdere klachten te verwachten.

Behandeling en zelfzorg

Zelfzorgmaatregelen

Water in het oor kan op verschillende manieren worden behandeld. Onder normale omstandigheden is het voldoende om met je hoofd te schudden, op je zij liggen of op één been te springen, waarna het water uit het oor meestal zonder problemen wegloopt. Gebruik in geen geval wattenstaafjes, zoals veel mensen doen. Bij een door water gezwollen oorsmeerprop duw je hem verder naar achteren en bestaat er een algemeen gevaar dat het trommelvlies beschadigd raakt. Soms wordt het aanbevolen om een föhn te gebruiken om het oor te drogen, maar het dit is niet echt een geschikte methode vanwege het risico op oververhitting van het binnenoor. KNO-artsen raden ten sterkste af om paperclips of soortgelijke scherpe voorwerpen in je oor te steken. Het risico op letsel is te groot en het probleem wordt er meestal niet door opgelost.

De meest doeltreffende zelfzorgmaatregel bij water in het oor zijn:

• Je oor vacuüm trekken door je hoofd scheef te houden, met het betreffende oor naar beneden. Druk vervolgens met de palm van je hand op je oor en maak een pompende beweging zodat het water uit je oor stroomt.
• Je hoofd kantelen en aan je oorlel trekken, waardoor je de gehoorgang wat wijder maakt. Je kunt er ook bij gaan hinkelen.
• Ga een tijdje op je oor liggen waar het water in zit, waardoor je de zwaartekracht het werk laat doen.
• Het water komt ook gemakkelijk uit je oor als je je kaken rond je oren beweegt door kauwbewegingen. Kantel hierbij je hoofd naar de kant waar geen water aanwezig is en kantel daarna je hoofd snel naar de andere kant.
• Zuig tussen drie tot vier druppels ontsmettingsalcohol of isopropylalcohol op met behulp van een druppelaar. Druppel deze daarna in je oor en wacht 30 seconden terwijl je zachtjes langs de buitenkant van je oor wrijft. Kantel je oor tenslotte zodat de vloeistof eruit kan komen.

Als je pijn ervaart bij het aanbrengen van ontsmettingsalcohol, dan is het belangrijk om je huisarts te raadplegen.

Medische behandeling

Een oorsmeerprop kan door je huisarts of KNO-arts worden verwijderd met behulp van een instrument of door het oor uit te spuiten. In het geval van een oorontsteking zal de huisarts vaak oordruppels voorschrijven met een zuur en een corticosteroïd erin. Meestal is de ontsteking binnen 1 tot 3 weken genezen.

Preventie

Water in het oor kan niet altijd worden voorkomen. Je kunt het risico wel beperken door een badmuts of swim plugs te dragen als je gaat zwemmen of watersporten. Het is belangrijk om ervoor te zorgen dat als er water in je oor komt door te douchen of te zwemmen weer snel kan weglopen, zodat de beschermingsbarrière van de huid niet te veel afneemt en al het oorsmeer verdwijnt. Want als deze belangrijke beschermende laag ontbreekt, kunnen bacteriën ongehinderd in het binnenoor doordringen en daar een ontsteking veroorzaken. Als het water langer dan 2 dagen niet kan weglopen of als er sprake is van een ontsteking, dan moet een arts worden geraadpleegd om de problemen te verhelpen.

Lees verder

• Oorpijn: oorzaken en oorpijn verzachten kind en volwassene
• Pijn achter het oor: oorzaken van stekende of kloppende pijn
• Doof gevoel in oor of oren: oorzaken verdoofd gevoel in oor
• Pus uit het oor: oorzaken en behandeling van pus in de oren
• Bloed uit het oor: symptomen, oorzaken en behandeling