Doof gevoel in oor of oren: oorzaken verdoofd gevoel in oor

Als je oor verdoofd aanvoelt of als je een tintelend gevoel in een of beide oren ervaart, kan dit een symptoom zijn van een aantal onderliggende aandoeningen waarbij het verstandig is om een huisarts te raadplegen. De huisarts kan je zo nodig verwijzen naar een keel-neus-oorarts (KNO-arts), die gespecialiseerd is in aandoeningen aan keel, neus en oren. Op basis van de diagnose kan een behandelplan worden opgesteld. Niet altijd is behandeling nodig. Soms verdwijnen de klachten van een doof gevoel in het oor of beide oren vanzelf.

• Een doof gevoel in je oor
• Oorzaken van een verdoofd gevoel in het oor
• Zintuiglijke zenuwbeschadiging
• Middenoorontsteking
• Prop oorsmeer
• Zwemmersoor
• Vreemd voorwerp
• Beroerte
• Verdoofd gevoel in het oor door diabetes
• Ziekte van Ménière
• Temporomandibulaire disfunctie (TMD)
• Nek- of rugproblemen (bijv. cervicale hernia)
• Herpes zoster oticus (gordelroos in het oor)
• Multiple sclerose (MS)
• Overmatige blootstelling aan geluid
• Tumoren in het hoofd- of nekgebied
• Hyperventilatie of angststoornissen
• Allergieën of sinusitis
• Blootstelling aan kou (koude neuritis)
• Medicijnen en toxische blootstelling
• Onderzoek en diagnose
• Behandeling van een verdoofd gevoel in het oor
• Onderliggende oorzaken aanpakken
• Pijnbestrijding en verlichting
• Innovatieve behandelingen
• Leefstijl en preventie
• Prognose van doof gevoel in oor of oren

Een doof gevoel in je oor

Marieke, een 34-jarige lerares, werd op een ochtend wakker met een vreemd, dof gevoel in haar linkeroor. Het voelde alsof er watten in zaten, en ze hoorde alles gedempt. "Misschien is het een prop oorsmeer," dacht ze, maar toen het gevoel na een paar dagen niet verdween en ze ook tintelingen begon te voelen, besloot ze naar de huisarts te gaan. Uiteindelijk bleek ze een middenoorontsteking te hebben, die met medicatie gelukkig snel verholpen kon worden.

Een verdoofd gevoel of doof gevoel in het oor is een veelvoorkomende klacht die door uiteenlopende oorzaken kan worden veroorzaakt. Het kan tijdelijk zijn, zoals door een prop oorsmeer of een vluchtige blootstelling aan harde geluiden, maar het kan ook wijzen op een ernstigere onderliggende aandoening, zoals een zenuwbeschadiging, een infectie of zelfs een beroerte. De klacht kan gepaard gaan met andere symptomen, zoals tintelingen, druk, gehoorverlies of zelfs duizeligheid, afhankelijk van de oorzaak.

Het is belangrijk om aandacht te besteden aan dit symptoom, omdat het een impact kan hebben op je gehoor en algehele comfort. Tijdige diagnose en behandeling kunnen vaak ernstigere complicaties voorkomen. Van relatief onschuldige oorzaken zoals zwemmersoor tot complexe aandoeningen zoals de ziekte van Ménière: een verdoofd gevoel in het oor kan een indicatie zijn van wat er zich in je lichaam afspeelt.

Oorzaken van een verdoofd gevoel in het oor

Een verdoofd gevoel of doof gevoel in het oor kan een vreemd en verontrustend symptoom zijn. Vaak wordt het ervaren als een gevoel van druk, alsof er watten in het oor zitten, of als een tijdelijk verlies van gevoeligheid. Dit kan gepaard gaan met andere klachten zoals tintelingen, gehoorverlies of zelfs een licht gevoel van duizeligheid. De oorzaken zijn divers, variërend van eenvoudige, alledaagse factoren tot meer complexe medische aandoeningen die directe aandacht vereisen.

Veelvoorkomende oorzaken van dit gevoel zijn relatief onschuldig, zoals een prop oorsmeer, een zwemmersoor of een middenoorontsteking. Deze aandoeningen kunnen het gehoorkanaal blokkeren of de druk in het middenoor verstoren, wat resulteert in een doof of verdoofd gevoel. Daarnaast kunnen externe factoren, zoals langdurige blootstelling aan harde geluiden of een vreemd voorwerp in het oor, een belangrijke rol spelen.

Er zijn ook meer ernstige oorzaken die mogelijk ten grondslag liggen aan een verdoofd gevoel in het oor, zoals zenuwbeschadigingen door diabetes, een beroerte, of aandoeningen zoals de ziekte van Ménière of een vestibulair schwannoom. Het begrijpen van de mogelijke oorzaken is essentieel om te bepalen of je medische hulp moet inschakelen. Het oor is een complex en gevoelig orgaan, en zelfs kleine afwijkingen kunnen merkbare symptomen veroorzaken.

Zintuiglijke zenuwbeschadiging

Sensorische zenuwen ofwel gevoelszenuwen verzenden sensorische informatie van delen van je lichaam naar het centrale zenuwstelsel (CZS), welke de hersenen en het ruggenmerg omvat. Als bijvoorbeeld je oren koud aanvoelen terwijl je 's winters in de vrieskou buiten bent, dan is dat gevoel te danken aan sensorische zenuwen. Als de sensorische zenuwen in je oor beschadigd raken, kan het getroffen oor moeite hebben met het waarnemen van gevoel. Dit kan resulteren in een tintelend gevoel dat bekend staat als paresthesie, een stoornis in de gevoelssensatie waardoor het uiteindelijk gevoelloos kan worden. Zintuiglijke zenuwbeschadiging is een veel voorkomende oorzaak van een doof gevoel in of aan het oor, hetgeen kan worden veroorzaakt door een verwonding van het oor, zoals een directe slag of zelfs een piercing in het oor.

Middenoorontsteking

Bij een middenoorontsteking is de ruimte direct achter het trommelvlies ontstoken en daarbij kun je last krijgen van een pijnlijk, jeukend of een branderig gevoel en soms ook een doof gevoel. Daarnaast kan gehoorverlies optreden, een aanhoudende druk in het oor en pusachtige afscheiding. Er kan bijvoorbeeld ontstekingsvocht uit het oor komen als het trommelvlies scheurt. Dit wordt een loopoor genoemd.

Prop oorsmeer

Oorsmeer dat is uitgehard en de uitwendige gehoorgang blokkeert, kan een door gevoel in het oor veroorzaken. Je kunt ook symptomen hebben zoals gehoorverlies, oorsuizen, oorpijn en oorjeuk.

Zwemmersoor

Wanneer water in je oor komt en opgesloten raakt, kan het een omgeving creëren waarin bacteriën of zelfs schimmels kunnen gedijen en groeien. Een uitwendige oorontsteking, ook wel zwemmersoor (otitis externa) genoemd, kan een doof gevoel en andere symptomen geven, zoals:

• gehoorverlies
• oorpijn
• roodheid van het oor
• oortintelingen

Vreemd voorwerp

Als je een vreemd voorwerp in je oor hebt, zoals een wattenstaafje, sieraad, plastic speelgoed, gummetje, of een insect, dan kun je naast een doof gevoel of gevoelloosheid ook andere symptomen aan het oor ervaren, zoals gehoorverlies (bij een geheel verstopt oor), oorpijn of roodheid van het oor.

Beroerte

Als je een beroerte hebt gehad, kan je oor gevoelloos worden. Andere symptomen van een beroerte zijn moeite met praten, een scheve mond of verlamming van arm/been. Een beroerte is een medisch noodgeval. Een beroerte kan ernstige hersenschade veroorzaken en zelfs dodelijk zijn. Als je gevoelloze oor optreedt in combinatie met deze andere symptomen, bel dan onmiddellijk 112.

Verdoofd gevoel in het oor door diabetes

Mensen met diabetes die de aandoening niet zorgvuldig behandelen, kunnen last krijgen van perifere neuropathie (diabetische neuropathie). Perifere neuropathie is het gevolg van letsel aan het perifere zenuwstelsel, dat informatie in het lichaam doorgeeft aan of van het centrale zenuwstelsel. Perifere neuropathie kan tintelingen en gevoelloosheid veroorzaken in je ledematen en in het gezicht, inclusief de oren.

Ziekte van Ménière

De ziekte van Menière aandoening gaat vaak gepaard met duizeligheid, oorsuizen en gehoorverlies. Het kan ook een doof gevoel of tintelingen in het oor veroorzaken door een ophoping van vloeistof in het binnenoor, wat de druk verhoogt en zenuwen aantast.

Temporomandibulaire disfunctie (TMD)

Problemen met het kaakgewricht kunnen de zenuwen en spieren rond het oor beïnvloeden, wat resulteert in een verdoofd of drukkend gevoel in en rond het oor. Patiënten klagen vaak ook over kaakpijn, klikken of knarsen bij beweging.

Nek- of rugproblemen (bijv. cervicale hernia)

Een beknelde zenuw in de nek kan uitstralende symptomen veroorzaken, waaronder een verdoofd gevoel in het oor. Dit wordt vaak verergerd door slechte houding of stress op de nek.

Herpes zoster oticus (gordelroos in het oor)

Deze virale infectie veroorzaakt door het varicella-zostervirus kan zenuwen in het oor aantasten, wat leidt tot gevoelloosheid, pijn, en soms blaren rond of in het oor. Gordelroos kan ook leiden tot een aandoening genaamd het Ramsay Hunt-syndroom. Het Ramsay Hunt-syndroom is een neurologische aandoening die optreedt wanneer het varicella-zostervirus (dat waterpokken en gordelroos veroorzaakt) opnieuw actief wordt in de gehoorzenuw en nabijgelegen zenuwen in het gezicht. Dit syndroom kan een doof of verdoofd gevoel in het oor veroorzaken, vaak samen met hevige oorpijn, blaasjes in en rond het oor, en zelfs tijdelijk gehoorverlies. Het virus kan ook de gezichtszenuw aantasten, wat leidt tot eenzijdige gezichtsverlamming (facialisparese) en tintelingen of gevoelloosheid in het getroffen gebied. Het is een ernstige aandoening die directe medische behandeling vereist, zoals antivirale middelen en corticosteroïden, om blijvende gehoorschade of andere complicaties te voorkomen.

Multiple sclerose (MS)

Bij multiple sclerose (MS) kunnen zenuwbeschadigingen in de hersenen of hersenstam sensorische verstoringen veroorzaken, waaronder een verdoofd gevoel in het oor. Dit gaat vaak gepaard met andere neurologische symptomen zoals evenwichtsproblemen en spierzwakte.

Overmatige blootstelling aan geluid

Langdurige blootstelling aan harde geluiden kan de zenuwen in het oor beschadigen en een tijdelijk of permanent doof gevoel veroorzaken. Vaak gaat dit gepaard met tinnitus of gehoorverlies.

Tumoren in het hoofd- of nekgebied

Goedaardige tumoren zoals een vestibulair schwannoom (akoestisch neuroom) kunnen druk uitoefenen op de zenuwen die betrokken zijn bij gehoor en gevoel in het oor. Dit kan leiden tot progressief gehoorverlies, tintelingen of een doof gevoel.

Hyperventilatie of angststoornissen

Tijdens periodes van intense stress of angst kan hyperventilatie een verdoofd gevoel in het oor veroorzaken door verminderde doorbloeding en zuurstofvoorziening naar het zenuwweefsel.

Allergieën of sinusitis

Allergische reacties of sinusproblemen (bijholteontsteking of sinusitis) kunnen druk op het middenoor veroorzaken, wat een tijdelijk doof gevoel kan geven. Dit gaat vaak gepaard met hoofdpijn en druk achter de ogen.

Blootstelling aan kou (koude neuritis)

Ernstige blootstelling aan koude wind of water kan de zenuwen rond het oor beïnvloeden, wat resulteert in gevoelloosheid of tintelingen. Dit komt vaak voor bij watersporters of mensen die zonder bescherming aan kou zijn blootgesteld.

Medicijnen en toxische blootstelling

Ototoxische medicijnen, zoals bepaalde antibiotica, diuretica of chemotherapie, kunnen zenuwen in het oor beschadigen, wat leidt tot een verdoofd gevoel of doofheid. Dit risico is vaak dosisafhankelijk en kan onomkeerbaar zijn.

Onderzoek en diagnose

Een doof gevoel in het oor kan veel verschillende oorzaken hebben, en een juiste diagnose is cruciaal om de onderliggende aandoening effectief te behandelen. Het proces van onderzoek varieert van eenvoudige, snelle tests tot geavanceerde technieken om zelfs de minst voor de hand liggende oorzaken op te sporen. Hier volgt een overzicht van de onderzoeken die kunnen worden ingezet, inclusief minder bekende en innovatieve methoden.

Anamnese en lichamelijk onderzoek: de eerste stap
Om een ​​diagnose te stellen, zal de huisarts vragen stellen over je lichamelijke symptomen zoals een tintelend of gevoelloos oor. Hij of zij zal ook vragen of je één of meer van de volgende klachten ervaart:

• pus of waterige afscheiding uit je oor
• verstopte neus of loopneus
• rinkelend of zoemend geluid in je oor
• tintelingen of gevoelloosheid in andere delen van je lichaam
• gezichtsgevoelloosheid
• duizeligheid
• misselijkheid
• slechtziendheid of wazig zien

Vervolgens wordt een lichamelijk onderzoek uitgevoerd, waarbij met een otoscoop in het oor wordt gekeken. Hiermee kunnen eenvoudige oorzaken zoals een prop oorsmeer, een vreemd voorwerp of tekenen van een middenoorontsteking worden opgespoord.

Gehoortests: functionele analyse van het oor
Om gehoorverlies vast te stellen en de functie van het oor te beoordelen, worden vaak de volgende tests uitgevoerd:

• Audiometrie: Meet de gehoorscherpte en bepaalt of er sprake is van conductief (middenoor) of perceptief (binnenoor) gehoorverlies.
• Tympanometrie: Onderzoekt de druk in het middenoor en controleert op vocht of een verstopping in de buis van Eustachius.
• Otoakoestische emissies (OAE): Met deze test kan de functie van de haarcellen in het binnenoor worden beoordeeld, wat helpt bij het identificeren van schade door bijvoorbeeld lawaai of infecties.

Beeldvorming: de blik van binnenuit
Wanneer een structureel probleem wordt vermoed, zoals een tumor of beschadiging in het oor of de omliggende zenuwen, kan beeldvorming cruciaal zijn:

• MRI (Magnetic Resonance Imaging): Ideaal voor het detecteren van zachte weefselaandoeningen, zoals een vestibulair schwannoom (akoestisch neuroom) of ontsteking in de gehoorzenuw.
• CT-scan: Geeft een gedetailleerd beeld van de botstructuren, zoals de gehoorgang, de mastoïd (bot achter het oor) en eventuele breuken.

Neurologische evaluatie: het zenuwstelsel onder de loep
Wanneer het vermoeden bestaat dat een doof gevoel in het oor verband houdt met zenuwbeschadiging of een aandoening zoals een beroerte of het Ramsay Hunt-syndroom, wordt een neurologisch onderzoek uitgevoerd. Hierbij controleert de arts:

• Gevoeligheid en motoriek van het gezicht.
• Reflexen en spierkracht in het gezicht en hoofd.

Innovatieve aanpak:

• Elektromyografie (EMG): Meet de elektrische activiteit van spieren en zenuwen in het gezicht, wat nuttig kan zijn bij het evalueren van zenuwbeschadiging.

Bloedonderzoek: de interne balans controleren
Bloedtests kunnen helpen om onderliggende systemische oorzaken te identificeren:

• Bloedglucose: Om diabetes te diagnosticeren, een bekende oorzaak van zenuwbeschadiging.
• Vitamine B12- en D-niveaus: Tekorten aan deze vitamines kunnen zenuwbeschadiging veroorzaken.
• Infectiemarkers: Zoals CRP en witte bloedcellen, om infecties zoals gordelroos of een middenoorontsteking te bevestigen.

Minder bekende en innovatieve onderzoeken

• VEMP (Vestibulaire Myogene Potentiëlen): Test de functie van de evenwichtsorganen in het binnenoor, wat nuttig kan zijn bij aandoeningen zoals de ziekte van Ménière.
• ECoG (Elektrocochleografie): Een specialistische gehoortest die de elektrische activiteit in het slakkenhuis en gehoorzenuw meet, nuttig voor complexe aandoeningen zoals endolymfatische hydrops.
• Neuroimaging met tractografie: Een geavanceerde MRI-techniek die de zenuwbanen in de hersenen visualiseert, om schade door bijvoorbeeld een beroerte beter te begrijpen.
• Genetische screening: Bij terugkerende of onverklaarbare gevoelloosheid kan genetisch onderzoek helpen om erfelijke aandoeningen zoals Charcot-Marie-Tooth te identificeren.

Een voorbeeld uit de praktijk
Kees, een 55-jarige lasser, meldde zich bij de huisarts met een doof gevoel in zijn linker oor dat al weken aanhield. Een gehoortest wees op perceptief gehoorverlies, en een MRI bevestigde de aanwezigheid van een vestibulair schwannoom. Dankzij de snelle diagnose werd de tumor verwijderd, en met revalidatie herstelde Kees gedeeltelijk zijn gehoor en balans.

Behandeling van een verdoofd gevoel in het oor

Een verdoofd gevoel in het oor kan niet alleen vervelend zijn, maar ook wijzen op onderliggende gezondheidsproblemen. De behandeling hangt af van de oorzaak. Hier zijn enkele benaderingen om verlichting te bieden en de oorzaak aan te pakken.

Onderliggende oorzaken aanpakken

• Temporomandibulaire disfunctie (TMD): Bij problemen met het kaakgewricht kan fysiotherapie of een gebitsbeschermer helpen om de druk op het gewricht te verlichten. Ontspanningsmethoden zoals mindfulness kunnen effectief bijdragen aan het verminderen van spierspanning en pijn.
• Sinusitis of allergieën: Ontstekingsremmende medicatie, antihistaminica of decongestiva kunnen de druk in de sinussen verminderen, waardoor het verdoofde gevoel afneemt. In sommige gevallen kan een nasale spoeling met zoutoplossing helpen om het slijmvlies te reinigen.
• Herpes zoster oticus: Behandeling omvat antivirale medicatie zoals aciclovir, vaak gecombineerd met corticosteroïden om zwelling te verminderen. Bij ernstige gevallen kunnen pijnstillers zoals gabapentine worden voorgeschreven om zenuwpijn te verlichten.
• Multiple sclerose: Behandeling richt zich op het beheersen van symptomen met immunomodulatoren, fysiotherapie en soms steroïden om acute aanvallen te behandelen. Innovatieve therapieën zoals stamceltransplantatie worden onderzocht als mogelijke oplossingen.

Pijnbestrijding en verlichting

• Warme kompressen: Het aanbrengen van warmte kan de doorbloeding verbeteren en de zenuwen kalmeren.
• Massage: Een zachte massage rond het oor en de kaak kan spierspanning verminderen en de symptomen verlichten.
• Oordruppels: Bij een infectie kunnen antibiotische of ontstekingsremmende druppels helpen om zwelling en ongemak te verminderen.

Innovatieve behandelingen

• Neuromodulatie: Deze techniek gebruikt elektrische stimulatie om zenuwbanen te herstellen en pijnsignalen te onderdrukken.
• Lasertherapie: Laagfrequente laserbehandelingen kunnen helpen om beschadigde zenuwen te herstellen en ontstekingen te verminderen.
• Stamceltherapie: Hoewel experimenteel, biedt dit veelbelovende resultaten voor het regenereren van zenuwweefsel in het oor.

Leefstijl en preventie

• Vermijd harde geluiden: Langdurige blootstelling aan lawaai kan zenuwbeschadiging verergeren. Gebruik gehoorbescherming waar nodig.
• Gezonde voeding: Een dieet rijk aan antioxidanten, zoals vitamine C en E, kan helpen om zenuwbeschadigingen te voorkomen.
• Hydratatie: Voldoende water drinken kan helpen om slijmvliezen en zenuwen gezond te houden.

Prognose van doof gevoel in oor of oren

Een verdoofd oor of een tinteling in het oor is een symptoom met verschillende oorzaken, van een alledaagse oorontsteking tot een beroerte. Wanneer je je huisarts raadpleegt over een doof gevoel in het oor of tintelingen, moet je ervoor zorgen dat je alle symptomen beschrijft die je ervaart, zelfs als deze mogelijk niet direct verband houden met de gevoelloosheid.

Lees verder

• Doof gevoel: doof in been, voet, arm en hand met tintelingen