Pijn achter het oor: oorzaken van stekende of kloppende pijn

Pijn achter het oor kan bestaan uit stekende, scherpe of juist doffe, zeurende pijn. Ook kan het gaan om pijn die steeds aanwezig is of drukpijn. Het feit dat de pijn zo dicht is gelokaliseerd bij de hersenen maakt elke vorm van pijn achter het oor een bron van zorgen. Pijn achter het oor kan optreden aan zowel het linkeroor als het rechteroor. Het kan gaan om een relatief onschuldige oorzaak, zoals opgezette lymfeklieren achter het oor in verband met een verkoudheid. De oorzaak van pijn achter het oor kan ook ernstiger zijn. Als de pijn gepaard gaat met koorts of andere symptomen, dan is het verstandig de huisarts te raadplegen. Deze kan bepalen wat er aan de hand is en of verdere behandeling nodig is. Een aantal factoren zoals de frequentie, intensiteit en ernst, zijn factoren waarbij je rekening moet houden bij het bepalen van de oorzaak van de pijn.

• Pijn achter het oor
• Scherpe, stekende, zeurende of kloppende pijn achter het oor
• Bijkomende symptomen
• Verschijnselen
• Beschrijving
• Oorzaken van pijn achter het oor
• Middenoorontsteking
• Vergrote lymfeklieren
• Mastoiditis
• Zwemmersoor
• Oorsmeer (cerumen)
• Tandontsteking
• Abces
• Talgkliercyste
• Acne vulgaris
• Steenpuist achter het oor
• Lipoom of vetbult
• Temporomandibulaire dysfunctie (TMD)
• Nervus occipitalis neuralgie
• Niet doorbrekende verstandskiezen
• Tandenknarsen en kaakklemmen (bruxisme)
• Zenuwpijn
• Andere oorzaken van oorpijn
• Huisarts raadplegen
• Onderzoek en diagnose
• Zelfzorgmaatregelen
• Pijnstillers
• Warmte toepassen
• Ontspanningstechnieken
• Oren goed droogmaken
• Medische behandeling van pijn achter het oor
• Antibiotica
• Chirurgie
• Biopsie
• Oorreiniging
• Gebitsbeschermer
• Tandheelkundige procedures

Pijn achter het oor

Pijn achter het oor wordt vaak veroorzaakt door een infectie, zoals mastoïditis of zwemmersoor, door tandheelkundige complicaties of gezwollen lymfeklieren achter het oor. Scherpe pijn achter het oor kan ook gepaard gaan met andere klachten, zoals hoofdpijn, kaakpijn of pijn in de nek.

Scherpe, stekende, zeurende of kloppende pijn achter het oor

Pijn achter het linkeroor of rechteroor of beide oren kan zeer ongemakkelijk zijn en interfereren met je dagelijkse bezigheden. Pijn achter het oor kan mild of ernstig, scherp of dof zijn. Deze pijn kan optreden als gevolg van verschillende aandoeningen. De meeste mensen die worden getroffen met pijn achter het oor nemen pijnmedicatie in de hoop dat de pijn verdwijnt. Toch kun je bij sommige oorzaken beter de huisarts inschakelen. Het negeren en het niet behandelen van de oorzaak, kan soms tot complicaties leiden. Er zijn verschillende oorzaken van pijn achter het oor. Sommige kunnen direct worden gerelateerd aan de oren terwijl andere daar los van staan.

Bijkomende symptomen

Verschijnselen

Veel voorkomende begeleidende symptomen van pijn achter het oor zijn:

• een beperkt bewegingsbereik van de kaak
• afscheiding uit het oor (van pus of etter / pus uit het oor)
• zwelling van het oor / gezwollen oor
• gehoorverlies
• gezwollen lymfeklieren
• hoofdpijn
• kaakpijn of pijnlijke kaak
• kauwproblemen
• klikgeluiden van de kaak
• koorts
• nekpijn
• oorsuizen
• roodheid van het oor
• jeuk achter het oor

Beschrijving

Pijn achter het oor kan gepaard gaan met andere symptomen. Koorts kan bijvoorbeeld gepaard gaan met oorpijn als gevolg van een oorontsteking. Dit vereist onmiddellijke medische behandeling. Zonder behandeling, kan de infectie zich verspreiden naar andere delen van het lichaam. Andere symptomen die gepaard kunnen gaan met pijn achter het oor zijn prikkelbaarheid en sufheid. Dit zijn veel voorkomende symptomen voor personen met deze vorm van pijn.

Oorzaken van pijn achter het oor

Middenoorontsteking

Middenoorontsteking of otitis media betreft meestal een bacteriële of virale infectie die het middenoor, welke bestaat uit de hamer, het aambeeld en de stijgbeugel, beïnvloedt. Kinderen hebben meer kans dan volwassenen om een oorontsteking te krijgen. Oorontstekingen zijn vaak pijnlijk vanwege de opbouw van vocht in het middenoor. Een middenoorontsteking bij een kind gaat vaak samen met verkoudheid, oorpijn, een loopoor en koorts.

Symptomen
De eerste tekenen en symptomen van oorontsteking treden meestal snel op. Kinderen kunnen last krijgen van:

• Oorpijn, vooral bij het liggen;
• Baby's en jonge kinderen zullen veel aan hun oor krabben en trekken;.
• Moeite met slapen;
• Lusteloos of hangerig;
• Meer dan normaal huilen;
• Prikkelbaarheid;
• Moeite met horen of reageren op geluiden;
• Verlies van evenwicht;
• Koorts;
• Loopoor;
• Hoofdpijn; en
• Verlies van eetlust.

Volwassenen kunnen onder meer last krijgen van oorpijn, afvoer van vocht uit het oor en een verminderd gehoor.

Behandeling
Otitis media treft meestal jonge kinderen. Behandeling is afhankelijk van de leeftijd en symptomen van het kind. Omdat een oorontsteking vaak vanzelf overgaat, kan vaak worden volstaan met een symptomatische behandeling door middel van het toedienen van koorts-pijnstillende middelen, zoals paracetamol. Kinderen die jonger zijn dan 6 maanden krijgen vaak een antibioticum toegediend.

Vergrote lymfeklieren

Lymfeklieren maken onderdeel uit van het immuunsysteem van het lichaam. Lymfeklieren zijn verspreid over het lichaam, bijvoorbeeld in de oksels, liezen, hals, maar ook achter de oren. Lymfeklieren kunnen vergroten of opzwellen als reactie op een infectie. Soms leiden vergrote lymfeklieren tot pijn en ongemak. Lymfeklieren kunnen om verschillende redenen opzwellen. Deze variëren van infecties als verkoudheid of een huidinfectie tot kanker. Als pijn achter de oren het gevolg is van vergrote lymfeklieren door een bovenste luchtweginfectie (verkoudheid aan de neus of keel of bijholteontsteking), dan kan een paracetamol helpen.

Mastoiditis

De mastoid bot achter het oor en mastoiditis een infectie in de mastoideus bot. Deze infectie wordt meestal veroorzaakt door acute otitis media. De infectie die zich in het middenoor uitbreidt naar de mastoideus bot in de schedel. Symptomen van mastoiditis omvatten aftappen van vloeistof uit het oor, koorts, hoofdpijn, acute oorpijn, roodheid en zwelling achter het oor en gehoorverlies. Antibiotica worden gebruikt voor de behandeling mastoiditis.

Zwemmersoor

Een zwemmersoor, ook bekend als gehoorgangontsteking of otitis externa, duidt op een ontsteking van de huid van de gehoorgang. Het wordt veelal veroorzaakt door bacteriën in combinatie met een beschadigde huid.

Symptomen
De symptomen zijn jeuk in het oor, roodheid in het oor, en een loopoor en korstvorming.

Behandeling
Een forse infectie veroorzaakt symptomen zoals vergrote lymfeklieren, koorts en volledige blokkering van de gehoorgang. Behandelingmethoden omvatten het reinigen van het oor (een zogeheten 'oortoilet'), het voorschrijven van antibiotica of schimmeldodende medicijnen en oordruppels.

Oorsmeer (cerumen)

Overmatige ophoping van oorsmeer veroorzaakt verstopping in het binnenoor, wat kan leiden tot gehoorverlies en oorpijn. Het verwijderen van oorsmeer herstelt het gehoor en verlicht oorpijn.

Tandontsteking

Tandontsteking ontstaat wanneer tandmerg ontstoken is geraakt. Een besmette tand veroorzaakt zwelling van de lymfeklieren. Dergelijke gezwollen klieren kan pijn achter het oor veroorzaken.

Abces

Een abces is een hoeveelheid pus of etter in een niet eerder bestaande holte en dit ontstaat wanneer weefsel of cellen in een deel van het lichaam worden geïnfecteerd. Je lichaam reageert op de infectie door te proberen de binnendringende bacteriën of virussen te doden. Om de bacteriën te bestrijden, stuurt je lichaam witte bloedcellen naar de infectie en hierdoor ontstaat een holte in het weefsel, gevuld met etter. Pus is een dikke substantie die bestaat uit vervloeide dode weefselcellen, levende en dode bacteriën en dode witte bloedcellen, vooral macrofagen. Een abces is vaak pijnlijk en voelt warm aan.

Talgkliercyste

Een talgkliercyste of atheroomcyste is een onschuldig bultje die onder de huid ontstaat. Ze ontwikkelen zich meestal op het hoofd, de nek en de romp, maar een talgkliercyste kan zich ook achter het oor manifesteren. Dit type cyste ontwikkelt zich rond een talgklier, die verantwoordelijk is voor de productie van talg die de huid en haar smeert. De meeste talgkliercysten veroorzaken weinig tot geen pijn. Ze kunnen ongemakkelijk of irriterend zijn vanwege de locatie.

Acne vulgaris

Acne is een veel voorkomende huidaandoening die optreedt wanneer haarzakjes in de huid verstopt raken. Dode huidcellen en talg kunnen de follikels verstoppen en vervolgens kunnen puistjes en bultjes ontstaan. In bepaalde gevallen worden deze hobbels groot, vast en soms pijnlijk.

Steenpuist achter het oor

Een steenpuist is een rode zwelling waar een puskop opkomt en het ontstaat door een ontsteking van een haarzakje, diep in de huid. De boosdoener is een bepaalde bacterie (stafylokokken).

Lipoom of vetbult

Een lipoom is een vetbultje die zich tussen de huidlagen ontwikkelt. Een lipoom kan zich overal op het lichaam ontwikkelen en het is bijna altijd onschadelijk. Lipomen zijn niet altijd detecteerbaar vanaf het huidoppervlak, maar naarmate ze groter worden, is het waarschijnlijker dat je ze met je hand kunt voelen. Soms kunnen vetbulten gevoelig zijn.

Temporomandibulaire dysfunctie (TMD)

Temporomandibulaire dysfunctie duidt op stoornissen van het bewegingsapparaat van het kauworgaan en onder meer oor-, hoofd- en nekpijn kan veroorzaken.

Nervus occipitalis neuralgie

Nervus occipitalis neuralgie is een hoofdpijn die ontstaat in het gebied van een zenuw, de nervus occipitalis. De pijn wordt veroorzaakt door een geïrriteerde zenuw, de nervus occipitalis major, die loopt vanuit hoog in je nek, tussen de nekspieren door naar de achterkant van de schedel. Occipitale neuralgie kan stekende of drukkende pijn in je nek, in de rug of aan een kant van je hoofd en achter het oor veroorzaken. Sommige mensen voelen pijn op het voorhoofd of achter de ogen. Het kan zelfs hoofdhuidgevoeligheid veroorzaken. De pijn begint meestal in de nek en werkt zich omhoog.

Niet doorbrekende verstandskiezen

Mensen die hun verstandskiezen niet laten verwijderen, kunnen pijn ervaren als verstandskiezen niet of niet volledig doorbreken. Dit kan komen door onder meer weinig ruimte, obstructie door een andere kies of een abnormale doorbraakrichting. Dit wordt ook wel impactie genoemd.

Tandenknarsen en kaakklemmen (bruxisme)

Tandenknarsen duidt op het krachtig over elkaar schuiven van tanden en kiezen en kaakklemmen op het krachtig op elkaar klemmen van tanden en kiezen. Het kan leiden tot pijnlijke sensaties rond de kaak en pijn achter het oor.

Zenuwpijn

De zenuwen in de schedel, waaronder het gebied achter je oor, kunnen in sommige omstandigheden pijnlijk ontstoken rake, wat leidt tot zenuwpijn achter het oor.

Andere oorzaken van oorpijn

Er zijn tal van andere oorzaken van pijn achter het oor, of het nu om pijnscheuten of zeurende pijn gaat. Deze omvatten een verstopte buis van Eustachius, barotrauma (weefselschade als gevolg van een drukverandering), artritis in een kaakgewricht en bijholteontsteking. Het is verstandig om bij aanhoudende pijn achter het oor of pijn aan de achterzijde van het hoofd je huisarts te raadplegen.

Huisarts raadplegen

Het is raadzaam om bij één of meer van de volgende symptomen contact op te nemen met je huisarts:

• aanhoudende pijn achter het oor
• verergerende pijn achter het oor
• een oor dat plotseling verder uitsteekt dan normaal
• acuut begin van ernstige pijn
• gehoorverlies
• hoge koorts
• roodheid of zwelling die zich verspreidt

Onderzoek en diagnose

Het is belangrijk dat de ​juiste diagnose gesteld wordt, zodat de aandoening op de juiste manier kan worden behandeld. Voor de diagnose zal de huisarts vragen stellen over je klachten en hij zal je medische geschiedenis in ogenschouw nemen. Informatie over eventuele recente verwondingen aan hoofd, nek of wervelkolom zal worden opgenomen. Na het stellen van vragen zal een arts een lichamelijk onderzoek doen. Zo nodig kan de arts een MRI-onderzoek of bloedonderzoek laten uitvoeren ten behoeve van de diagnose.

Zelfzorgmaatregelen

Soms kunnen zelfzorgmaatregelen helpen om pijn achter het oor te verhelpen.

Pijnstillers

Vrij verkrijgbare pijnstillers zoals paracetamol of NSAID's zoals ibuprofen kunnen de pijn verlichten.

Warmte toepassen

Een verwarmingskussen of een warm kompres kan de pijn in en rond het oor verzachten.

Ontspanningstechnieken

Ontspanningsoefeningen en mindfulness kunnen de spanningen verminderen die vaak ten grondslag liggen aan tandenknarsen en kaakklemmen.

Oren goed droogmaken

Veel mensen krijgen water in hun oren na het zwemmen of als ze in bad zijn geweest en dit kan een ontsteking veroorzaken als het er niet vanzelf uitkomt. Door je oor vacuüm te trekken, kun je het vocht eruit krijgen. Houd je hoofd scheef, met het oor waar water in zit naar beneden en druk met de palm van je hand op je oor met een pompende beweging. Je kan ook oordopjes indoen als je gaat zwemmen.

Medische behandeling van pijn achter het oor

Soms zijn zelfzorgmaatregelen ontoereikend en moet pijn achter het oor behandeld worden middels een medische interventie, afhankelijk van de onderliggende oorzaak en de ernst ervan. Een arts kan onder meer de volgende remedies voor pijn achter het oor voorschrijven.

Antibiotica

Een arts kan antibiotica voorschrijven in geval van een bacteriële infectie.

Chirurgie

In sommige gevallen moet een chirurg een infectiegebied of een massa verwijderen die de pijn kan veroorzaken.

Biopsie

De arts kan een klein monster nemen van het getroffen gebied als er een massa of gezwollen lymfeklier is om dit te onderzoeken onder de microscoop.

Oorreiniging

De arts kan een speciale scoop gebruiken om de gehoorgang te inspecteren en schoon te maken.

Gebitsbeschermer

De tandarts kan je een bijtje geven die tandenknarsen voorkomt..

Tandheelkundige procedures

Als tandbederf of andere tandheelkundige problemen je pijn veroorzaakt, kan een tandarts het probleem het beste aanpakken.

Lees verder

• Oorpijn: oorzaken en oorpijn verzachten kind en volwassene
• Opgezette lymfeklieren achter oor: oorzaak opgezette klieren
• Mastoïditis symptomen: pijn achter oor, oorpijn en hoofdpijn
• Bult achter oor, in hals of knobbeltje in nek, lies of oksel
• Knobbeltje of bult achter het oor: oorzaak en behandeling