Ziekte van Peyronie: Kromming en pijn van penis bij erectie

Bij de ziekte van Peyronie treedt een abnormale kromming van de penis op tijdens een erectie. Dit wordt veroorzaakt door de vorming van littekenweefsel in de penis. Deze kromming gaat vaak gepaard met pijn. De meeste mannen met de ziekte van Peyronie kunnen nog steeds geslachtsgemeenschap hebben, hoewel dit voor sommige mannen bemoeilijkt of pijnlijk kan zijn. Behandeling is niet altijd noodzakelijk, omdat de symptomen soms vanzelf verdwijnen. Als de aandoening echter het seksleven beïnvloedt, kan de arts één of meerdere behandelingsmethoden overwegen, met wisselende resultaten. De aandoening heeft een negatief effect op de seksuele en psychosociale functies van zowel patiënten als hun partners. De ziekte werd voor het eerst beschreven in de medische literatuur in 1743 door de Franse arts François Gigot de Peyronie (1678–1747).

• Synoniem ziekte van Peyronie
• Epidemiologie
• Oorzaken
• Risicofactoren
• Trauma aan penis
• Medische behandeling
• Andere ziekten
• Symptomen: Kromming en pijn bij erectie
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling penis via medicijnen, therapieën of chirurgie
• Medicijnen en therapieën
• Chirurgie
• Prognose
• Complicaties bij mannen
• Preventie
• Praktische omgangstips bij ziekte van Peyronie
• Behandeling en pijnmanagement
• Psychologische impact en communicatie met de partner
• Misvattingen rond de ziekte van Peyronie
• De ziekte van Peyronie is zeldzaam en treft bijna niemand
• De ziekte van Peyronie wordt veroorzaakt door geslachtsziekten
• Alleen ouderen krijgen de ziekte van Peyronie
• De kromming van de penis blijft altijd toenemen
• Er zijn geen behandelingen voor de ziekte van Peyronie
• De ziekte van Peyronie heeft alleen invloed op de fysieke gezondheid
• Alle mannen met de ziekte van Peyronie hebben erectieproblemen

Synoniem ziekte van Peyronie

'Induratio penis plastica' is een andere medische term voor de ziekte van Peyronie.

Epidemiologie

De ziekte van Peyronie is zeldzaam, maar mogelijk sterk ondergediagnosticeerd. Tot 9% van de mannelijke bevolking zou aan deze aandoening kunnen lijden. De aandoening komt het vaakst voor bij mannen tussen de veertig en zestig jaar, maar ook jongere en oudere mannen kunnen getroffen worden. De prevalentie neemt toe met de leeftijd. De aandoening treft vooral mannen van Europese afkomst, waarbij genetische factoren mogelijk een rol spelen.

Oorzaken

Bij de ziekte van Peyronie ontwikkelt zich vezelig littekenweefsel (plaque) in de diepe weefsels van de penis. De exacte oorzaak van deze verbindweefseling is vaak onbekend. Bij sommige patiënten treedt de ziekte van Peyronie spontaan op zonder duidelijke aanleiding.

Risicofactoren

Trauma aan penis

Een trauma van de penis, bijvoorbeeld door een blessure tijdens het vrijen, een sportieve activiteit of een ongeval, is een risicofactor voor het ontwikkelen van de ziekte van Peyronie.

Medische behandeling

Mannen die een operatie of bestraling (radiotherapie) voor prostaatkanker hebben ondergaan, hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van de ziekte van Peyronie.

Andere ziekten

De ziekte van Peyronie komt soms voor in combinatie met een contractuur van Dupuytren, waarbij een pijnloze verdikking in de handpalm ontstaat. Deze aandoening komt vaker voor bij blanke mannen boven de vijftig jaar. Een klein aantal patiënten met een contractuur van Dupuytren ontwikkelt de ziekte van Peyronie. Pasgeborenen kunnen mogelijk lijden aan de ziekte van Peyronie als gevolg van de aangeboren aandoening hypospadie (uitmonding van de plasbuis aan de onderkant van de penis).

Symptomen: Kromming en pijn bij erectie

De patiënt ervaart een abnormale verharding van het weefsel onder de penishuid, meestal langs de penisschacht. Tijdens een erectie ontstaat een kromming in de penis, meestal beginnend bij het gebied waar het littekenweefsel of de verharding zich bevindt. Dit gebied is vaak gevoelig en de penis zelf kan vernauwd aanvoelen. Deze symptomen kunnen leiden tot penispijn, problemen met penetratie of pijn tijdens het vrijen en een kortere penis.

Alarmsymptomen

De alarmsymptomen van de ziekte van Peyronie omvatten:

• Pijn tijdens een erectie
• Abnormale kromming van de penis tijdens een erectie
• Problemen met seksuele functie, zoals pijn bij penetratie of moeite met het bereiken van een erectie
• Verharding of knobbels in de penis die voelbaar zijn tijdens een lichamelijk onderzoek

Diagnose en onderzoeken

De diagnose van de ziekte van Peyronie wordt gesteld door een arts tijdens een lichamelijk onderzoek. De harde plaques in de penis zijn voelbaar met of zonder erectie. De arts kan de patiënt mogelijk medicijnen geven om een erectie te verkrijgen of foto's maken van de penis in erectiestand om het probleem te evalueren. Een echografie kan het littekenweefsel in de penis onthullen, hoewel dit onderzoek niet altijd noodzakelijk is.

Behandeling penis via medicijnen, therapieën of chirurgie

In de vroege stadia van de ziekte is medische behandeling niet altijd nodig, omdat sommige symptomen na verloop van tijd kunnen verbeteren. Behandeling is vaak niet vereist als de symptomen niet verergeren.

Medicijnen en therapieën

Mogelijke behandelingen zijn onder andere:

• Corticosteroïd-injecties in de vezelige weefselband
• Kalium
• Potaba, een oraal medicijn (geneesmiddel via de mond ingenomen)
• Radiotherapie
• Schokgolf lithotripsie (ExtraCorporele Shock Wave Therapie)
• Verapamil-injectie (een geneesmiddel voor de behandeling van hoge bloeddruk)
• Vitamine E

Deze behandelingen zijn vaak niet of niet erg effectief en kunnen leiden tot littekens.

Chirurgie

Als medicijnen en lithotripsie niet effectief zijn en de patiënt problemen ondervindt met geslachtsgemeenschap als gevolg van de ziekte van Peyronie, kan een corrigerende operatie worden overwogen. Sommige vormen van chirurgie kunnen echter leiden tot impotentie. Daarom wordt chirurgische ingreep meestal alleen aanbevolen als geslachtsgemeenschap onmogelijk is. Een penisprothese kan vaak de beste behandelingskeuze zijn voor de ziekte van Peyronie bij impotentie.

Prognose

De prognose voor mannen met penispijn door de ziekte van Peyronie is wisselend. Bij de meeste mannen verdwijnen de symptomen meestal spontaan. De symptomen kunnen bij sommige mannen tussen de zes tot achttien maanden aanhouden voordat ze volledig verdwijnen. Bij anderen kunnen de symptomen ernstiger zijn of leiden tot problemen die medicatie en/of een operatie vereisen. Behandelingen zoals medicijnen en andere therapieën hebben vaak wisselende effecten. Lithotripsie biedt over het algemeen goede resultaten. Chirurgische behandelingen hebben doorgaans hoge slagingspercentages.

Complicaties bij mannen

Mogelijke complicaties van de ziekte van Peyronie zijn onder andere:

• Verergering van de aandoening, waardoor geslachtsgemeenschap onmogelijk kan zijn
• Erectiestoornissen tijdens geslachtsgemeenschap
• Impotentie
• Effecten op de relatie met de partner, zoals angst, stress of onzekerheid over de seksuele capaciteiten en het uiterlijk van de penis

Preventie

Preventie van de ziekte van Peyronie is moeilijk, vooral omdat de aandoening vaak spontaan optreedt. Het vermijden van trauma aan de penis en het beheren van risicofactoren zoals andere medische aandoeningen kan helpen om het risico te verminderen. Regelmatige controle door een arts kan bijdragen aan een vroegtijdige diagnose en behandeling indien nodig.

Praktische omgangstips bij ziekte van Peyronie

Behandeling en pijnmanagement

De ziekte van Peyronie veroorzaakt een kromming van de penis en kan pijn veroorzaken tijdens een erectie. Behandeling kan bestaan uit medicijnen, zoals ontstekingsremmers of injecties die de plaques verminderen, evenals chirurgische ingrepen voor ernstige gevallen. Het is belangrijk om pijn tijdig te melden aan een arts, aangezien dit het welzijn en de seksuele gezondheid kan beïnvloeden.

Vermijd seksuele activiteit tijdens de acute fase van de aandoening, omdat dit de pijn kan verergeren. Overleg met een arts over geschikte pijnstillers die helpen de symptomen te verlichten en het herstel te bevorderen.

Psychologische impact en communicatie met de partner

De ziekte van Peyronie kan psychologische gevolgen hebben, zoals gevoelens van schaamte, onzekerheid of angst over seksuele prestaties. Het is belangrijk om openlijk met een partner te communiceren over de aandoening en de effecten ervan. Gezonde communicatie kan de emotionele last verlichten en zorgen voor een beter begrip van de situatie.

Therapie kan nuttig zijn voor zowel de patiënt als de partner om gevoelens van angst of frustratie te verwerken. Het kan helpen om het vertrouwen en de intimiteit in de relatie te behouden, ondanks de fysieke veranderingen die optreden.

Misvattingen rond de ziekte van Peyronie

De ziekte van Peyronie is een aandoening waarbij littekenweefsel zich ophoopt in de penis, wat leidt tot kromming, pijn en soms erectieproblemen. Ondanks dat het een relatief onbekende aandoening is, roept het veel vragen en misvattingen op. Hieronder worden enkele van de meest voorkomende misverstanden uitgebreid besproken.

De ziekte van Peyronie is zeldzaam en treft bijna niemand

Veel patiënten denken dat de ziekte van Peyronie een uiterst zeldzame aandoening is, maar in werkelijkheid treft het een aanzienlijk percentage van de mannelijke bevolking, vooral op latere leeftijd. Onderzoek toont aan dat een aanzienlijk aantal mannen ouder dan veertig jaar enige mate van de aandoening ontwikkelt. Veel gevallen worden echter niet gediagnosticeerd omdat patiënten zich schamen of denken dat de symptomen vanzelf verdwijnen. Het gebrek aan bewustzijn draagt bij aan de misvatting dat de aandoening zeldzaam is, terwijl veel mannen ermee te maken krijgen, vaak zonder dat ze de juiste medische hulp zoeken.

De ziekte van Peyronie wordt veroorzaakt door geslachtsziekten

Een veelvoorkomende misvatting is dat de ziekte van Peyronie wordt veroorzaakt door een seksueel overdraagbare aandoening. In werkelijkheid ontstaat de aandoening meestal door herhaalde kleine verwondingen aan de penis, bijvoorbeeld tijdens geslachtsgemeenschap of door andere fysieke impact. Dit leidt tot een abnormale genezingsreactie, waarbij littekenweefsel zich ophoopt en tot kromming leidt. Er is geen bewijs dat een infectie of geslachtsziekte een directe oorzaak is. Desondanks kan een onderliggende ontsteking, zoals een huidinfectie, in zeldzame gevallen bijdragen aan het ontstaan van de aandoening.

Alleen ouderen krijgen de ziekte van Peyronie

Hoewel de ziekte van Peyronie vaker voorkomt bij oudere mannen, kan het ook jongere mannen treffen. De aandoening is niet uitsluitend leeftijdsgebonden, maar hangt eerder samen met factoren zoals genetische aanleg, fysieke trauma’s en zelfs bepaalde aandoeningen zoals diabetes mellitus, die de wondgenezing kunnen beïnvloeden. Het idee dat alleen ouderen hiermee te maken krijgen, kan ertoe leiden dat jongere patiënten hun symptomen negeren en pas laat medische hulp inschakelen.

De kromming van de penis blijft altijd toenemen

Veel patiënten vrezen dat de kromming door de ziekte van Peyronie steeds erger zal worden, maar dit is niet altijd het geval. In sommige gevallen stabiliseert de aandoening zich na een periode van progressie. Er zijn zelfs gevallen waarin de kromming in milde mate verbetert zonder behandeling. Toch is het belangrijk om vroeg medische hulp te zoeken, vooral als de aandoening gepaard gaat met pijn of erectieproblemen. Behandelopties zoals fysiotherapie, medicatie of zelfs chirurgische ingrepen kunnen het verloop van de aandoening beïnvloeden en de ernst van de symptomen verminderen.

Er zijn geen behandelingen voor de ziekte van Peyronie

Een hardnekkige misvatting is dat er geen effectieve behandeling bestaat voor de ziekte van Peyronie. Hoewel de aandoening niet altijd volledig kan worden genezen, zijn er verschillende behandelopties beschikbaar. Conservatieve behandelingen zoals orale medicatie en injectietherapie kunnen helpen bij het verminderen van littekenvorming en kromming. Daarnaast zijn er chirurgische ingrepen mogelijk voor ernstige gevallen. Ondersteunende therapieën, zoals tractietherapie of bepaalde ontspanningstechnieken, kunnen ook bijdragen aan een betere functionaliteit en comfort.

De ziekte van Peyronie heeft alleen invloed op de fysieke gezondheid

De ziekte van Peyronie heeft niet alleen lichamelijke gevolgen, maar kan ook een grote impact hebben op de mentale gezondheid en het zelfvertrouwen van de patiënt. Patiënten kunnen te maken krijgen met angst, depressie en vermijdingsgedrag in intieme relaties. Het is daarom belangrijk om niet alleen de fysieke symptomen te behandelen, maar ook aandacht te besteden aan het mentale welzijn. Psychologische ondersteuning of therapie kan helpen om met de emotionele gevolgen van de aandoening om te gaan.

Alle mannen met de ziekte van Peyronie hebben erectieproblemen

Hoewel erectieproblemen een mogelijk gevolg kunnen zijn van de ziekte van Peyronie, is dit zeker niet bij elke patiënt het geval. Sommige mannen ervaren alleen een lichte kromming zonder verdere klachten. Anderen kunnen juist pijn ervaren, zelfs zonder significante invloed op hun erectiele functie. Het is belangrijk om te begrijpen dat de impact van de aandoening per persoon verschilt. In gevallen waarin erectieproblemen optreden, kan behandeling met medicatie, therapie of chirurgie worden overwogen om de seksuele functie te verbeteren.