Ziekte van Peyronie: kromstand van de penis

Bij de ziekte van Peyronie trekt de penis krom bij het stijf worden. Een andere term voor de ziekte is induratio penis plastica. Sterk verwant aan de ziekte van Peyronie zijn de ziekte van Dupuytren (kromstand van de vingers) en de ziekte van Ledderhose (woekering van bindweefsel onder de voeten). Wat is de oorzaak van de ziekte van Peyronie, wat zijn de symptomen en wat is er mogelijk qua behandeling?

Inhoud artikel

• Verklaring van de naam van de ziekte
• De ziekte van Peyronie
• Bij wie komt de ziekte van Peyronie voor?
• Oorzaak ziekte van Peyronie
• Symptomen ziekte van Peyronie
• Diagnose ziekte van Peyronie
• Behandeling ziekte van Peyronie
• Complicaties operatie
• Ziekte van Dupuytren of contractuur van Dupuytren
• Ziekte van Ledderhose
• Groot onderzoek ziekte van Peyronie, Dupuytren en Ledderhose

Verklaring van de naam van de ziekte

De ziekte van Peyronie heeft de naam te danken aan François de la Peyronie (1678 – 1747). Hij was de eerste chirurg van Lodewijk XV.

De ziekte van Peyronie

Bij de ziekte van Peyronie gaat het om een verharding van de schacht van de penis met kromstand tijdens de erectie. Een penis bestaat uit drie zwellichamen, twee aan de bovenkant, een aan de onderkant van de penis. De zwellichamen zijn ieder bedekt met bindweefsel. Bij de ziekte van Peyronie is er sprake van een overmaat aan bindweefsel. Het betreffende zwellichaam kan tijdens een erectie niet meerekken met de overige zwellichamen en dit leidt tot kromming van de penis. Meestal resulteert dit in pijnklachten tijdens de erectie en soms is de penis minder hard. Als de penis niet stijf is dan voelt iemand een een hard gedeelte in de wand.

Bij wie komt de ziekte van Peyronie voor?

Circa een op de honderd mannen wordt getroffen door de ziekte van Peyronie. Meestal gaat het om mannen ouder dan veertig jaar.

Oorzaak ziekte van Peyronie

Meestal is er geen duidelijke reden aan te wijzen waarom iemand de ziekte van Peyronie krijgt. Heel af en toe is een kwetsuur, letsel aan de penis, mogelijk de oorzaak van het ontstaan van de ziekte. Soms zit de ziekte van Peyronie in de familie, dit doet een erfelijke factor vermoeden. Verder is bekend dat de kans op de ziekte van Peyronie toeneemt met het ouder worden. Circa dertig procent van de mannen met de ziekte van Peyronie heeft daarnaast diabetes en tweederde heeft een of meer risicofactoren voor verkalking van de slagaderen. Voorbeelden van deze risicofactoren zijn een hoge bloeddruk, roken, een te hoog lichaamsgewicht, te weinig beweging, een verhoogd cholesterolgehalte. Sterk verwant aan de ziekte van Peyronie zijn de ziekte van Dupuytren en de ziekte van Ledderhose (woekering van bindweefsel onder de voeten).

Symptomen ziekte van Peyronie

• Een kromme penis (naar één kant) tijdens een erectie;
• Een pijnlijk gevoel in de penis tijdens de erectie;
• Er wordt een knobbel gevoeld in de penis als de penis slap is;
• Bij circa vijftig procent van de mannen met de ziekte van Peyronie treedt een erectiestoornis op. Dit kan veroorzaakt worden door de kromming, door de verdikking van het bindweefsel, maar het kan ook een psychische achtergrond hebben (de pijn kan angst opwekken of de man kan bang zijn dat hij niet kan presteren).

Diagnose ziekte van Peyronie

Heeft iemand klachten die passen bij de ziekte van Peyronie dan is het raadzaam om een foto te maken van het moment dat de penis de kromme stand heeft. Dit klinkt misschien raar, maar zo kan de huisarts beoordelen wat de vervolgstappen kunnen zijn. Er kan een doorverwijzing volgen naar een uroloog. De uroloog kan door een middel in de penis te injecteren, dat zorgt voor vaatverwijding, inzicht krijgen hoe ernstig de verkromming is. Een echo of MRI-scan kan ook informatie opleveren.

Behandeling ziekte van Peyronie

• Veel mannen herstellen van de ziekte van Peyronie zonder behandeling.
• Als geslachtsgemeenschap kan plaatsvinden zonder pijn dan is behandeling niet nodig. De pijnklachten tijdens de erectie verdwijnen dan vaak vanzelf, het kan wel een jaar tot anderhalf jaar in beslag nemen. De pijn zal dan weg zijn, maar de kromming blijft, dit wordt de chronische fase genoemd.
• Als de klachten erger worden bij een afwachtend beleid dan is het tijd om in te grijpen, behandeling is noodzakelijk. Dit is ook nodig als de pijn erger wordt of als seks helemaal niet meer lukt. Soms wordt geadviseerd om een corticosteroïde in het verdikte gedeelte te injecteren en er bestaan nog meer behandelingen met medicijnen.
• Een groot deel van de mannen met de ziekte van Peyronie moet een operatieve ingreep ondergaan om van de klachten af te komen. Dit wordt de Nesbitt-operatie genoemd, er worden hechtingen in het zwellichaam geplaatst wat niet is aangetast. Op die manier wordt de penis in een rechte stand getrokken. Gevolgen van de operatie: de penis is iets korter in erectie (zo lang als de kortste zijde van de kromming).
• De laatste mogelijkheid: plaatsing van een implantaat. Hier wordt mee bereikt dat de penis weer in rechte positie komt te staan.

Complicaties operatie

De operaties verlopen over het algemeen goed, maar het resultaat is niet helemaal te voorspellen. De penis wordt niet altijd helemaal recht. Er kan een nabloeding optreden en soms vermindert het gevoel in de eikel iets. Dit laatste gaat meestal na een een paar maanden over.

Ziekte van Dupuytren of contractuur van Dupuytren

Andere namen voor de ziekte: Morbus Dupuytren, koetsiersziekte. Het is een aandoening die leidt tot het krom gaan staan van de vingers. Door een toename van bindweefsel onder de huid ontstaan er knobbels en strengen. De strengen kunnen in alle vingers voorkomen maar ook in de handpalm. Als de strengen samentrekken dan gaan de vingers krom staan en zijn niet goed meer te strekken.

Ziekte van Ledderhose

De ziekte van Ledderhose is een aandoening waarbij in het bindweefsel onder de voet pijnlijke verhardingen (knobbeltjes) ontstaan.

Groot onderzoek ziekte van Peyronie, Dupuytren en Ledderhose

Het UMC Groningen, afdeling Plastische Chirurgie, verricht een uitgebreid onderzoek naar de genetische oorzaak van de ziekte van Peyronie, de ziekte van Dupuytren en de ziekte van Ledderhose. Het is duidelijk dat erfelijke factoren een rol spelen, maar welke is niet precies duidelijk. Iedereen met de ziekte van Peyronie, Dupuytren of Ledderhose kan deelnemen. Het gaat om het invullen van de vragenlijst en eenmalig afstaan van 20 ml bloed uit de arm. Als iemand geopereerd moet worden voor de ziekte van Dupuytren, Peyronie of Ledderhose dan verwijdert de chirurg het weefsel wat afwijkend is. Er kan dan gevraagd worden of dit gebruikt mag worden voor onderzoek. Uit het bloed en weefsel halen onderzoekers DNA en RNA, dragers van genetisch materiaal. Dit materiaal wordt vergeleken met genetisch materiaal van mensen die de ziekten niet hebben. Zo kunnen onderzoekers genen vinden die te maken hebben met de ziekten. Vraag bij de specialist in het eigen ziekenhuis om informatie over het onderzoek. Meedoen aan het onderzoek levert je geen direct voordeel op, maar het onderzoek leidt mogelijk in de toekomst tot een betere behandeling.

Lees verder

• Ziekte van Dupuytren: oorzaak, symptomen en behandeling
• Ziekte van Ledderhose: woekering van bindweefsel onder voet