Donkere vingerknokkels: Oorzaken van hyperpigmentatie
Personen met een donkere huidskleur hebben vaker donkere huidvlekken op de knokkels, hoewel iedereen mogelijk te maken kan krijgen met donkergekleurde knokkels. Dit komt vaak door hyperpigmentatie, wat optreedt wanneer de huid meer melanine produceert dan normaal. Meestal zijn donkere knokkels onschadelijk, maar soms kunnen ze wijzen op een onderliggende aandoening of een bijwerking van medicatie. Door de oorzaak van de hyperpigmentatie te behandelen, verdwijnt vaak de donkere kleur op de knokkels.
Acanthosis nigricans (verdikte en verharde huid)
Acanthosis nigricans is een onschadelijke en niet-besmettelijke
huidaandoening waarbij een patiënt een
donkere huidskleur ontwikkelt op kleine huidgebieden, zoals de (omgeving van de) knokkels. De huid wordt daar dikker en fluweelachtig. De aandoening kan maanden tot jaren aanhouden en veroorzaakt soms een onaangename geur of een
jeukende huid. Andere gebieden die aangetast kunnen zijn, omvatten:
- de ellebogen
- de knieën
- de navel
- de nek
- de oksels
- de vrouwelijke geslachtsorganen
- het gezicht
- het liesgebied
- onder de borsten
Acanthosis nigricans kan ook wijzen op een onderliggend probleem zoals kanker of een hormonale onbalans, bijvoorbeeld door het polycysteus ovarium syndroom.
Sommige medicijnen veroorzaken mogelijk donkere huidgebieden aan de vingerknokkels /
Bron: Stevepb, PixabayBijwerkingen van medicijnen en donkere knokkels
Enkele
medicijnen kunnen bijwerkingen aan de huid veroorzaken, waardoor donkere huidgebieden ontstaan, zoals aan de knokkels. Dit gebeurt sneller bij de volgende geneesmiddelen:
Medicatie veroorzaakt vaker hyperpigmentatie als een patiënt meer dan één type medicijn gebruikt. Als een medicijn de donkere vingerknokkels veroorzaakt, schrijft de arts een ander medicijn of een andere dosering voor.
Dermatomyositis (aandoening met huiduitslag en spierproblemen)
Dermatomyositis is een zeldzame ziekte die leidt tot
spierzwakte en chronische
spierontsteking. In het beginstadium van de ziekte ontwikkelt de patiënt een vlekkerige blauwpaarse of rode
huiduitslag op huidgebieden die de
spieren bij de gewrichten bedekken, zoals de knokkels, ellebogen, hielen en tenen.
Andere symptomen zijn onder meer:
Vroege opsporing maakt het mogelijk de symptomen van deze ongeneeslijke aandoening te verlichten en de progressie te remmen.
Prediabetes of diabetes mellitus (suikerziekte)
Donkere vingerknokkels kunnen wijzen op
diabetes mellitus (suikerziekte).
Prediabetes betekent dat de bloedsuikerspiegel hoger is dan normaal (
hyperglykemie). Vroegtijdige detectie en behandeling van prediabetes kan de volledige ontwikkeling van diabetes voorkomen. Dit vereist vaak veranderingen in de levensstijl.
Vitamine B12-tekort
Een donkere pigmentatie op de knokkels kan wijzen op een
vitamine B12-tekort. Andere symptomen van een vitamine B12-tekort zijn:
Een aangepaste voedingsstijl, met meer voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitamine B12, is nodig om het tekort weg te werken. Vitamine B12 komt vooral voor in
eieren, gevogelte, melk, vis en vlees. Vegetariërs en veganisten nemen best vitamine B12-supplementen of verrijkte voedingsmiddelen om tekorten te voorkomen.
Ziekte van Addison (onvoldoende productie van cortisol en aldosteron)
Bij de
ziekte van Addison ontstaan lage cortisol- en aldosteronspiegels. Bij deze
auto-immuunziekte valt het lichaam de
bijnieren aan. Een van de eerste tekenen is een donkere huidskleur bij
littekens en huidplooien, zoals de knokkels. Andere symptomen kunnen maanden of jaren later optreden.
Andere symptomen van de ziekte van Addison zijn onder meer:
De behandeling bestaat uit hormoonvervangende therapie om cortisol en aldosteron in het lichaam aan te vullen.
Ziekte van Raynaud (donkere huidskleur aan knokkels van vingers of tenen)
Bij de
ziekte van Raynaud vernauwen de bloedvaten (
vasoconstrictie) in de
vingers of tenen als reactie op
stress of koude, waardoor de bloedtoevoer wordt verminderd en de huid blauw kan verkleuren. De ziekte van Raynaud kan soms het gevolg zijn van andere aandoeningen zoals
sclerodermie (opbouw van littekenweefsel in huid en organen) of
artritis (gewrichtsontsteking met
gewrichtspijn,
gezwollen gewrichten en
gewrichtsstijfheid).
Het aanbrengen van een zonnebrandmiddel is belangrijk om hyperpigmentatie zo veel mogelijk te voorkomen /
Bron: Dimitrisvetsikas1969, PixabayZelfzorgmaatregelen bij donkere knokkels met hyperpigmentatie
Vaak de handen wassen of bleekproducten gebruiken is geen goede manier om een normale huidskleur te verkrijgen wanneer de knokkels donker gekleurd zijn. Deze middelen zorgen namelijk voor huidirritatie en verergeren het probleem. Om donkere knokkels op natuurlijke wijze te verwijderen, is het belangrijk om ze te scrubben, bevochtigen en te beschermen tegen de
zon met een goed
zonnebrandmiddel. Het toepassen van crèmes of zalven met vitamine C, kojiczuur, niacinamide of ellaginezuur kan ook nuttig zijn. Als geen van deze oplossingen na enkele weken werkt, is het verstandig om een arts te raadplegen. Het bezoek aan een arts is eveneens nodig wanneer hyperpigmentatie gepaard gaat met andere symptomen of wanneer de donkerverkleuring plotseling optreedt of verergert.
Preventieve maatregelen en advies
Naast het gebruik van zonnebrandcrème en hydraterende producten, zijn er nog enkele andere preventieve maatregelen en adviezen om donkere knokkels te voorkomen en te behandelen:
- Regelmatig exfoliëren om dode huidcellen te verwijderen.
- Gebruik van milde, niet-irriterende huidproducten.
- Eet een gebalanceerd dieet rijk aan antioxidanten en vitaminen om de algehele gezondheid van de huid te ondersteunen.
- Hydrateer de huid dagelijks om uitdroging en irritatie te voorkomen.
- Draag beschermende kleding en handschoenen bij blootstelling aan irriterende stoffen of extreme weersomstandigheden.
Door deze maatregelen te volgen, kan de kans op het ontwikkelen van donkere knokkels worden verminderd en kan de algehele gezondheid van de huid worden verbeterd.
Lees verder