Hooikoortsseizoen duurt langer vanwege Ambrosia

Vervelend voor de paar miljoen mensen in ons land die in meer of mindere mate last hebben van hooikoort: het hooikoortsseizoen duurt namelijk steeds langer. Een veranderend klimaat en de luchtvervuiling zijn de oorzaak. Zo trekt nieuwkomer Ambrosia, met z'n behaarde stengels en onopvallende bloempjes, weinig aandacht. Maar deze hooikoortsplant die van oorsprong uit Noord-Amerika komt, zorgt er wel voor dat sommigen tot begin oktober moeten niezen.

Wat is hooikoorts

Het is een reactie van het afweersysteem. Bij degenen die er last van hebben reageert het afweersysteem op onschuldige stoffen zoals stuifmeel. Het lichaam tracht die stoffen te elimineren met histamine. Daarbij ontstaat zwelling en irritatie van slijmvliezen, vooral bij de ogen, neus en keelholte. Gevolg jeuk en branderige pijn. Hooikoorts heeft overigens niets met hooi en koorts te maken. De medische term van de aandoening is pollinose. Lichte gevallen van hooikoorts zijn met neusdruppels aan te pakken. Zwaardere klachten moeten bestreden worden met antihistaminica, middelen die de aanmaak van histamine blokkeren.

Bloeitijd

Grassen, berken, elzen, hazelaars en populieren zijn verspreiders van pollen waarvoor veel mensen gevoelig zijn. Van april tot oktober zijn de grassen zo'n beetje in de weer terwijl de elzen, hazelaars en populieren vroegbloeiers zijn. Wie begin april al moet niezen is waarschijnlijk gevoelig voor de pollen van deze bomen. De meeste bomen zijn trouwens in mei wel uitgebloeid. Dan is er nog de bijvoet, een in het wild (braak terrein en langs wegen) groeiende plant die vaneind juli tot eind september voor ongemak zorgt.

Seizoen begint vroeger en eindigt later

Studies tonen aan dat het hooikoortsseizoen tegenwoordig langer duurt dan dertig jaar geleden. door de stijgende temperaturen komen vooral de vroegbloeiende planten steeds eerder in bloei. De els bijvoorbeeld, bloeit nu twee tot drie weken eerder dan normaal, zegt bioloog dr. ir. A. van Vliet, werkzaam aan de Wageningen Universiteit. Na de extreem warme winter van 2007/2008 was de vervroeging zelfs vier weken. Daarnaast zorgen de pollen van de nieuwkomer Ambrosia ervoor dat het hooikoortsseizoen pas in oktober stopt.

Zuidelijk klimaat

De temperatuur is flink gestegen in ons land. Neem 2006 en 2007, beide jaren hadden een gemiddelde van 11,2 graden Celsius, gelijk aan die van het Zuid-Franse Lyon. Hierdoor gedijen in ons land nu ook planten uit het Middellandse Zeegebied. Van Vliet neemt de olijfbomen als voorbeeld: In zuidelijk Europa heeft 60 procent van de mensen met hooikoorts ook last van olijfpollen. Om deze klachten te voorkomen is het in Nederland in tuincentra wel mogelijk een bloemloze variant uit te zoeken. Het mag duidelijk zijn dat deze soort geen olijven produceert.

Ambrosia

Sinds een paar jaar zorgen ook de allergenen van de plant Ambrosia, oftewel de hooikoortsplant, voor een groeiend aantal klachten. (zie bovenstaande afbeelding). De zaden ervan zitten onbedoeld in zaadmengsels voor vogelvoer. Tot voor kort kreeg de plant (die pas zaad vormt in het najaar) weinig kans tot zaadzetting te komen. De afgelopen jaren lukte dit beter, dank zij de hogere temperaturen en minder vorst in het najaar.

De Ambrosia groeit vooral op "verstoorde gronden" zoals bermen en bouwterreinen. In tuinen vooral daar waar vogelvoer is gestrooid, want vogelvoer bevat soms zaden van de Ambrosia. Soms gaat het om enkele planten, maar ook om grotere concentraties.

U kunt bijdragen bij de aanpak van Ambrosia:

• Hebt u Ambrosia gezien in de tuin of ergens anders, dan is het belangrijk dat u dit meldt. Daardoor kan de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit de ontwikkeling van Ambrosia volgen, en bijvoorbeeld gemeentes de Ambrosia gaan bestrijden. Op ambrosiavrij.nu staat hoe u dit kunt melden. De NVWA heeft zelfs een iPhone App (Ambrosiamelder) die u kunt downloaden in de App store.
• Op ambrosiavrij.nu kunt u ook een informatieblad downloaden waarin staat hoe u de plant effectief (uit uw tuin) kunt verwijderen en welke voorzorgsmaatregelen daarbij horen.

Invloed luchtverontreiniging

Tenslotte leidt de toename van koolstofdioxide (CO-2) in de atmosfeer tot flinke toename van het aantal pollen van verschillende planten. Onderzoek lijkt erop te wijzen dat er ook een link bestaat tussen luchtverontreiniging en hooikoorts. de allergene deeltjes van pollen lijken te haken aan nog kleinere deeltjes fijnstof en diesel, die tot dieper in de longen kunnen doordringen. Bovendien lijken bepaalde planten zelf méér allergenen te gaan produceren bij een verslechterde luchtkwaliteit.

Lees verder

• Belangrijke tips om hooikoorts te voorkomen