Andrographis, ayurvedisch kruid voor de luchtwegen
Een belangrijk kruid in de Ajurvedische en de Unani geneeskunde is Kalmegh of met zijn officiële naam Andrographis paniculata Nees. In de traditionele Indische geneeskunde word het voornamelijk gebruikt voor maagdarmproblemen zoals dysenterie en darmparasieten, maar ook voor de luchtwegen bij verkoudheid en griep. Deze plant is recenter in Europa, ook door wetenschappelijk onderzoek, bekend geraakt omwille van zijn immuunstimulerende werking.
Werking en werkzame stoffen in Kalmegh.
De plant bevat diterpeenlactonen, vooral andrographolide. Dit soort bittersmakende stoffen vinden we ook terug in Eurpese bitterstofplanten zoals Duizendblad en Gele gentiaan, dus niet verwonderlijk dat Andrographis ook gebruikt wordt om de spijsvertering op te peppen. Het heeft vooral een leverstimulerende werking. In Europa is de plant dus nu vooral in gebruik omwille van zijn werking op het immuunsysteem. Hij kan net zoals Rode zonnehoed onze weerstand verhogen en daardoor ons lichaam beter bestand maken tegen allerlei bacteriële en virale infecties. Andrographis stimuleert vooral de vreetcellen of fagocyten in het bloed, die gevaarlijke bacterien moeten opruimen. Volgens de monographie van het WHO is Andrographis klinisch onderbouwd voor het gebruik bij luchtweginfecties zoals verkoudheid, sinusitis, bronchitis en urineweginfecties. Verder kan het ook gebruikt worden voor de spijsvertering oa tegen acute diarree. Merkwaardig is ook dat in een onderzoek naar de veiligheid van Andrographis, de plant een positieve invloed bleek te hebben op de hoeveelheid actieve spermatozoïden. Kan deze plant de vruchtbaarheid verbeteren?
Voorbeelden van wetenschappelijk onderzoek.
Een Zweeds onderzoek toonde aan dat mensen met een verkoudheid die Andrographis-extract gebruikten, minder zware symptomen hadden en ook sneller genazen. Mensen met ontstoken amandelen die Kalmegh innamen, waren sneller koortsvrij. In een laboratoriumtest maakten Andrographismuizen meer antilichamen aan, met als gevolg een versterking van het immuunsysteem.
Ook op hart en bloedvaten lijkt Andrographis een positieve invloed te hebben. Uit dierproeven is gebleken dat het de bloeddruk kan verlagen en de hartslag vertragen. Uit verschillende onderzoeken zowel bij mensen al bij dieren is gebleken dat Kalmegh de samenkleving van de bloedplaatjes kan verminderen, waardoor ongewenste bloedklontering kan worden tegengegaan.
Andrographis is traditioneel vooral gebruikt voor de spijsvertering en om de lever te beschermen, in diverse studies heeft men dit effect wetenschappelijk onderbouwd. Uit een van deze studies bleek dat Andrographis zelfs doeltreffender was dan de leverplant bij uitstek, de Mariadistel.
Dosering van Andrographis.
- Voor verkoudheid: 1,5g tot 3g kruid in poedervorm of capsule, 3 maal daags na de maaltijd en voor het slapen gaan
- Bij diarree: een afkooksel van 3 tot 9 gr in water, eenmalig in te nemen of herhalen na een uur indien nodig.
- Bij koorts (pyrexia): een afkooksel van 3g in water, 2 maal daags.
- Een oud ajurvedisch recept tegen darmkramp bij kinderen: Andrographissap of blad, Cardamom, Kruidnagel en Kaneel als thee.