Oorzaken van zenuwpijn

Zenuwpijn en fantoompijn laten zich helaas niet bestrijden met gewone pijnstillers van de drogist. Een bezoek aan de huisarts is altijd nodig teneinde zo snel mogelijk de oorzaak op te sporen, waardoor veel leed kan worden voorkomen. Wat zijn eigenlijk de oorzaken en symptomen van zenuwpijn?

Zenuwpijn of neuropathische pijn

Het zenuwstelsel is als volgt opgebouwd: Hersenen, het ruggenmerg, het centrale zenuwstelsel, de zenuwen, het perifere zenuwstelsel. Als zich ergens beschadigingen hebben voorgedaan kan dat resulteren in zenuwpijn (neuropathische pijn).

In zo’n 90% van alle gevallen is een beschadiging van het perifere zenuwstelsel de oorzaak van de pijn. Gordelroos is bijvoorbeeld zo’n aanleiding. Zenuwpijn die voortkomt uit een beschadiging van het centrale zenuwstelsel kan komen door een bloeding van het ruggenmerg of door een herseninfarct.

Pijnfunctie

De functie van pijn is overduidelijk; het zorgt dat we ons niet aan een hete kachel branden enz. Of dat je niet blijft hardlopen met hevige spierpijn.

Bij zenuwpijn wordt het pijnsignaal echter volkomen willekeurig gegeven en soms zelfs continue. Terwijl er helemaal niets aan de hand is krijgt u zomaar het signaal "heet" door. Een streling kan pijn doen. U voelt naalden, maar er is geen naald te bekennen. Dit zijn voorbeelden waarbij er sprake is van beschadiging van de gevoelszenuwen. De manier waarop wij prikkelingen ervaren wordt bepaald door de gevoelszenuwen: is iets warm, koud, prettig of pijnlijk om te voelen?

Oorzaken van zenuwpijn

Een beschadigde gevoelszenuw kan leiden tot chronische of acute pijn in diverse gradaties. Er zijn nog meerdere vormen van zenuwpijn. De symptomen en klachten verschillen per persoon. De belangrijkste oorzaken zijn:

Ongeval of een operatie

Littekenpijn na operatie, of fantoompijn na een amputatie. In het laatste geval is het deel van de hersenen dat bijvoorbeeld de geamputeerde arm of voet aanstuurde nog steeds actief, dus ondanks dat het lichaamsdeel weg is. Dit kan zorgen voor chronische of acute pijn. Mensen met een dwarslaesie hebben ook vaak last van zenuwpijn.

Druk op, of beschadiging van een zenuw

Komt een zenuw in de verdrukking, dan kan zich een 'schietende' pijn vormen. Bijvoorbeeld bij een tumor of een hernia. Een dergelijke zenuwpijn wordt neuralgie genoemd. Ischias is hiervan eveneens een bekend voorbeeld. Er is dan een geïrriteerde heupzenuw, bijvoorbeeld als gevolg van te zwaar tillen.

Infectie

Het zenuwstelsel kan aangetast worden door verschillende infecties, bijvoorbeeld gordelroos, HIV, de ziekte van Lyme. Gordelroos bijvoorbeeld veroorzaakt in 10 tot 15% van de gevallen zenuwpijn, met name bij patiënten ouder dan vijftig jaar.

Schadelijke stoffen

Ook stoffen die je binnenkrijgt kunnen het zenuwstelsel beschadigen. Chemotherapie is daarvan het bekendste voorbeeld. Daardoor krijgen veel kankerpatiënten zenuwpijn. Dit kan natuurlijk ook het gevolg zijn van een operatie of de vorm van de kanker. Maar er is tevens een groep patiënten, waarbij de chemotherapie de oorzaak van de pijn is.

Te veel alcohol

Overmatig alcoholgebruik kan leiden tot een langdurig en ernstig tekort aan voedingstoffen en op die manier resulteren in beschadigingen aan het zenuwstelsel.

Diabetes (suikerziekte)

Circa een kwart van de diabetespatiënten heeft hinder van zenuwpijn. De te hoge bloedsuikerspiegel (hypoglycemie) beschadigt namelijk de zenuwen, vooral in handen en voeten. Naast pijn is bij diabetes echter tevens gevoelloosheid een risico. Wondjes kunnen over het hoofd worden gezien en gaan daarom ontsteken.

Beschadiging van het centrale zenuwstelsel

Een bloeding in het ruggenmerg, Multiple Sclerose of een herseninfarct kunnen zenuwpijn tot gevolg hebben.

Bezoek de huisarts

Het is helaas niet altijd even eenvoudig om zenuwpijn te herleiden tot een van de genoemde oorzaken. Teneinde een zo goed mogelijke diagnose te kunnen stellen, vraagt een arts behalve naar het soort pijn, ook naar het medische verleden van de degene die zenuwpijn heeft.

Vanzelfsprekend is het belangrijk om in geval van pijnklachten de huisarts te raadplegen. Zelfzorgmedicijnen hebben bij zenuwpijn meestal geen resultaat. Een tijdige professionele behandeling kan daarenrtegen veel narigheid voorkomen.