Zenuwpijn of neuralgie

Zenuwpijn wordt ook wel neuralgie genoemd. Het is pijn die gevoeld wordt in de omgeving van een gevoelszenuw. Gevoelszenuwen zijn de zenuwen die pijnprikkels doorgeven. Wanneer er een beschadiging aan deze zenuw ontstaat of er drukt iets tegen de zenuw aan, ontstaat er zenuwpijn. Zenuwpijn komt voor na een operatie of een amputatie, maar ook als gevolg van een implantaat of andere beschadiging. Zenuwpijn kan soms goed behandeld worden, maar sommige mensen blijven desondanks toch met pijn rondlopen.

Wat zijn de zenuwen?

Om iets meer over zenuwpijn te vertellen, moeten we eerst weten wat de zenuwen zijn. De zenuwen liggen in het Perifeer zenuwstelsel, dus niet in het centraal zenuwstelsel. Deze zenuwen vormen de verbinding tussen centraal zenuwstelsel en organen of weefsels. Zenuwen bestaan uit vele zenuwcellen. De functie van zenuwen is het doorgeven van elektrische prikkels en boodschappen. Boodschappen lopen vanuit de hersenen naar de spieren en organen, maar ook vanuit dezen terug naar de hersenen. Zenuwen geleiden ook pijn.

Zenuwpijn

Zenuwpijn is iets anders dan het voelen van pijn. Pijn ontstaat door beschadiging in een weefsel en orgaan. De zenuwen geven deze beschadiging door aan de hersenen in de vorm van pijnprikkels. Zenuwpijn is het voelen van pijn die ontstaat vanuit de zenuw zelf, zonder dat een orgaan of weefsel beschadigd is. Een gevoelszenuw is beschadigd. Ook kan de oorzaak liggen in een ontstekingsproces dat op de zenuw drukt. Zenuwpijn kan soms ook vertaald worden als littekenpijn. Dit wordt gezien na een operatie of amputatie. De hersenen blijven actief terwijl het lichaamsdeel verwijderd is en geen pijn meer kan afgeven. Vaak zien we ook zenuwpijn bij een implantaat in de kaak. Er zijn geen duidelijke veranderingen in de zenuw waar te nemen. Ook bij een dwarslaesie komt dit voor. Jaarlijks krijgen veel mensen te maken met zenuwpijn: gemiddeld 14.000 personen alleen al in Nederland. Zenuwpijn kan tijdelijk zijn maar sommige mensen blijven er heel lang last van houden.

Symptomen

Zenuwpijn is een pijn die aanvalsgewijs optreedt in het gebied rondom een gevoelszenuw. De pijn kan kloppend en zeurend zijn en enkele minuten tot enkele dagen aan blijven houden. Daarna zakt de pijn weer weg. Soms blijft de pijn continue aanwezig. De pijn is wel aanwijsbaar maar vaak moeilijk te verklaren. Er kan geen duidelijke orgaan of weefsel worden aangewezen van waaruit de pijn afkomstig is. De pijn die gevoeld wordt ligt soms ook wat dieper. Afhankelijk van de vorm van zenuwpijn wordt er pijn gevoeld aan de rug, bil, been, arm of gezicht. Zenuwpijn aan een kies of tand komt ook vaak voor. Deze pijn kan uitstralen naar andere tanden of kiezen.

Verschillende vormen van zenuwpijn

We noemden al enkele vormen van zenuwpijn op zoals bij amputatie (fantoompijn) of pijn bij een implantaat in de kaak. Zenuwpijn komt vaak voor na een operatie. Bepaalde operaties zijn hier veel risicovoller in zoals bij een hernia-operatie en een operatie aan de lies. Ook een longoperatie geeft vaker zenuwpijn. Bij een operatie aan de knie komen deze klachten ook wel eens voor. In principe kan bij iedere operatie nadien zenuwpijn optreden. Zenuwpijn ontstaat meestal niet direct na de operatie maar pas wanneer het lichaam weer hersteld is. Dan begint de periode van kloppende en zeurende of stekende pijn. Deze periode kan enkele weken tot enkele jaren aan blijven houden. Meestal verdwijnt zenuwpijn na een operatie weer na enkele maanden. Vaak is de oorzaak te vinden in het beschadigd raken van de zenuw tijdens de operatie of het nog niet aanpassen van de hersenen aan de nieuwe situatie.

Een ander bekende vorm van zenuwpijn is aangezichtspijn. Deze pijn kan bestaan uit aanvallen maar kan ook continue aanwezig zijn. De oorzaak hiervoor kan onder andere gordelroos zijn, beschadiging of overprikkeling van een zenuw. Bij een borstamputatie als gevolg van borstkanker komt vaker zenuwpijn voor. Bij ruim de helft van de vrouwen die deze operatie hebben ondergaan komt dit voor. In veel gevallen verdwijnen de klachten weer, net als andere zenuwpijnen na een operatie. Maar toch kan de zenuwpijn aan blijven houden. Ischias is ook een vorm van zenuwpijn. Hierbij wordt er zenuwpijn gevoeld in de rug doordat er druk aanwezig is op de ischiaszenuw.

Chronische zenuwpijn

Wanneer klachten van zenuwpijn niet verdwijnen, kan deze chronisch worden. Dit komt omdat de zenuw overgevoelig wordt. Chronische zenuwpijn is heel moeilijk te behandelen. Pijnstilling kan voorgeschreven worden. Wanneer de klachten aan blijven houden kan men overgaan tot het doorsnijden van de pijnzenuw. Hierdoor worden er geen pijnprikkels meer doorgegeven naar de hersenen. Een nadeel hiervan is dat andere prikkels ook uitgeschakeld worden. De arts zal altijd de voor-en nadelen van deze behandeling met de patiënt bespreken. Bij symptomatische zenuwpijn (continue aanwezige pijn) is het vaak de onderliggende oorzaak die aangepakt moet worden. De oorzaak is meestal een gezwel of ontsteking die op de zenuw drukt. Deze kan verwijderd worden, waarna de klachten van zenuwpijn zullen afnemen.

Lees verder

• Pijn aan een implantaat
• Pijn aan de arm