Slijm ophoesten: wit, geel, grijs, rood sputum ophoesten

Slijm ophoesten of hoesten in het algemeen wordt vaak als een hinderlijk verschijnsel gezien, maar het kan zeer nuttig zijn. Door te hoesten worden vreemde voorwerpen uit de luchtwegen verwijderd en bij verkoudheid is hoesten de manier om slijm uit de luchtwegen te werken. Dit heet productieve hoest. Er bestaat ook niet-productieve hoest, waarbij iemand hoest als gevolg van prikkeling van het slijmvlies door bijvoorbeeld rook. Opgehoest slijm kan belangrijke informatie geven over de aard van de ziekte. Opgehoest slijm kan wit, grijs, geel, groen, rood, roze, bruin, of zwart van kleur zijn. Helder slijm kan ook. Het ophoesten van slijm met bloed of van bloed alleen wordt hemoptoë of bloedspuwing genoemd, niet te verwarren met het overgeven of braken van bloed (hematemesis), wat uit de maag komt. Het ophoesten van bloed kan het gevolg zijn van het krachtig hoesten. Dat is op zich niets verontrustends. Het kan echter ook een signaal of teken zijn een ernstige aandoening of ziekte.

• Wat is hoesten?
• Slijm ophoesten: productieve hoest
• Droge hoest: niet-productieve hoest
• Bijgeluiden
• Slijm of sputum
• De kleur van slijm: wit, grijs, geel, groen, rood, roestbruin, roze
• Geel-groen slijm
• Rood slijm
• Bruin slijm
• Roze slijm
• Grijs slijm of wit slijm
• Zwart slijm
• Helder slijm
• Ophoesten van bloed of slijm met bloed
• Acute of chronische infectie
• Longkanker
• Hevige longontsteking
• Tuberculose (tbc)
• Bronchiëctasieën
• Longembolie
• Longoedeem
• Wanneer naar de huisarts?
• Een chronische hoest (chronisch hoesten)
• Gevolgen van chronisch hoesten
• Onderzoek en diagnose
• Anamnese: Het verhaal achter je hoest
• Lichamelijk onderzoek: Het luisteren naar je longen
• Analyse van het opgehoeste slijm
• Röntgenfoto's en andere beeldvorming
• Bloedonderzoek
• Longfunctietests
• Bronchoscopie
• Medische behandeling bij slijm ophoesten
• Antibiotica
• Antivirale middelen
• Ontstekingsremmers
• Bronchodilatoren (de luchtweg-openers)
• Slijmoplossers
• Hoestremmers
• Water als geheime bondgenoot
• Zuurstof
• Chirurgie: De laatste verdedigingslinie
• Zelfzorg hoesten: wat te doen bij hoesten?
• Lepel honing of een hoestdrank
• Goede conditie handhaven
• Veel drinken
• Kruideninfusies
• Citroen en honing
• Voldoende rust
• Vermijd roken
• Gezonde voeding
• Luchtbevochtiger

Wat is hoesten?

Hoesten kan omschreven worden als een reflexmatige beweging van de luchtwegen om met krachtige luchtstoten irriterende bestanddelen naar buiten te werken.[1] Bij prikkeling van het slijmvlies in de luchtwegen, komt de hoestreflex op gang. Deze reflex is een van de manieren waarop de longen en de luchtwegen worden beschermd tegen 'vijandige binnendringers'. Irritatie kan voortkomen door inademing van bepaalde dampen, gassen of stoffen, zoals sigarettenrook en door koude lucht of juist warme droge lucht. Er worden twee soorten hoest onderscheiden:

• productieve hoest; en
• niet-productieve hoest.

Slijm ophoesten: productieve hoest

Bij productieve hoest wordt slijm of sputum uit de luchtwegen opgehoest; sputum is slijm uit de longen, luchtwegen of neus. Sputum wordt geproduceerd door zogenaamde slijmbekercellen in de luchtwegen. Op het slijmvlies van de luchtwegen zitten trilharen die het slijm richting keelholte werken. Het slijm in de luchtwegen heeft als functie micro-organismen, kleine stofdeeltjes en schadelijke stoffen op te vangen en naar buiten te werken. Ook helpt het slijm uitdroging te voorkomen. Bij productieve hoest wordt slijm weggewerkt. Slijm dat blijft zitten en niet wordt weggewerkt, vergroot het risico op ontsteking van het slijm. Productieve hoest komt vaak voor bij verkoudheid. Een toename van de slijmproductie treedt op bij een ontsteking, infectie, allergie, gebruik van irriterende stoffen en als gevolg van gezwellen.

Droge hoest: niet-productieve hoest

Niet-productieve hoest komt tot stand door prikkeling van het slijmvlies of ontsteking van de pleurabladen in de borstholte. De prikkeling komt door het inademen van irriterende stoffen en rook. Er ontstaat dan kriebelhoest, prikkelhoest of droge hoest. Er worden bij niet-productieve hoest geen slijm of andere deeltjes opgehoest.

Bijgeluiden

Bijgeluiden die kunnen optreden, geven aan waar de stoornis in de luchtwegen zich bevindt. Brommen of rochelen wijst op een abnormale hoeveelheid slijm of vocht in de luchtwegen.

Een gierend geluid tijdens inademing heet een inspiratoire stridor en wordt dikwijls veroorzaakt door vernauwing van de voorste luchtwegen door een vreemd voorwerp hoog in de luchtwegen (brok eten, gebit) of op taai slijm, of op een sterke zwelling bij infectie van het strottenhoofd.

Een gierend of piepend geluid bij het uitademen wordt expiratoire stridor genoemd en berust vaak op vermindering van de longweerstand door een vernauwing in de lagere luchtwegen als gevolg van astma, bronchitis, taai slijm, een vreemd voorwerp of een tumor.

Slijm of sputum

De hoeveelheid slijm, de taaiheid en de kleur geven informatie over de aard van de eventuele aandoening of ziekte. Ieder mensenkind produceert per dag zo'n 200 ml slijm - helder van kleur. Normaal merken we hier niets van, het wordt ongemerkt doorgeslikt. In geval van een aandoening aan de luchtwegen kan door een persoon wel meer dan het dubbele aan slijm opgehoest worden. Normaal draderig en helder longslijm heet muskeus sputum. Mensen met astma of taaislijmziekte hoesten daarentegen dikke stukken taai wit slijm op.

De kleur van slijm: wit, grijs, geel, groen, rood, roestbruin, roze

Normaal gesproken is slijm wit tot grijs van kleur. Wit/helder of waterig sputum kan het gevolg zijn van een allergie of geïrriteerde luchtwegen, maar het kan ook wijzen op een virale infectie. Een afwijkende kleur duidt (vaak) op een ziekte.

Geel-groen slijm

Geel-groen of groen longslijm (purulent sputum), duidt soms op een bacteriële ontsteking van de luchtwegen - bij toenemende koorts en algeheel ziek zijn, kan zo nodig een antibioticumkuur voorgeschreven worden. Let op dat bij een verkoudheid en luchtweginfectie na enkele dagen ook sprake is van een gele of geel-groene kleur van het slijm. Het gaat dan niet om een bacteriële infectie in de longen. Bij verkoudheid zal het slijm na enkele dagen weer veranderen van geel of groen naar wit.

Als je groen of geel slijm ziet, is dit meestal een teken dat je lichaam een ​​infectie aan het bestrijden is. De kleur komt van witte bloedcellen. In eerste instantie kun je geel slijm opmerken dat vervolgens transformeert naar groen slijm. De verandering vindt plaats al naar gelang de ernst en de duur van de onderliggende ziekte.

Geel slijm komt door de aanwezigheid van celmateriaal, zoals bronchiale epitheelcellen of neutrofielen (soort witte bloedcellen) of eosinofiele granulocyten (ook een soort witte bloedcel). Groen slijm duidt op een langdurige, mogelijk chronische infectie en de groene kleur is het resultaat van de afbraak van neutrofielen en de afgifte van een enzym dat aanwezig is in deze cellen. Groene slijmen kunnen ook gezien worden bij langdurige niet-infectieuze inflammatoire aandoeningen. Terwijl er bij infecties sprake is van meer etterig sputum vanwege grote hoeveelheden pus, zal bij niet-infectieuze ontstekingsaandoeningen het groene sputum juist meer slijm bevatten.

Groen of geel slijm wordt vaak veroorzaakt door:

Bronchitis
Bronchitis begint meestal met een droge hoest met uiteindelijk wat helder of wit slijm. Na verloop van tijd begin je mogelijk geel en groen slijm op te hoesten. Hoesten kan tot 90 dagen aanhouden.

Longontsteking
Bij een longontsteking (pneumonie) raakt het longweefsel ontstoken. Een longontsteking kan ontstaan door virussen, bacteriën, schimmels of door blootstelling aan bepaalde chemische stoffen. Meestal wordt een longontsteking veroorzaakt door een pneumokokkenbacterie. Als bacteriën de verwekker van de longontsteking zijn, wordt ook wel gesproken over een bacteriële longontsteking. Als een virus de boosdoener is, dan spreekt men van een virale longontsteking.

Een longontsteking is meestal een complicatie van een verkoudheid of griep. Bij longontsteking hoest je slijm op dat geel, groen of soms bloederig is. De symptomen zullen variëren afhankelijk van het type longontsteking dat je hebt; viraal of bacterieel. Hoesten, koorts, koude rillingen en kortademigheid zijn veelvoorkomende symptomen bij alle soorten longontsteking.

Bijholteontsteking
Wanneer sinusitis of bijholteontsteking wordt veroorzaakt door bacteriën, zie je geel of groen slijm, een verstopte neus, postnasale drip (waarbij slijm aan de achterkant van de neus je keel inloopt), en druk in de bijholten (wat hoofdpijn kan veroorzaken).

Cystische fibrose (CF)
Cystische fibrose of taaislijmziekte is een chronische longziekte waarbij er slijm ophoopt in de longen. Deze ziekte treft vaak kinderen en jongvolwassenen. Het kan verschillende slijmkleuren veroorzaken, van geel tot groen tot bruin.

Rood slijm

Een geringe rode kleur (sanguinolent sputum) is slijm met bloed erin vermengd - kan veroorzaakt worden door te hard hoesten waarbij een klein bloedvaatje kapot gaat of als het langer aanhoudt, duiden op een infectie, verwonding of een kwaadaardig gezwel (longkanker).

Bloed is waarschijnlijk de oorzaak van roodgekleurd slijm. Roze kan ook betekenen dat er bloed in de slijm aanwezig is, alleen dan in mindere mate. Rood of roze slijm wordt vaak veroorzaakt door een longontsteking, tuberculose, congestief hartfalen, een longembolie en longkanker.

Bruin slijm

Een roest-bruine kleur (sputum rufum) wordt onder meer aangetroffen bij een longontsteking; door bloed kleurt het roest-bruin. Bruin slijm kan er ook uitzien als 'roestig', dus roestbruin. De kleur bruin wijst vaak op oud bloed. Bruin slijm wordt vaak veroorzaakt door:

Bacteriële pneumonie
Deze vorm van longontsteking kan slijm produceren dat groenbruin of roestkleurig is.

Bacteriële bronchitis
Deze aandoening kan roestig bruin sputum produceren naarmate het ziekteproces vordert. Chronische bronchitis kan ook een mogelijkheid zijn. Je loopt mogelijk meer risico op het ontwikkelen van chronische bronchitis als je rookt of vaak wordt blootgesteld aan (andere) irriterende stoffen.

Taaislijmziekte
Deze chronische longziekte kan roestkleurig sputum veroorzaken.

Stoflong
Pneumoconiose of stoflong is een longaandoening die door de inhalatie van stof wordt veroorzaakt. Het kan bruin sputum veroorzaken.

Longabces
Een longabces is een holte gevuld met pus in je longen. Het wordt meestal omringd door geïnfecteerd en ontstoken weefsel. Samen met hoesten, nachtzweten en verlies van eetlust, ervaar je een hoest waarbij je sputum ophoest die bruin is of met streepjes bloed sputum. Dit slijm ruikt ook vies.

Roken
Verstokte rokers produceren vaak bruin slijm, hetgeen veelal een korrelige textuur heeft. Overmatig en langdurig roken zorgt voor de bruine slijmkleur door alle teer- en andere deeltjes in sigaretten, die het lichaam probeert uit te hoesten in ene poging om de longen te reinigen.

Roze slijm

Roze schuimend sputum/slijm komt voor bij vochtophoping in het longweefsel (= longoedeem) als gevolg van hartfalen.

Grijs slijm of wit slijm

Je kunt grijs of wit slijm ophoesten bij verschillende gezondheidsproblemen. Wit slijm wordt vaak veroorzaakt door:

Virale bronchitis
Deze aandoening kan beginnen met wit slijm. Als het zich ontwikkelt tot een bacteriële infectie, kan dit leiden tot geel en groen slijm.

Gastro-esofagaal reflux (GERD)
Men spreekt van GERD wanneer je frequent last hebt van terugvloeiend maagzuur. Dit kan ervoor zorgen dat je dik, wit sputum ophoest.

COPD
COPD is een longaandoening dat ervoor zorgt dat je luchtwegen smaller worden en dat je longen overtollig slijm produceren. De combinatie maakt het moeilijk voor je lichaam om zuurstof te krijgen. Met deze aandoening kun je last krijgen van witte sputum.

Congestief hartfalen
Hartfalen gebeurt wanneer je hart onvoldoende bloed naar de rest van je lichaam pompt. Daardoor ontstaat er in verschillende gebieden vochtophoping of oedeem. Vloeistof verzamelt zich in de longen en kan leiden tot een toename van wit sputum. Je kunt ook kortademigheid ervaren. Je moet onmiddellijk medische hulp inroepen als je problemen ervaart met ademhalen.

Zwart slijm

Zwart sputum wordt ook melanoptysis genoemd. Het ophoesten van zwart slijm kan betekenen dat je een grote hoeveelheid zwarte stof hebt geïnhaleerd, zoals kolenstof. Het kan ook betekenen dat je een schimmelinfectie hebt die medische zorg behoeft. Zwart slijm wordt vaak veroorzaakt door:

Roken van tabak of drugs
Het roken van sigaretten, crack of andere drugs kan leiden tot zwart sputum.

Pneumoconiose
Pneumoconiose of stoflong kan soms zwart sputum veroorzaken. Het heeft vooral betrekking op mensen die werken in een kolenmijn of iemand anders die veelvuldig wordt blootgesteld aan kolenstof. Het ophoesten van zwart sputum kan ook gepaard gaan met kortademigheid.

Schimmelinfectie
Een zwarte gist genaamd Exophiala dermatitidis veroorzaakt deze infectie. Dit is een ongewone aandoening dat zwart slijm kan veroorzaken. Het treft vaker mensen met cystische fibrose.

Helder slijm

Je lichaam produceert dagelijks slijm. Het is meestal gevuld met water, eiwitten, antilichamen en sommige opgeloste zouten die nodig zijn bij het smeren en hydrateren van je ademhalingssysteem. Een duidelijk toename van helder slijm kan betekenen dat jew lichaam een ​​irriterende stof, zoals stuifmeel, of een virus probeert weg te spoelen. Ook bij longoedeem ontstaat mogelijk helder, wit of roze schuimend sputum.

Ophoesten van bloed of slijm met bloed

Het ophoesten van slijm met bloed of van bloed alleen wordt hemoptoë of bloedspuwing genoemd en mag niet verward worden met het overgeven of braken van bloed (hematemesis), wat uit de maag komt. Het ophoesten van bloed kan het gevolg zijn van het krachtig hoesten. Dat is op zich niets verontrustends. Het kan echter ook een signaal of teken zijn een ernstige aandoening of ziekte. Het kan wijzen op onder andere de volgende ziekten en aandoeningen:

Acute of chronische infectie

Virussen die in de cellen van de luchtwegen binnendringen, wekken ontstekingsreacties op. Dit brengt de slijmproductie op gang. Dit kan gepaard gaan met symptomen als een verstopte neus, een loopneus, een kriebelend gevoel in de keel en hoesten. Deze klachten kunnen 14 dagen kan aanhouden. Ook komt koorts, met een lichaamstemperatuur die kan variëren tussen 38,3 en 38,8 °C en bij een kind tot wel 40°C, vaak voor. Kinderen kunnen ook last hebben van verminderde eetlust, lusteloosheid en algehele malaise. Bij griep ontstaat vaak hoofdpijn en pijn in het gehele lichaam.

Longkanker

Longkanker (longcarcinoom) of longmetastasen (uitzaaiingen) vanuit de oorspronkelijke (primaire) tumor, kunnen ook aanleiding geven tot het ophoesten van bloed. Tot een vierde van alle mensen met longkanker vertoont geen symptomen op het moment dat de kanker wordt vastgesteld. Symptomen van de primaire longkanker zijn hoesten, een veranderd hoestpatroon, ophoesten van bloed, pijn op de borst (pijn in de borstkas), terugkerende luchtweginfecties, zoals longontsteking en (toename van de) kortademigheid. Bij uitzaaiingen kan er elders in het lichaam pijn optreden.

Hevige longontsteking

Ernstige longontsteking. Het meest voorkomende symptoom van een longontsteking is hoesten met slijm. Andere symptomen zijn pijn op de borst, kortademigheid en rillingen.

Tuberculose (tbc)

Tuberculose is een infectieziekte die vooral de longen aantast. Veel voorkomende symptomen van tuberculose zijn: langdurig hoesten (soms bloed ophoesten), vermoeidheid en algeheel gevoel van zwakte, koorts, weinig eetlust en gewichtsverlies.

Bronchiëctasieën

Bronchiëctasieën duidt op een abnormale en blijvende verwijdingen van delen van de luchtwegen (= bronchiën) door beschadiging van de bronchuswand. Dit resulteert in een hardnekkige hoest met veel slijm. De belangrijkste oorzaak is een telkens terugkerende bacteriële luchtweginfectie bij mensen met taaislijmziekte (cystische fibrose). Ook terugkerende infecties bij COPD kunnen tot bronchiëctasieën leiden.

Longembolie

Een longembolie is een afsluiting van een longslagader door een bloedstolsel. Pijn op de borst, vaak meegaand met de ademhaling, is de meest voorkomende klacht. Kortademigheid en versnelde ademhaling komen ook vaak voor. Het ophoesten van bloed komt in ongeveer 30% van de gevallen voor.

Longoedeem

Longoedeem is een ophoping van vocht in de longen. Een niet goed werkend hart is de belangrijkste oorzaak. Ernstig oedeem kan gepaard gaan met ophoesten van bloed en vele andere klachten, zoals kortademigheid en ademhalingsproblemen.

Wanneer naar de huisarts?

Indien het hoesten pijnlijk of hardnekkig wordt, wanneer het hoesten resulteert in ademnood, of als er bloed of bloederig slijm wordt opgehoest, dient altijd een (huis)arts te worden geraadpleegd. De huisarts zal onder meer met zijn stethoscoop naar de longen en luchtwegen (ademgeluiden) luisteren.

Een chronische hoest (chronisch hoesten)

Veel mensen kloppen met een chronische hoest bij de huisarts aan. Ofschoon een chronische hoest een teken kan zijn van een infectie of astma, is hoesten de manier waarop je lichaam probeert om infecties, slijm en andere vreemde stoffen uit het lichaam te verdrijven.

Hoest is niet altijd een teken dat er iets mis is, maar elke chronische hoest - die langer dan 3 tot 8 weken duurt - moet worden onderzocht. De meest voorkomende redenen en oorzaken voor een niet-roker om chronische hoest te ontwikkelen zijn:

• astma;
• neusbijholteproblematiek;
• een teveel aan maagzuur in de slokdarm.

Chronische hoesten gerelateerd aan astma vindt vaak 's nachts plaats. 's-Nachts hoesten is niet normaal en moet door de huisarts worden onderzocht. De frequentie waarin de klachten optreden, is een indicator om te bepalen hoe goed je symptomen onder controle zijn. Hoestklachten kunnen bij astmapatiënten worden verergerd door virale infecties en koude lucht.

Gevolgen van chronisch hoesten

Veel en intens hoesten als gevolg van een longaandoening, kan na verloop van tijd de functie van de bekkenbodem doen verminderen. Dit risico wordt vergroot door andere factoren, zoals zwangerschap, bevalling, vaak zwaar tillen, chronische obstipatie, overgang, fors overgewicht en snel en veel afvallen. Behalve het ondersteunen van de blaas en de urinebuis, de baarmoeder, vagina en de endeldarm (rectum), zorgen de bekkenbodemspieren ervoor dat men urine, ontlasting en windjes op kan houden en dat men kan plassen, ontlasten en windjes laten wanneer men dat wil. De bekkenbodemspieren spelen ook een belangrijke bij de seksualiteit. Door een verzwakte bekkenbodem kunnen klachten optreden van een verzakking. Bij een verzakking krijgen bekkenorganen, zoals de blaas, baarmoeder of endeldarm, onvoldoende steun van het omringende steunweefsel en bekkenbodem. Hierdoor zakken de organen geleidelijk naar beneden. Een vaginale verzakking en ongewild urineverlies zijn veelvoorkomende problemen.

Onderzoek en diagnose

Anamnese: Het verhaal achter je hoest

De arts begint met een grondig gesprek om je klachten te begrijpen. Hierbij wordt gevraagd hoe lang je al last hebt van de hoest, of het gaat om een productieve (slijm ophoesten) of niet-productieve hoest (droge hoest), en wat de kleur van het slijm is. Het is ook belangrijk om te weten of je andere symptomen hebt, zoals koorts, pijn op de borst, benauwdheid, gewichtsverlies of nachtzweten. Jouw verhaal helpt de arts om het onderzoek te richten.

Lichamelijk onderzoek: Het luisteren naar je longen

Tijdens het lichamelijk onderzoek luistert de arts met een stethoscoop naar je longen om te horen of er afwijkingen zijn, zoals een piepende ademhaling, reutelende geluiden of verminderde luchtstroming. Dit kan de arts een idee geven van mogelijke aandoeningen, zoals bronchitis, longontsteking of astma. De arts onderzoekt ook je keel en mond op tekenen van irritatie of infectie.

Analyse van het opgehoeste slijm

Een belangrijk onderdeel van het onderzoek is de beoordeling van het slijm dat je ophoest. De kleur van het slijm kan een indicatie zijn van de oorzaak:

• Wit of helder slijm: Dit wijst meestal op een virale infectie, zoals verkoudheid of griep.
• Geel of groen slijm: Dit kan wijzen op een bacteriële infectie, zoals bronchitis of longontsteking.
• Roze of rood slijm: Dit kan duiden op de aanwezigheid van bloed, wat ernstige aandoeningen kan signaleren, zoals tuberculose, longembolie of longkanker.
• Bruin of zwart slijm: Dit wordt vaak geassocieerd met rokershoest of het inademen van stof of verontreinigingen.

De arts kan een slijmmonster nemen voor laboratoriumonderzoek om te controleren op bacteriën, schimmels of andere pathogenen die de infectie veroorzaken. Dit kan ook worden gebruikt voor een kweektest om het juiste antibioticum te bepalen.

Röntgenfoto's en andere beeldvorming

Als je symptomen ernstig zijn of als er een vermoeden is van een longziekte, zoals longontsteking, tuberculose of longkanker, kan de arts een röntgenfoto van je borst laten maken. Dit helpt om te zien of er sprake is van vocht, ontsteking of massa's in je longen. Soms kan een CT-scan worden uitgevoerd voor een gedetailleerder beeld van je longen.

Bloedonderzoek

Bloedonderzoek kan nuttig zijn om onderliggende infecties of ontstekingen bij je op te sporen. De arts kan ook je zuurstofsaturatie meten om te bepalen of er voldoende zuurstof door je lichaam circuleert, wat belangrijk is als je ademhalingsproblemen hebt.

Longfunctietests

Bij vermoeden van astma, COPD of andere chronische longziekten kan een longfunctietest worden uitgevoerd. Deze test meet hoe goed je longen lucht kunnen verplaatsen en kan helpen om je ademhalingsproblemen te diagnosticeren.

Bronchoscopie

In zeldzame gevallen, vooral als je bloed ophoest, kan de arts een bronchoscopie aanbevelen. Hierbij wordt een dunne, flexibele buis met een camera via je mond of neus in je luchtwegen ingebracht om de luchtwegen en longen van binnen te bekijken en zo de bron van het bloed of slijm te achterhalen.

Medische behandeling bij slijm ophoesten

Mogelijke behandelingsopties voor slijm ophoesten zijn:

Antibiotica

Bij bacteriële infecties zoals bronchitis zijn antibiotica de redders. Ze doden de boosdoeners en helpen je snel van dat vervelende slijm af. Maar vergeet niet: maak je kuur af, ook als je je beter voelt!

Antivirale middelen

Als een virus je te pakken heeft, zoals bij griep, kunnen antivirale medicijnen de ziekte inkorten. Ze geven het virus een flinke klap, zodat je sneller opknapt.

Ontstekingsremmers

Bij astma of COPD blussen corticosteroïden de ontsteking. Ze kalmeren je longen en zorgen ervoor dat het hoesten en slijm afnemen. Ze werken snel en effectief.

Bronchodilatoren (de luchtweg-openers)

Bij benauwdheid zijn bronchodilatoren als de wind die je luchtwegen vrijblaast. Ze maken ruimte, zodat je beter kunt ademen en dat hardnekkige slijm kwijt raakt.

Slijmoplossers

Mucolytica maken slijm dunner en minder kleverig. Het hoesten gaat ineens stukken makkelijker. Slijm verliest de strijd en jij wint ademruimte terug.

Hoestremmers

Bij droge, irritante hoest kan een hoestremmer de knop even uitzetten. Dit geeft je keel rust, vooral ’s nachts. Maar gebruik ze met beleid!

Water als geheime bondgenoot

Hydratatie is je bondgenoot. Drink veel water om het slijm losser te maken. Je longen zullen je dankbaar zijn.

Zuurstof

Bij ernstige longproblemen geeft zuurstoftherapie je longen een boost. Je voelt direct verlichting en kunt beter ademen.

Chirurgie: De laatste verdedigingslinie

Als er iets ernstigs aan de hand is, zoals een tumor of massale bloedspuwing, kan chirurgie de oplossing zijn. Het lost het probleem letterlijk op door de oorzaak weg te halen.

Zelfzorg hoesten: wat te doen bij hoesten?

Lepel honing of een hoestdrank

Griep en verkoudheid kunnen gepaard gaan met hoesten. Griep en verkoudheid gaan vanzelf over. Het kan een week duren, soms wat langer. Het hoesten kan soms nog een paar weken doorgaan. Dat kan vervelend en storend zijn. Een lepel honing in de mond laten smelten kan verlichting van de klachten geven; honing heeft een medicinale werking. Dat heeft ongeveer hetzelfde effect als een verzachtende hoestdrank die zonder recept bij de apotheek verkrijgbaar is. Ook kan het drinken van iets warms het hoesten verminderen.

Goede conditie handhaven

Zorg ervoor dat je een goede conditie hebt, aangezien dit ervoor zorgt dat je minder vatbaar bent voor een besmetting met bacteriën, een virus of andere ziekteverwekkers. Verder doe je er verstandig aan niet te roken en rokerige ruimten te mijden. Bedenk dat ook het gebruik van e-sigaretten kan leiden tot hoesten, evenals andere klachten zoals misselijkheid, braken, hoofdpijn en duizeligheid.[2] Wanneer de hoest door een allergie wordt veroorzaakt, dien je de allergie-opwekkende stof te vermijden.

Veel drinken

Zodra het slijm verdwenen is, houd je vanzelf op met hoesten. Als je gemakkelijk slijm ophoest hoef je dus geen maatregelen te nemen. Productieve hoest is nuttig, zoals hierboven is uitgelegd. Onderdruk productieve hoest daarom niet met geneesmiddelen.
Drink veel (water of thee), want zo verdun je het slijm. Drink ten minste twee liter vocht per dag en bij voorkeur warme dranken.

Kruideninfusies

Neem kruideninfusies zoals kamillethee of gemberthee. Deze zijn verzachtend zijn voor de keel en helpen bij het verminderen van hoestklachten.

Citroen en honing

Voeg wat verse citroensap toe aan warm water en meng het met een lepel honing. Dit drankje staat bekend om zijn verzachtende eigenschappen en helpt bij het verminderen van hoest en keelpijn. Citroen heeft antimicrobiële eigenschappen en de vitamine C in deze gele krachtpatser helpt infecties te bestrijden en geeft je immuunsysteem een boost.

Voldoende rust

Zorg voor voldoende rust om je lichaam de kans te geven goed te herstellen. Een goede nachtrust bevordert je immuunsysteem. Het zorgt ervoor dat je lichaamscellen zich herstellen. Tijdens de slaap worden er witte bloedcellen en antistoffen aangemaakt door het lichaam. Deze beschermen je lichaam tegen allerlei bacteriële infecties en virussen.

Vermijd roken

Rook niet en vermijd rokerige omgevingen. Roken verergert namelijk de irritatie van de luchtwegen, waardoor je meer slijm moet ophoesten.

Gezonde voeding

Eet voedingsmiddelen die rijk zijn aan vitaminen en mineralen om je immuunsysteem te ondersteunen. Denk aan groenten, fruit en voedingsmiddelen met antioxidanten. Dit zijn stoffen die gezonde cellen en weefsels in je lichaam beschermen tegen vrije radicalen.

Luchtbevochtiger

Gebruik een luchtbevochtiger in je slaapkamer om de luchtvochtigheid te verhogen. Dit kan helpen bij het verzachten van een droge keel en het verminderen van irritatie waardoor je minder slijm hoeft op te hoesten.

Noten:

1. C. van Heycop ten Ham, H.J.C. Hendriks, J.H. in de Bosch, J.H.M. Schormans, J.W. van der Krans (redactie): Basisboek Pathologie, ThiemeMeulenhoff, Utrecht/Zutphen, eerste druk, tweede oplage, 2000, p. 311.
2. Marc C. Willemsen, Esther A. Croes, Daniel Kotz en Onno C.P. van Schayck. De elektronische sigaret: Gebruik, gezondheidsrisico's, en effectiviteit als stopmethode. Ned Tijdschr Geneeskd. 2015;159:A9259

Lees verder

• Middel tegen hoesten: kriebelhoest en vastzittende hoest
• Bruin slijm: oorzaken & symptomen van bruin sputum ophoesten
• Bloed ophoesten: oorzaken van het ophoesten van bloed
• Slijm: helder, wit, geel, groen, zwart, grijs of rood sputum
• Geel of groen slijm ophoesten en bloed hoesten: oorzaken