Borderline is wel te genezen!
Jarenlang dacht men dat deze persoonlijkheidsstoornis niet te genezen was. Tegenwoordig komt men daar op terug. Veel belovende therapieën worden populairder bij de behandeling van personen met Borderline. Wordt de droom werkelijkheid en kan men toch worden genezen van deze vervelende en hardnekkige stoornis?
Borderline of ERS?
Borderline wordt ook wel emotie regulatie stoornis genoemd, afgekort ERS. De naam spreekt dan natuurlijk boekdelen en in principe kunnen beide namen gebruikt worden om de stoornis te labellen. Ik zal in dit uitgebreide artikel beide namen ook door elkaar gebruiken.
Kenmerken
Mensen met borderline kunnen worden herkent aan een aantal kenmerken. Natuurlijk hoeft iemand niet alle kenmerken te hebben. De volgende kenmerken worden vaak genoemd:
- Laag gevoel van eigenwaarde
- Sterke neiging tot extreem oordelen
- Het is vaak alles of niets
- Vaak automutilaties of provocerend gedrag
- Soms treedt er dissociatie op
- Angst om verlaten te worden
- Soms zijn er psychoses
Dissociaties
Mensen met een ERS kunnen last krijgen van dissociaties. Dit betekent dat de patiënt (voor het gemak wordt een persoon met ERS zo genoemd) voor een bepaalde tijd niet meer in de realiteit is. De patiënt heeft het gevoel dat het leven één grote film is waar hij/zij een rol in heeft, een acteerrol. Dissociaties zijn er niet zo maar. Het is een vluchtmechanisme om emoties onder controle te houden. Zoals je nu weet hebben patiënten met het emotie regulatie syndroom daar moeite mee.
Dissociaties treden vaak op wanneer er veel stress in het leven van de patiënt is. Stress kan dus zorgen voor dissociaties. Ook kan het optreden wanneer de patiënt heel erg moe is. Je kunt natuurlijk erg moe worden van stress dus hier sluit het één het ander vaak niet uit.
Psychoses
Dissociaties is niet het hele verhaal. Vaak zijn er ook psychoses die het leven van de patiënt met Borderline moeilijk maakt. Psychoses zijn erg vervelend en je kunt ze onderverdelen in negatieve en positieve symptomen. Natuurlijk is er niets positiefs aan een positief symptoom maar dat wordt nou eenmaal zo genoemd.
- Positieve symptomen worden gekenmerkt door verward spreken en schrijven, wanen en hallucinaties en verstoorde emoties.
- Negatieve symptomen worden gekenmerkt door weinig spreken. Ook een verstoord dag- en nachtritme alsmede weinig energie horen hier bij. Vaak vertoont de patiënt ook een gebrek aan gebaren en heeft een vlakke gezichtsuitdrukking. De patiënt komt somber, moe en lusteloos over.
Behandeling van psychoses
Een psychose is slechts één aspect van het syndroom. Psychoses zijn goed te behandelen door middel van antipsychotica. Antipsychotica zijn medicijnen die ervoor zorgen dat er stofjes in je hersenen gereguleerd worden zodat de psychose verdwijnt. Een inmiddels wat verouderd medicijn is de typische of de klassieke anti-psychotica. Dit zijn bijvoorbeeld dopamineblokkers.
Verouderd
Patiënten met borderline hebben tijdens psychoses een verkeerde huishouding van dopamine in hun hersenen. Je kunt de werking dan natuurlijk wel raden van de typische of klassieke dopamineblokkers. Helaas vertoont dit typische medicijnnadelen. Het blijkt alleen te werken op de positieve symptomen van een psychose. De negatieve symptomen blijven bestaan na inname. Tevens zijn er nare bijwerkingen, trillen en beven, die u liever niet wilt.
Nieuw
Een nieuw medicijn is ook verkrijgbaar. Deze worden de atypische anti-psychotica genoemd. Ze werken dus atypisch en hebben effect op de positieve en negatieve symptomen van een psychose. Een groot pluspunt is, naast het effect op de negatieve symptomen, een vermindering van bijwerkingen. Trillen en beven (parkinson-achtige symptomen) komen veel minder voor.
Over welke medicijnen gaat het?
De volgende nieuwe atypische anti-psychotica zijn op de markt verkrijgbaar:
- Leponex met de werkzame stof Clozapine
- Zyprexa met de werkzame stof Olanzapine
- Seroquel met de werkzame stof Quetiapine
- Risperdal met de werkzame stof Risperidon
- Dogmatil met de werkzame stof Sulpride
Het medicijn dat het meest gebruikt wordt is
Zyprexa. Zyprexa wordt niet alleen gebruikt bij psychoses. Het wordt tevens gebruik bij mensen met schizofrenie, ziekte van Huntington, manie, onrust en Gilles de la Tourette. Zyprexa heeft een jaarlijkse omzet van maar liefst vijf miljard dollar! Risperidon en Quetiapine nemen respectievelijk de tweede en derde plek in met een omzet van drie en twee miljard dollar per jaar.
Psychologische behandeling
Borderline wordt vaak behandeld door een psychologische behandeling uitgevoerd door een psycholoog of psychiater. Een psychologische behandeling is niet één behandeling. Er is namelijk een onderscheid te maken tussen verschillende behandelingen.
- Cognitieve Gedragstherapie
- Dialectische Gedragstherapie
- Psychoanalytische Behandeling
Cognitieve gedragstherapie
Men kijkt bij gedragstherapie naar de manier van denken van de patiënt. De psycholoog probeert een verstoorde manier van denken te veranderen naar een juiste manier. Bij patiënten met een ERS lijkt deze behandeling te werken. Er moet wel bijgezegd worden dat dit vaak gebeurt in combinatie met medicijnen.
Dialectische Gedragstherapie
Dialectische gedragstherapie is een speciale vorm van cognitieve gedragstherapie. Er is aandacht voor:
- Aanleren van sociale vaardigheden
- Accepteren van hoe iemand is en tegelijkertijd de noodzaak leren zien van verandering! (dit wordt het dialectisch proces genoemd)
- De invloed van de omgeving op de persoon met Borderline
Dialectische gedragstherapie lijkt succesvol op korte termijn.
Psychoanalytische Behandeling
Deze behandeling werkt net zo goed als cognitieve gedragstherapie maar
duurt bijna altijd
veel langer. Tijdens dit proces is de kans dat mensen spontaan herstellen aanwezig.
Andere behandelingsmethoden
Naast bovenstaande behandelingen zijn er nog twee te noemen die groot succes boeken bij de behandeling van Borderline. Het gaat hier om
SFT, schema focused therapie, en
TFP, transference focused psychotherapie.
SFT is een soort cognitieve gedragstherapie en
bij de behandeling herstelden maar liefst 52% van de patiënten! TFP is een therapie gebaseerd op psychoanalytische therapie en is eveneens zeer effectief om Borderline volledig te genezen maar dit percentage ligt wel iets lager dan bij SFT het geval is.
Borderline feiten
- Mannen en vrouwen kunnen Borderline of ERS krijgen
- Vrouwen creëren eerder eetbuien en mannen grijpen vaker naar de fles en drugs
- Vrouwen worden vaker opgenomen in een instelling
- Erfelijkheid speelt een grote rol bij Borderline
- De helft van mensen met Borderline is seksueel misbruikt of mishandeld in de jeugd
- Er is geen medicijn speciaal ontwikkeld voor Borderline (wel tegen enkele symptomen)