Astma, ephedra en China

Ephedra, Lobelia, Panax ginseng, plantennamen die nog steeds tot de verbeelding spreken en in het verleden ook bijgedragen hebben aan het ontwikkelen van moderne medicijnen. Efedrine, een stof met een stimulerende en bronchiënverwijdende werking is al eeuwen in gebruik in het Oosten tegen astmatische aandoeningen Niet verwonderlijk dat de traditionele Chinese geneeskunde nog steeds een arsenaal kruidenmengsels gebruikt voor het goed functioneren van de luchtwegen. In de klassieke Chinese fytotherapie onderscheidt men drie soorten astma, die vrij goed overeenstemmen met onze Westerse visie.

Astma van het yang-type.

Plotseling optredende astma zodra de persoon in contact komt met stoffen waar hij allergisch aan is (stofdeeltjes, pollen, ...). Een gelijkaardige vorm kan zich ook voordoen naar aanleiding van een lichamelijke inspanning of ten gevolge van een bruuske temperatuurswisseling of weersveran­dering.

Astma van het yin-type

Te wijten aan een gebrekkige longenergie bij chronische bronchi­tis of bronchiale spasmen tijdens de nacht met borstbeklemming en ademnood. Deze astma-vorm kan zijn oorsprong vinden in bijvoorbeeld een onvoldoende werking van de nieren, bij vrouwen in de overgangsfase of bij bejaarde personen.
Ook een verstoord hartfunctie kan astma met zich meebrengen : cardiale astma die een gespecialiseerde behandeling vereist.

De zogenaamde "psychologische" astma

die onverwacht optreedt bij gevoelige personen naar aanleiding van een bepaalde gebeurtenis die hen psychisch beroert, maar waarvan zij zich zelf niet bewust zijn.
Naargelang het type astma zal de behandeling aangepast worden en zal ook de samenstelling van het kruidenrecept min of meer worden uit­gebreid.

Voor eenvoudige astmavormen (yang-type), krijgt men, om het aantal astma-aanvallen tij­dens de lente en de herfst te verminderen en te bedaren, het volgende recept :

• Herba Ephedrae, Ma Huang 9g
• Ramulus Cinnamomi, Gui Zhi 6g
• Semen Armeniacae Amarum, Xing Ren 9g

Eigenschappen van deze kruiden

volgens het medische denken in de traditionele Chinese geneeskunde :

Herba Ephedrae : de knopige zeedruifstengels en -twijgjes; gedroogd en aangewend ofwel zuiver ofwel gebakken in honing. Warm, pikant en lichtjes bitter. Het verdrijft de gevol­gen van een externe wind-koude aanval uit de longen, bevordert de circulatie van de long­energie, bedaart astma en hoest, reguleert de ademhaling.

Ramulus Cinnamomi : de fijne twijgjes van de Chinese kaneelboom, die in de zon worden gedroogd. Warm, pikant en zoet. Het verdrijft externe wind-koude, activeert het yang ter hoogte van de borstkas, bevordert de bloedcir­culatie, warmt het lichaam en lokt transpiratie uit.

Semen Armeniacae Amarum : de abrikosepit-ten (bittere variant) van de amandelen worden in de zon gedroogd en in kleine stukjes gehakt of tot fijn poeder gemalen. Warm en bitter, lichtjes giftig indien de normale dosis wordt overschreden. Bedaart astma en hoest, bevochtigt de luchtwegen.

Ma Huang en anderen

Voor meer specifiek gerichte behandeling van astma, kunnen nog andere combinaties wor­den aangewend.
Zo bestaat er een oud recept Ding Chuan Tang ("Het afkooksel om astma bedaren") samengesteld uit 9 kruiden. Een andere for­mule is Ping Chuan Jiang Qi Tang ("Het afkook­sel om astma te bedaren en de Qi te doen dalen") en dat bestaat uit 15 kruiden. In deze voorschriften vindt men evenwel altijd het Ephedra-kruid in terug, wat een aanwijzing is dat dit kruid ten zeerste gewaardeerd wordt. In de traditionele geneeskunde wordt Ma Huang het meest gebruikt bij hardnekkige koorts, pijn in de gewrichten, hoesten en oedeem, naast de algemene toepassing bij res­piratoire aandoeningen en astma in het bijzon­der.
Ook de wortel van Ephedra wordt als geneeskrachtige stof gebruikt {Radix Ephedrae, Ma Huang Gen), maar dan als een samen­trekkend middel en tegen overmatig zweten.

Deskundigheid is vereist om deze kruiden efficiënt en veilig te kunnen gebruiken, dus is het raadzaam de hier vermelde planten alleen onder begeleiding toe te passen.