De geneeskracht van zeedruif

Zeedruif groeit in het zuiden van Europa en enkele delen van Azië. Het is een plant die 50 centimeter hoog kan worden. De plant is het meest bekend van het feit dat er efedrine in zit, een stimulerende drug. Ephedra werd tot 2005 verkocht als voedingssupplement en het zat in kruidenmengsels met herbale XTC die bij smart shops te koop waren. Efedrine is echter een gevaarlijke stof; zo gevaarlijk dat het alleen voor medicinale doeleinden moet worden aangewend op voorschrift van een fytotherapeut. Zeedruif wordt nog steeds gebruikt als medicijn in de fytotherapie, zij het in zeer beperkte mate en zo kort mogelijk. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Gevaren van zeedruif
• Zeedruif als supplement
• Naamgeving
• Geschiedenis gebruik zeedruif
• Werkzame stoffen
• Zeedruif als medicijn voor de longen
• Zeedruif, bloedvaten en bloeddruk
• Veilige dosis zeedruif

Gevaren van zeedruif

Er zijn talloze contra-indicaties van zeedruif. Het moet bijvoorbeeld beslist niet tijdens het sporten worden ingenomen; dat kan een dodelijke combinatie zijn. Daarnaast zijn er legio medicijnen die niet gecombineerd mogen worden met zeedruif. Nog gevaarlijker is efedrine in voedingsupplementen, afslankmiddelen en pepmiddelen uit de smart shops. Deze laatste categorie mag alleen nog zaden van de ephedraplant verkopen omdat de wetgeving strenger is geworden in de afgelopen tijd. Dat biedt echter de mogelijkheid tot zelf experimenteren met deze plant en dat zou niet de bedoeling moeten zijn.

Zeedruif als supplement

Efedrine afkomstig van Ephedra distachya of zeedruif werd lange tijd gebruikt als voedingssupplement met name door mensen die wilden afslanken, gewichtsheffers en body-builders. Van oorsprong was dit kruid daar nooit voor bedoeld. Dit kruid werd door Chinese en Indiase artsen voorgeschreven aan longpatiënten maar is doordat het als supplement in de markt is gezet en in de vrije verkoop terecht gekomen met als gevolg dat mensen er teveel van gingen gebruiken. Dat heeft de zeedruif in kwaad daglicht gesteld. Tegenwoordig zijn supplementen met zeedruif verboden.

Naamgeving

De Latijnse naam van zeedruif is Ephedra distachya. In het Nederlands wordt deze plant zeedruif genoemd. Ephedra vulgaris is een Latijns synoniem. Behalve zeedruif wordt voor hetzelfde doel in de fytotherapie Ephedra sinica, Ephedra equisetana en Ephedra gerardina gebruikt. In het Nederlands wordt zeedruif ook zeedruifje genoemd. Distachya betekent letterlijk ´tweehoofdig´. Ephedra betekent volgens sommigen: ´Gesitueerd dichtbij´. Maar het kan ook ephe=efeziërs en dra= draak zijn. Dan zou het totale woord ´Tweekoppige Efeziërs draak´ betekenen. Efeziërs is een volk uit de bijbel dat bekend staan door het feit dat ze wel in God geloofden maar nog geen deel hadden aan de goddelijke werkzaamheid. Ze stonden als het ware tussen twee levens in: het aardse leven en het goddelijke leven. De term Efeziërs zelf duidt daarom op een volk wat leeft in dubbelhartigheid of zo je wil, tweehoofdigheid. De Efeziërs woonden in het gebied waar de plant van oorsprong groeit.

Geschiedenis gebruik zeedruif

Ephedra wordt al minstens 5000 jaar met succes gebruikt in de Chinese geneeskunde, met name bij verkoudheid en longproblemen. De Chinese artsen schreven lage doses voor een korte periode voor zodat er nooit problemen waren met bijwerkingen. Ephedra is een medicijn in de Ayurveda, de Indiase traditionele geneeskunde. Het wordt op het Indiase continent vooral ingezet bij hartproblemen. Efedrine werd voor het eerst geïsoleerd door de Japanse onderzoeker Nagayoshi Nagai in 1885.

Werkzame stoffen

Ongeveer 3% van de plantdelen bestaan uit efedrine. Het is echter zo dat deze verhouding in ieder seizoen varieert zodat het niet raadzaam de plant te nuttigen om zijn efedrinegehalte; je kunt er immers snel te veel van binnen krijgen. De belangrijkste inhoudsstoffen van zeedruif zijn: de protoalkaloïden L-efedrine, D-pseudo-efedrine, L-N-methylefedrine, L-norefedrine, D-L-methylpseudoefedrine, D-norpseudoefedrine, efedroxaan, maokonine, transtortine en efedradineA-D. Daarnaast bevat de zeedruif de flavonoïden proanthocyanidolen, diterpenen, mahuannine A en efedrannine A.

Zeedruif als medicijn voor de longen

Zeedruif stimuleert het sympathieke zenuwstelsel. Daarnaast verwijdt het de luchtwegen. Je kunt vrijer ademen door de neus- en bijholtes doordat de bloedvaten van het slijmvlies zich licht samentrekken. Zeedruif wordt in de fytotherapie vaak aangeboden in combinatie met sleutelbloem, dat ervoor zorgt dat slijm beter worden opgehoest en tijm dat ontsmettend werkt. Door fytotherapeuten wordt zeedruif ingezet bij:

• Astma,
• Spastische bronchitis of bronchitis met spastische hoest,
• Longemfyseem,
• Sinusitis of neus- bijholteontsteking,
• Rhinitus allergica of hooikoorts,
• Rhinitus of neusverkoudheid,
• Overmatige neusafscheiding en neusverstopping.

Zeedruif, bloedvaten en bloeddruk

Zeedruif vernauwt door de aanwezige efedrine de bloedvaten. Overigens is dat tevens de reden dat het niet moet worden gebruikt tijdens het sporten want door lichamelijke inspanning worden de bloedvaten juist verwijd. Efedrine verhoogt de bloeddruk, wat sporten op zich ook al doet; daarom kan het gebruik van efedrine tot overbelasting van het hart leiden. In de fytotherapie wordt soms het aan niet-sporters gegeven als zij lijden aan de volgende indicaties:

• Lage bloeddruk,
• Zwakke bloedsomloop.

Veilige dosis zeedruif

Er zijn zoveel contra-indicaties van zeedruif dat medicijn alleen op voorschrift van een arts moet worden ingenomen. Er zijn interacties mogelijk met andere medicijn; je fytotherapeut kan je daarover inlichten. Er moet zeer worden opgepast met langdurig gebruik van zeedruif want efedrine is een verslavende stof. Efedrine heeft legio bijwerkingen. Overigens is het wel zo dat zeedruif veel minder bijwerkingen heeft dan efedrine. Dat komt omdat andere stoffen in zeedruif de negatieve effecten van efedrine opheffen. In feite is ephedrakruid een meer harmonisch mengsel van stoffen dan vele supplementen. Hieronder staan de therapeutische doses voor zeedruif.

• Ter preventie van astma: Twee kopjes thee van een eetlepel ephedrakruid per dag.
• Tijdens astma: Driemaal 30 druppels moedertinctuur per dag.