Het migraine dossier

De kans is groot dat u wel eens last heeft van hoofdpijn. Mogelijk is het niet een gewone hoofdpijn maar lijdt u aan migraine. Het probleem is dat gewone pijnstillers de urenlange éénzijdige, bonzende hoofdpijn niet kunnen onderdrukken. Het beste wat u kan doen is, zelf nagaan welke prikkels uw migraine doen ontstaan om zo migraine tegen te gaan.

Migraine

Een migraine wordt getypeerd door hevige aanhoudende hoofdpijn die erger wordt bij de minste externe prikkels zoals scherpe geluiden, fel licht, of zelfs gewoon een boek lezen. Migraine kan bij elke persoon anders optreden. Je hebt de acute vorm van migraine waarbij men uren geteisterd kan worden door hevige pijnscheuten, misselijkheid, overgeven enz.. Maar men kan ook lijden aan de chronische vorm van migraine waardoor men dagen, weken of zelfs maanden geteisterd wordt door hoofdpijn met periodes zonder hoofdpijn. Het kost de bedrijven jaarlijks miljoenen euro's omdat werknemers thuisblijven wegens migraine.

Het grootste probleem is dat standaard pijnmedicatie niet helpt. Ook zijn de wetenschappers er nog niet uit waardoor migraine juist veroorzaakt wordt. Scans en hersengolvenonderzoek hebben tot nu niets opgeleverd. Wel is geweten dat er een aantal factoren (stimuli) zijn die migraine in de hand werken. Indien we eerst voor onszelf kunnen uitmaken welke stimuli een migraine aanval uitlokt, dan is het eventueel mogelijk de migraine zo goed mogelijk uit ons leven te bannen en onze levenskwaliteit te verhogen.

De symptomen van migraine

Wel zijn de wetenschappers er over eens dat een migraine in het algemeen getypeerd wordt door periodes van hevige hoofdpijn afgewisseld met periodes zonder hoofdpijn. Het is een neurologische aandoening met vierveelvuldig voorkomende symptomen:

1. matige tot ernstige hoofdpijn
2. pijn aan één kant van het hoofd (hemicrania)
3. pijn die toeneemt bij het uitoefenen van de dagelijkse activiteiten
4. kloppende pijn

Daarnaast treden er nog andere symptomen op zoals de hoge gevoeligheid voor licht (fotofobie), een hoge gevoeligheid voor scherpe geluiden (fonofobie), misselijkheid en braken, spierpijn in de nek en schouders. Treden er nog andere atypische symptomen op, dan dient de patiënt een CT- of NMR-scan te laten nemen om na te gaan of de patiënt geen hersenaandoening vertoont.

Vroeger dacht men dat migraine enkel een vasculaire oorzaak had. Deze aandoening kreeg de naam migraine aura. Een migraine aura is het uitzetten en het dichtgaan van de bloedvaten in de hersenen maar het is veel complexer. Ook de vrijstelling van verschillende neurotransmitters die de signaaloverdracht naar de hersenen bepalen, spelen en belangrijke rol. Niet alle patiënten krijgen een visuele aura.

Migraine triggers

Het is bijna zeker dat het risico op migraine verhoogt, wanneer een familielid erfelijk belast is met migraine. Toch zeggen wetenschappers dat het niet de migraine zelf is die we overerven, wel de gevoeligheid aan bepaalde factoren zoals stress, chocolade enz.. De gekende triggers die migraine kunnen veroorzaken worden hieronder weergegeven.

Omgevingsfactoren

• fel licht
• scherpe geluiden
• weersomstandigheden
• hoogteveranderingen
• sigarettenrook

Levensstijl

• stress
• ontspanning na stress
• hevige emoties
• diëten
• roken
• slaapgebrek of onregelmatig slapen
• onregelmatig eten

Voedingsstoffen

• chocolade
• kunstmatige zoetstoffen
• noten
• alcohol
• rode wijn
• cafeïne
• smaakversterkers
• sojaproducten
• vetten
• bonen
• ajuinen
• citrusvruchten

Veranderingen

• veranderingen in slechte eetgewoontes
• verandering van de hormoonspiegel (maandstonden, andere anticonceptie)

Elke persoon is gevoeliger voor de ene prikkel dan voor de andere. Het is aan de patiënt om uit te maken welke uitlokkende factor of trigger de migraine veroorzaakt en deze trigger probeert te voorkomen. Een veel voorkomende trigger bij vrouwen zijn de hormoonschommelingen die optreden net voor en tijdens de maandstonden. Deze kan eventueel wel verholpen worden door het gebruik van bepaalde anticonceptiemiddelen. Ook is gebleken dat meisjes sneller lijden aan migraine dan jongens en in het totaal zou ongeveer 18 procent van de vrouwen lijden aan hevige migraine aanvallen tegenover de 6 procent mannen die eveneens lijden aan migraine.

De visuele aura

Migraine kan onderverdeeld worden in 2 categorieën:

• Migraine met visuele aura (klassieke vorm)
• Migraine zonder visuele aura (meest voorkomende vorm)

Het proces van een klassieke migraine verloopt in 4 fasen:

• De patiënt kan zich moeilijk concentreren, is vermoeid en voelt zich niet lekker. Dit noemt men de eerste fase of prodromi.
• In een tweede fase krijgen de patiënten een visuele aura. Deze bestaat uit lichtflitsen, vlekken, sterretjes of het éénzijdig uitvallen van het gezichtsvermogen. Een visuele aura komt traag op (5 tot 20 minuten) en houdt meestal na een uur op.
• In een volgende fase volgt de hoofdpijn die slechts voorkomt aan één zijde van het hoofd. We spreken over stekende, pulserende, hevige hoofdpijn, pijn achter de ogen enz. De hoofdpijn kan verergeren onder bepaalde stimuli zoals licht enz.
• De laatste fase noemen we de herstelfase of postdromi.

Migraine genezen

De gewone pijnstillers lijken geen effect te hebben op migraine hoofdpijn. Gelukkig bestaan er enkele andere manieren om migraine te verhelpen of te verzachten.

Medicatie

Gewoonlijk wordt er gestart met NSAID of ontstekingsremmers en dit zo snel mogelijk na het optreden van de hoofdpijn. Deze medicatie is niet geschikt voor mensen die lijden aan maagzweren of ooit een maagzweer gehad hebben. Werken deze ontstekingsremmers niet, dan wordt er overgeschakeld naar triptanen die specifiek ontwikkeld werden om migraine te behandelen. De bekendste triptanen zijn Sumatriptan (Imigran®), zolmitriptan (Zomig®), almotriptan (Almogran®), naratriptan (Naramig®), rizatriptan (Maxalt®), eletriptan (Relpax®) en frovatriptan (Fromirex®). Triptanen mogen niet gebruikt worden bij patiënten met hoge bloeddruk of die een voorgeschiedenis hebben van hersenbloedingen.

Andere medicaties die worden voorgeschreven zijn bètablokkers en vitamine B2 die gebruikt worden als onderhoudsbehandelingen. Eenmaal de migraine verbeterd of helemaal verdwenen is, wordt de medicatie afgebouwd.

Verder wordt er nog geëxperimenteerd met botox inspuitingen die de spieren ontspannen, CGRP-receptoren antagonisten enz...

Single-pulse transcranial magnetic stimulation

Er zou een apparaatje op de markt komen dat elektromagnetische pulsen (single-pulse transcranial magnetic stimulation) op het achterhoofd afgeeft. De elektromagnetische pulsen hebben een positieve invloed op het migraine centrum. Hierdoor zouden de ergste symptomen van migraine drastisch verminderen. Het apparaatje helpt migraine patiënten die lijden aan misselijkheid, vlekken voor de ogen (visuele aura) en hevige pijnscheuten. Na het gebruik zou het resultaat opmerkelijk voelbaar zijn na 2 uur en blijvend zijn gedurende 48 uur. Hierdoor kan zware medicatie vermeden worden. Dit apparaatje zal weldra op de markt verschijnen.