IJzergebreksanemie

Een ijzergebreksanemie of ferriprive anemie is een vorm van bloedarmoede. Elke bloedcel bevat ongeveer 34 procent hemoglobine. In de hemoglobine zit ongeveer 0.3 procent ijzer. Vrouwen verliezen twee keer zoveel ijzer als mannen door de menstruatie. IJzer in voeding komt voor in twee vormen.

Bloedarmoede

Een ijzergebreksanemie of ferriprive anemie is een vorm van bloedarmoede. Het moet dus niet verward worden met bloedarmoede, omdat bloedarmoede meerdere oorzaken kan hebben. Maar een ijzergebreksanemie is wel vaak een van de belangrijkste oorzaken van bloedarmoede.

Opbouw bloed

Bloedcellen bestaan uit eiwitten. Deze eiwitten zijn de bouwstoffen voor de bloedcellen. Dit eiwit wordt hemoglobine genoemd. Het geeft de typische rode kleur in de rode bloedcellen. De hemoglobine transporteert zuurstof en kooldioxide door het bloed. Elke bloedcel bevat ongeveer 34 procent hemoglobine. In de hemoglobine zit ongeveer 0.3 procent ijzer. Dit is per mens dus ongeveer 2.5 procent ijzer.

Oorzaken ijzergebreksanemie

Een ijzergebreksanemie ontstaat vaak door grote bloedingen, bijvoorbeeld na een ongeval. Maar ook bloedingen als gevolg van aambeien, zweren, wondjes en dergelijke kunnen een tekort aan ijzer veroorzaken. Vrouwen verliezen twee keer zoveel ijzer als mannen door de menstruatie. Bij zware menstruatie kan er dan ook een tekort aan ijzer ontstaan. Ook in de zwangerschap ontstaat er soms een ijzertekort. Ook kan ijzertekort ontstaan door niet de juiste voeding in te nemen of door een dieet.

Symptomen

Er zijn een aantal typische kenmerken waaraan men kan herkennen dat er sprake is van een tekort aan ijzer in het bloed. Dit zijn onder andere:

• Zich futloos en slap voelen, vooral na inspanning
• Bleek in het gelaat zien
• Duizeligheid, vooral bij inspanning
• Vaak hoofdpijn hebben
• Ontsteking van de tong
• Broze nagels die snel afbreken of scheuren
• Kinderen groeien minder snel, zowel lichamelijk als geestelijk

Wie een ijzertekort vermoedt, kan dit het beste even bij de huisarts laten testen.

Gevolgen

Zonder aanvulling van het ijzer, zal men deze symptomen behouden. Bovendien is het vooral voor kinderen zorgelijk: de groei zal achter blijven op leeftijdsgenootjes. De weerstand van iemand met een ijzertekort is slechter, en deze persoon zal daardoor veel vaker ziek zijn.

Behandeling

De behandeling bestaat uit het aanvullen van het ijzertekort. Bij een klein tekort, kan dit ook al aangevuld worden door middel van de juiste voeding. Wanneer het tekort groter is, kunnen er staalpillen worden voorgeschreven. Staalpillen bevatten ijzer. Omdat er maar een klein gedeelte van het ijzer wordt opgenomen in het bloed, is het raadzaam om tegelijkertijd vitamine c in te nemen. Dit verhoogt de opname van het ijzer in het bloed.

Lekker veel ijzer

Wie denkt om een ijzergebreksanemie voor te kunnen zijn en extra veel ijzer in te gaan nemen, komt bedrogen uit. Een hoeveelheid van 3 gram ijzer in het bloed, is voor kinderen al dodelijk. Vanaf 2.5 gram treden er bij volwassen mensen vergiftigingsverschijnselen op. Een teveel aan ijzer wordt namelijk opgeslagen in de lever. In de hersenen veroorzaakt het teveel aan ijzer ziekten zoals de ziekte van parkinson en de ziekte van alzheimer.

IJzer in voeding

IJzer in voeding komt voor in twee vormen. Allereerst is er de niet-heem-ijzer . Deze ijzersoort wordt moeilijk in het bloed opgenomen. Deze ijzersoort zit in onder andere spinazie, brood, granen, fruit en groenten. Dus het bekende verhaaltje dat popey sterk werd door het ijzer in de spinazie, gaat niet op, want er wordt slechts heel weinig ijzer opgenomen in het bloed. Dit komt door de stoffen oxalaten, fytaten en polyfenolen, die in groenten en fruit zitten. Deze gaan een verbinding met het ijzer aan, waardoor deze niet opgenomen kan worden. De tweede groep ijzer is de groep die ijzer bevat die goed wordt opgenomen in het bloed. Voeding waarin dit in zit is onder andere vlees, vis en gevogelte, broccoli, bloemkool en citrusvruchten.