Muizeoor of Hieracium pilosella

Laat ik voor de verandering prof. Binet eens citeren: 'De tijd is voorbij dat er geloofd werd dat sperwers muizeoor vraten om hun blik te scherpen, maar een waterig extract is wel goed bij onregelmatige, hoge koorts bij mensen en bij het vee tegen miskramen ten gevolge van runderpest De antibiotische werking van deze plant is getest en bewe­zen aan de hand van diverse cultures van Brucella. Wat een merkwaardige ontdekking om juist langs de paden waar vee graast een plantje te zien groeien dat werkzaam blijkt te zijn bij de behandeling van infectieuze miskramen die zoveel voorkomen bij runderen en schapen.' Toevallig' zeggen de sceptici. Misschien, maar het is dan wel zeer toevallig dat zo'n toeval zoveel voorkomt!

Er wordt tegenwoordig algemeen aangenomen dat muizeoor een gunstig effect heeft bij atheroma, d.w.z. verharding van de vaatwanden. Muizeoor wordt voorgeschreven bij de volgende klachten: waterzucht, niergruis, oedeem, gepaard gaande met hartklachten, koorts, levercongesties, geelzucht, galstenen.

Dit plantje is zeker diuretisch, decongestionerend, koortswerend, samentrekkend en bloedstelpend. Er wordt een afkooksel van gemaakt: 40 à 50 gedroogde plant, bladeren en bloemen op 1 liter water; 5 minuten koken; even laten trekken, 3 à 4 kopjes per dag tussen de maaltijden. In 1922 schrijft Dr. Leclerc "nous avons vu le volume de l'urine doubler et même tripler"

Botanisch en ecologisch

Bij ons in Nederland en Belgie komt het muizeoor algemeen voor op droge, open velden en zanderige gronden. De hele plant wordt geplukt van mei tot september en in de schaduw gedroogd. Beter is de verse plant direct in alcohol te laten trekken om zo een tinctuur te maken. Volgens de Franse artsen-fytotherapeuten is de verse plant veel sterker werkzaam dan de gedroogde

Muizeoor heeft ovale blaadjes, behaard, van boven met lange haren, van onderen met zachte, witte haren; ook langs de randen en nerven zitten lange haren. De bladeren staan in een rozet waaruit citroengele bloemen opkomen en bloeien

Dodoens over muizeoor

Vandaag is het muizeoortje als medicijn bijna vergeten toch vind je het o.a bij Dodoens terug. Dese cruyden met hueren bladeren en wortelen ghesoden ende ghedroncken heylen ende ghenesen alle inwendighe ende uytwendighe wonden ende die ghescuertheyt. Die bladeren van den selven cruyden ghedroocht ende ghepoedert ende in die wonden ghestroyet/ moghen die selve ghenesen.
Tsap van die groote Piloselle in die ooren ghedaen gheneest die pijne ende die smertinghe der ooren. Tmiddel Piloselle gheten oft met spyse inghenomen verclaert het ghesichte/ ende gheneest die roode loopende ooghen.

Dodoens gebruikte het dus meer als wondgenezend middel, en voor de oren en de ogen, zal ik dat maar noemen. In de moderne Franse fytotherapie is het een zeer gewaardeerd middel voor nieren en urinewegen, vooral dan als diureticum bij oedeem, niergruis, jicht en hoge bloeddruk. Dr. Cazin was mogelijk de eerste die de urine- en gruisdrijvende werking beschreef "assez énergique pour faire rendre des graviers". Ondertussen is ook bewezen dat de plant door zijn hoog gehalte aan flavanoïden niet alleen een diuretische maar ook een anti-oxidatieve werking heeft.

Namen

Hierácium pilosélla L.

• Duits: Langhaariges Habichtskraut, Kleines Habichtskraut, Dukatenröschen, Mausohr, Mausöhrlein.
• Frans: Oreille de souris, Véluette, piloselle;
• Engels: Mouse-ear-hawkweed, mouse-ear; Italiaans: Pelosella, pelosetta.

De naam 'muizeoor' verwijst natuurlijk naar de behaarde vorm en gelijkenis van de blaadjes met een oor van de muis. De Engelse benaming hawkweed, maar ook de wetenschappelijke naam hieracium van het Griekse hiërax, havik en de Nederlandse naam van het plantengeslacht havikskruid, doelt op de reputatie van deze plant om sperwers en andere roofvogels een scherp zicht te verschaffen of is dit een verwijzing naar de waarde van muizeoor voor de ogen.

Referenties

• Antioxidant Activity and Total Phenolic and Flavonoid Contents of Hieracium pilosella L. Extracts
• Fundstelle: "Hierácium pilosélla L.
• Bishop, G. F.; A. J. Davy (March 1994). "Hieracium Pilosella L. (Pilosella Officinarum F. Schultz & Schultz-Bip.)". Journal of Ecology (British Ecological Society) 82 (1): 195–210.