Heldere urine: Oorzaken van waterachtige, transparante urine

Heldere lichtgele urine is meestal een teken dat de nieren van mensen goed werken en dat deze mensen voldoende water drinken. Gezonde urine is met andere woorden strokleurig. Te veel verdunde urine heeft een waterachtig, helder uiterlijk. Wanneer de urine helder en kleurloos is, wijst dit soms op bepaalde medische problemen, bijvoorbeeld op een verstoorde elektrolytenbalans. Wanneer bij een patiënt andere tekenen in combinatie met de waterachtige urine aanwezig zijn, is het noodzakelijk om de oorzaak op te sporen en meteen een behandeling op te starten om complicaties te vermijden.

• Diabetes insipidus en heldere urine
• Diuretica: Plaspillen en waterachtige plas
• Urineweginfectie
• Waterintoxicatie en transparante urine

Diabetes insipidus en heldere urine

Wanneer mensen grote hoeveelheden heldere urine uitplassen, is dit mogelijk een symptoom van diabetes insipidus. Diabetes insipidus is een zeldzame stofwisselingsziekte die niets te maken heeft met diabetes mellitus (suikerziekte). Bij diabetes insipidus is het regelmechanisme voor vochtopname en vochtuitscheiding van het lichaam ontregeld door een probleem met de hypofyse in de hersenen of met de nieren. Hierdoor heeft de patiënt erg veel dorst (polydipsie), en moet hij overdreven grote hoeveelheden heldere, waterige urine uitplassen (pollakisurie). Het gebrek aan kleur in de urine wijst op een verlaagd aantal elektrolyten zoals natrium (hyponatriëmie) en kalium (hypokaliëmie). Dit veroorzaakt spierkrampen, vermoeidheid of een verlies van eetlust. Uitdroging is ook een andere ernstige complicatie van diabetes insipidus. De behandeling van diabetes insipidus bestaat uit onder andere medicatie en een zoutarm dieet en daarnaast behandelt de arts de onderliggende oorzaak van de aandoening, zoals een infectie, een nierziekte of het gebruik van bepaalde medicijnen. Artsen controleren tevens regelmatig de elektrolytenniveaus om elektrolytenstoornissen tijdig op te sporen en te behandelen.

Diuretica: Plaspillen en waterachtige plas

Wanneer een patiënt diuretica (plaspillen) neemt, verdunt de urine en krijgt deze een heldere, waterachtige kleur. Plastabletten schrijft de arts vaak voor om een hoge bloeddruk (hypertensie) te reguleren en om overtollige vloeistof uit het lichaam te verwijderen. Het lichaam scheidt meer vocht uit bij het gebruik van deze medicijnen. Bijgevolg ontstaat een bleke en bijna heldere urinekleur.

Urineweginfectie

Een urineweginfectie gaat vaak gepaard met een brandend gevoel bij het plassen (dysurie), bekkenpijn, een constante plasdrang (urinaire urgentie), donkere urine, troebele urine en stinkende urine. Bij sommige patiënten met heldere, niet-troebele urine is echter nog steeds een urineweginfectie aanwezig. Circa één op de vijf patiënten met een urineweginfectie heeft een helder urinestaaltje terwijl ze toch lijden aan een infectie aan de urinewegen. Het is dan ook belangrijk dat een arts steeds een urinestaal controleert op een bacteriële urineweginfectie wanneer een patiënt tekenen vertoont van een urineweginfectie, zelfs indien ze een helder urinemonster hebben. Een directe behandeling van een urineweginfectie is nodig. Antibiotica bestrijden een urineweginfectie. Daarnaast moeten patiënten met een infectie aan de urinewegen voldoende drinken (bacteriën worden weggespoeld), en blaasirriterende dranken (zoals cafeïne, alcohol, frisdranken met citroensap) vermijden. Veenbessensap bestrijdt vermoedelijk de infectie, maar mensen die bloedverdunners nemen, mogen dit niet drinken. Maagklachten en diarree zijn enkele mogelijke bijwerkingen van het drinken van veenbessensap.

Waterintoxicatie en transparante urine

Wanneer mensen te veel water drinken, is sprake van overmatige hydratatie. Voldoende vocht drinken is nodig om gifstoffen uit de nieren te spoelen en het lichaam gezond te houden. Te weinig vocht in het lichaam leidt tot uitdroging, hetgeen resulteert in tal van complicaties. Een overmatige waterinname is echter eveneens gevaarlijk voor de gezondheid. Vooral atleten lopen risico op een overmatige hydratatie wanneer ze te veel water drinken zonder elektrolyten in balans te krijgen. Waterintoxicatie leidt tot extreme vermoeidheid, misselijkheid, braken, hoofdpijn, spierkrampen, toevallen, een coma en heldere of transparante urine. Door de overmatige waterinname ontstaat eveneens hyponatriëmie (verlaagd natriumgehalte in het bloed). Hierbij drinken mensen te veel water en verliezen ze tegelijkertijd vocht door het zweten. Mensen moeten de waterinname verminderen, want wanneer het pigment urochroom (dat een normale plas de gele kleur) niet zichtbaar is, wijst dit op elektrolytspiegels die ernstig uit balans zijn. Kokoswater drinken is een goede manier om het vochtgehalte in het lichaam weer op een normaal peil te brengen en de elektrolytenbalans onder controle te houden.