Wat is een dwarslaesie?

Een dwarslaesie wordt doorgaans veroorzaakt door een ernstig ongeluk. Hierbij is er een beschadiging of doorboring in je ruggenmerg ontstaan, waardoor zenuwbanen in je wervelkolom worden afgesloten. Hierdoor kan informatie uit de hersenen je organen en spieren niet meer bereiken en zullen bepaalde lichaamsfuncties niet meer naar behoren werken.

De dwarslaesie

Iemand met een dwarslaesie heeft vaak een ernstig verkeers- of sportongeval gehad. Daarbij is het ruggenmerg van het slachtoffer vaak ernstig beschadigd. Het ruggenmerg is een verzameling van een groot aantal zenuwbanen welke door de wervelkolom tot aan de hersenen lopen. Deze zenuwen zijn samen met de hersenen onderdeel van het centraal zenuwstelsel en dus ontzettend belangrijk! Vanuit de hersenen gaan signalen door het ruggenmerg naar spieren, organen en zintuigen waardoor deze goed kunnen functioneren. Het ruggenmerg maakt dus ontzettend veel mogelijk in ons lichaam en als deze beschadigd raakt, is dat vaak catastrofaal. Omdat zenuwen zijn beschadigd kunnen zij hun functie niet meer vervullen en daarom zullen bepaalde lichaamsfuncties niet meer werken. Zo treedt er over het algemeen verlamming van lichaamsdelen op en zullen bepaalde organen ook hun werk niet meer gedeeltelijk of volledig doen.

Oorzaken

De meeste mensen met een dwarslaesie hebben een ongeluk gehad. Ze zijn aangereden, hebben een sportongeval gehad of zijn ongelukkig terecht gekomen na een val. Hierbij kan de wervelkolom breken of verbrijzelen, waardoor stukken van de wervelkolom in het ruggenmerg gedrukt worden. De zenuwen worden afgeknepen en veroorzaken de dwarslaesie. Naast een ongeluk, kan een dwarslaesie ook ontstaan door een steek- of schotwond, waarbij het ruggenmerg door een wapen wordt doorboord. Het ruggenmerg kan natuurlijk ook beschadigd raken door inwendige oorzaken, zoals een bloeding, infarct of geen gezwel. Hierdoor kan er weefsel afsterven en zo kan ook een dwarslaesie ontstaan.

De beschadiging

De plaats van de beschadiging van het ruggenmerg is bepalend voor een persoon met een dwarslaesie. Hoe hoger in het ruggenmerg de zenuwbaan is onderbroken, hoe meer lichaamsfuncties zullen uitvallen. Tussen de wervels door gaan namelijk zenuwwortels naar organen en spieren toe om informatie uit de hersenen door te geven aan de cellen die zich daar bevinden. Zo kun je voelen en bewegen. Als de laesie dus hoog in het ruggenmerg zit, zullen minder zenuwbanen van informatie worden voorzien, dan als de laesie laag in het ruggenmerg zit. Over het algemeen zorgt een hoge dwarslaesie voor verlamming van het gehele onderlichaam en de romp. Een lagere dwarslaesie zorgt dan voor een verlamming alleen van het onderlichaam. Echter is dit moeilijk te zeggen, omdat je niet weet welke zenuwen zijn doorboort of zijn uitgevallen.

We kunnen onderscheid maken in twee vormen van een dwarslaesie. Als eerst kennen we de complete dwarslaesie. Hierbij kunnen spieren die zich onder de laesie bevinden niet meer worden bestuurd en is dat deel van het lichaam gevoelloos geworden. De zenuwen in het ruggenmerg zijn geheel beschadigd of afgestorven en kans op herstel is doorgaans uitgesloten. Daarnaast kennen we de incomplete dwarslaesie. Hierbij is het ruggenmerg wel beschadigd, maar zijn er ook nog functies intact. Zo is er vaak nog wel wat gevoel en kunnen bepaalde delen van het lichaam nog bewegen. Kans op herstel is hierbij iets groter, maar de delen van je ruggenmerg die beschadigd zijn, kunnen niet meer herstellen.

Het herstel

Zoals hierboven is vermeld, is het moeilijk om te herstellen van een dwarslaesie. Zenuwbanen die zijn onderbroken, houden blijvend de informatie stroom naar spieren en organen tegen. Een wond op je huid wordt weer hersteld, maar beschadigd weefsel in je ruggenmerg kan zichzelf niet herstellen. Ook de medische wereld kan helaas maar weinig doen voor mensen met een dwarslaesie. Het enige wat je kunt doen, is leren leven met een dwarslaesie. Dit is absoluut niet gemakkelijk, alleen al de acceptatie dat je bepaalde lichaamsfuncties nooit meer zult kunnen gebruiken is voor de meeste mensen een grote stap. Daarnaast moeten personen met een dwarslaesie zich leren te bewegen op een nieuwe manier, bijvoorbeeld in een rolstoel. Ze zullen afhankelijker zijn van anderen dan vroeger en hebben meer hulpmiddelen in huis nodig. Uiteindelijk zul je om leren gaan met je dwarslaesie en leer je op een andere manier leven.