Voorbereidingen in verband met hartklep-operatie

Voor een gemiddelde hartklep-operatie is de opnameperiode in het ziekenhuis ongeveer 10 dagen. Deze periode kan per ziekenhuis en per patient verschillen. In principe belt het hartchirurgisch centrum een week van tevoren om de opnamedag met de patient af te spreken.

De opname

In overleg met het hartchirurgisch centrum wordt besproken welke medicijnen gedurende de week voorafgaand aan de ziekenhuisopname nog wel of juist niet mogen worden gebruikt en welke papieren de patient mee moet nemen van de ziektekostenverzekering. Mocht de patient zich niet fit voelen voor de operatie dan is het raadzaam dat door te geven tijdens het telefoongesprek voorafgaande aan de opname met het hartchirugisch centrum. Dat geldt zowel voor verkoudheid, griep of koorts als bij last van steenpuisten of wanneer iemand in de naaste omgeving van de patient een besmettelijke ziekte heeft. In al die gevallen is het beter de operatie dan nog even uit te stellen in verband met de risico's die dit soort virussen of bacterien opleveren.

Gang van zaken rond de operatie

De gang van zaken zal in elk hartchirurgisch centrum iets anders zijn. Geadviseerd wordt dat de patient zijn partner, vriend of vriendin meeneemt. Iemand die door de patient wordt vertrouwd en met wie afspraken gemaakt kunnen worden over de gang van zaken rond de operatie. Het centrum heeft meestal een gastvrouw die de tijd heeft om daar uitgebreid met de patient en zijn vertrouwenspersoon over te praten en die op de dag van de operatie ook aanwezig zal zijn om het contact met de naasten van de patient te regelen.

Gezondheidszorgers

Bij de opname heeft de patient waarschijnlijk nog gesprekken met:

• Een verpleegkundige (in verband met onderzoeken, bloedprikken, elektrocardiogram en eventueel rontgenfoto van de borstkas, urine analyse en het noteren van het gewicht van de patient);
• Een arts die de patient lichamelijk onderzoekt en aan wie de patient alle medische vragen kan stellen die hij op dat moment nog heeft;
• De anesthesioloog (degene die de patient voor de operatie onder narcose brengt) en die de patient voor de nacht voorafgaand aan de operatie een slaapmiddel zal voorschrijven en een middel om de volgende ochtend goed te ontspannen. De patient kan de anesthesioloog vragen welke gevolgen hij van de medicijnen kan ondervinden en als de patient bang is voor de verdoving, kan hij dat ook aan de antesthesioloog zeggen;
• De hartchirurg, die de patient zal opereren. Deze zal nog eens met de patient nagaan of alle gegevens die hij van de patient heeft, ook kloppen;
• De fysiotherapeut die de patient alvast wat oefeningen zal leren voor na de operatie. Hoe de patient slijm het beste kan ophoesten en hoe hij rustig kan ademhalen.

Een medisch maatschappelijk werker en waarschijnlijk ook een geestelijk verzorger kunnen betrokken zijn bij de hele periode vanaf de onderzoeken tot na de operatie. Zij begeleiden en steunen de patient, zijn partner en naasten in die periode.

Tijdstip vlak voor de operatie

De patient wordt met bed en al naar de operatieafdeling gebracht. Als voorbereiding op de operatie zal een verpleegkundige de beharing op de borst van de patient verwijderen (door scheren of ontharingscreme). De haartjes vergroten het risico op infecties en kunnen ook gewoon in de weg zitten. Soms wordt met een wattenstokje ook de neus van binnen schoon gemaakt of wordt er een zalf in gesmeerd die voorkomt dat er via de luchtwegen infecties in het geopereerde gebied kunnen optreden. Mocht er kans zijn dat de patient tijdens de operatie ook een bypass krijgt, dan onthaart men ook de buik, lies en benen. Enkele uren voor de operatie krijgt de patient operatiekleren aan. Per injectie wordt aan de patient medicijnen toegediend. Daarna zal de anesthesist de patient onder narcose brengen. De patient merkt dan niets van wat er vervolgens allemaal gebeurt. De borstkas en eventueel het been van de patient worden met jodium (of een ander middel als de patient allergisch is voor jodium) ontsmet en het hele lichaam van de patient wordt afgedekt met steriele doeken. Daarna vindt de operatie plaats, die gemiddeld zo'n drie a vijf uur duurt.