Overgang en menopauze: klachten en behandeling

De overgang is een natuurlijk proces waar iedere vrouw vroeger of later mee te maken krijgt. Sommigen hebben er amper last van, maar veel vrouwen hebben behoorlijk last van overgangsklachten, waarvan de opvlieger wel de meest in het oog springende klacht is. Opvliegers komen op de meest onverwachte en ongewenste momenten en het nachtelijke zweten kan voor flink wat slapeloze nachten zorgen. Gelukkig zijn er klachten die kunnen afnemen door medicijngebruik en een goede levensstijl.

De overgang, wat is het eigenlijk?

De periode rondom de laatste menstruatie wordt overgang, of ook wel het climacterium genoemd. Het omvat dus een aantal jaren voor de laatste menstruatie en erna. Bij de meeste vrouwen duurt de overgang tussen de 5 en 7 jaar en vindt meestal plaats tussen het 40ste en 58ste levensjaar. De allerlaatste menstruatie wordt de menopauze genoemd. Enkele weetjes:

• Ongeveer 1,5 miljoen Vrouwen in Nederland zijn nu in de overgang.
• Dikke vrouwen hebben over het algemeen minder klachten dan slanke vrouwen.
• De helft van de vrouwen heeft tijdens de overgang een verhoogd cholesterol.
• Ongeveer 80 % van de vrouwen in de overgang krijgt te maken met opvliegers.
• Externe factoren, zoals stress en heftige emoties kunnen opvliegers veroorzaken, maar ook koffie, thee, alcohol en sterk gekruid voedsel.
• Ongeveer 50 % van vrouwen rond de leeftijd van 60 jaar krijgt een te hoge bloeddruk.

Mogelijke klachten tijdens de overgang

• Overmatig bloedverlies
• Opvliegers
• Slapeloosheid
• Toename van het gewicht
• Energieloos voelen
• Vaginale klachten
• Minder zin in seks
• Stemmingswisselingen
• Paniekaanvallen
• Hoog cholesterol
• Hogere bloeddruk
• Droge ogen
• Pijnlijke botten

Overmatig bloedverlies

De oestrogeenproductie verminderd en daardoor wordt de menstruatie onregelmatig en de duur van de bloeding en de hoeveelheid bloedverlies kan ook sterk veranderen. Bij extreem veel bloedverlies kun je contact opnemen met de huisarts, hij/ zij kan eventueel de anticonceptiepil, de prikpil, een hormoonhoudend spiraaltje of niet-hormonale tabletten voorschrijven.

Botontkalking of osteoporose

Na de menopauze krijg je te maken met een versnelde botafbraak, door de verminderde oestrogeenproductie. Dit merk je vaak pas doordat je iets breekt. Wie onvoldoende calcium binnenkrijgt kan calciumtabletten en extra vitamine D innemen. Je kunt ook een botdichtheidsmelting doen;

• Als je weinig calcium binnenkrijgt
• Weinig beweegt
• Osteoporose voorkomt bij je moeder of zus
• Als je rookt.

Vaginale klachten die kunnen optreden;

• Vaginale droogheid
• Vaginale irritatie
• Vaginale afscheiding
• Het slijmvlies van schaamlippen, vagina en baarmoeder wordt dunner, pijn bij het vrijen en een zeurende pijn in de onderbuik kunnen het gevolg zijn. De huisarts kan vaginale tabletten voorschrijven ( Synapause, Vagifem) met oestradiol, wat het slijmvlies weer dikker maakt. Verder zijn er ook niet-hormonale tabletten en vaginale crèmes die kunnen helpen. Om de pijn bij het vrijen te verminderen kan glijmiddel gebruikt worden.

Opvliegers, wat zijn dat?

Het schommelende peil van het oestrogeenhormoon is waarschijnlijk de oorzaak van opvliegers. Door een plotselinge daling van oestrogeen komt er adrenaline vrij. Hierdoor stijgt de bloeddruk, gaat het hart sneller kloppen, en verwijden de bloedvaten die vlak onder de huid liggen. Hierdoor krijg je het ineens vreselijk warm.

Mogelijke behandelingen opvliegers

• Hormoontherapie
• Accupunctuur
• Natuurproducten
• Homeopathische middelen
• Kruiden
• Fytotherapeutische middelen. Fytoestrogenen zijn plantaardige stoffen die de werking van oestrogeen nabootsen. Ze zitten ook in graansoorten, in peulvruchten, sojamelk, tofu, tempeh, erwten, spruitjes, spinazie en kool.

Het verstandig om, wanneer je in de overgang zit, op te passen voor overgewicht; beweeg voldoende en eet verstandig.