Rosacea, wat kunt u er aan doen

Als de hormonenstorm van de puberteit is geluwd, denken de meeste volwassenen dat huidproblemen tot het verleden behoren tot ze worden getroffen door rosacea. Gelukkig is er veel te bereiken met de juiste medicijnen en een aangepaste leefwijze. Meestal begint rosacea heel onschuldig in de vorm van snel blozen, maar dan dienen zich de eerste onmiskenbare symptomen aan: vurige blossen, zichtbare bloedvaatjes en een onaangename tinteling in het gelaat.

Wat is het?

Na verloop van tijd ontstaan vaak ook rode bultjes (papillae) en met pus gevulde puisten (pustulae). Bij sommige mensen neemt de aandoening ernstige vormen aan met ontstekingen over het hele gezicht en woekering van huidweefsel of een zogenoemde knolneus (hoofdzakelijk bij mannen). De helft van de rosacapatiënten heeft ook last van branderig of zanderig gevoel in de ogen.
Deskundigen mogen het er dan over eens zijn dat rosacea wordt veroorzaakt door verwijde bloedvaten in het gezicht, ze hebben nog niet kunnen ontdekken waarom die verwijdering blijft voortduren. De aanleiding voor rosacea verschilt per persoon, maar uiteraard zetten bepaalde situaties in het dagelijks leven het ontstekingsproces in gang: warme dranken, alcohol, gekruid voedsel, cafeïne, spanning, felle zonlicht, extreme hitte of kou, wind of flinke inspanning. Daarnaast zijn medicijnen, vooral niacine en bloeddrukmedicatie, ook bekende boosdoeners. In sommige gevallen zou er verband bestaan met de hormonale verandering van de menopauze.
Rosacea is een chronische aandoening die meestal geleidelijk verergert met aanvallen en perioden van remissie. De ziekte treft vooral vrouwen tussen het 30e en 60e levensjaar, met name degenen met een bleke huid, en het komt vaak in de familie voor.

Behandeling

Er bestaan nog geen afdoende remedie voor rosacea, maar de juiste therapieën kunnen de huid tot rust brengen en de klachten beperken. Meestal geeft een lokaal antibacterieel middel de beste resultaten, vaak in combinatie met een oraal antibioticum. Daarnaast is het van belang de reactiestarter te achterhalen en zo mogelijk te mijden. In ernstige gevallen kunnen lasertherapie, dermabrasie en andere chirurgische technieken een beschadigde huid herstellen.

Medicatie

In lichte gevallen begint de behandeling meestal met een crème, gel of lotion, waarschijnlijk het antibacteriële middel metronidazol (Elyzol, Rozex) of het lokale antibioticum erythromycine, dat in dit geval eerder ontstekingsremmend werk dan bacteriedodend. Een antibacteriële crème op waterbasis met 2% zwavel is vaak heilzaam voor mensen die niet overgevoelig zijn voor zwavel. Met lokale medicatie kan het drie tot negen weken duren voordat er verbetering intreedt; heb geduld en ga door met de behandeling.
Ernstige rosacea kan niet uitwendig worden behandeld: orale antibiotica, zoals tetracycline en erythromycine of het acnemedicament isotretinoïne (Roaccutane) werken sneller dan lokale preparaten en sommige antibiotica kunnen oogletsel voorkomen. Als orale medicatie de rosacea eenmaal onder controle heeft, kunnen de meeste mensen volstaan met alleen lokale middelen.

Aanpassing van uw levenswijze

De juiste leefregels zijn letterlijk van het gezicht af te lezen.

• Mijd alles wat roodheid veroorzaakt. Mijd bijvoorbeeld gekruid voedsel, alcohol en de middagzon, laat warme dranken afkoelen en bedek het gezicht met een sjaal bij koud of winderig weer.
• Beperk stress. Onrust kan rosacea doen opvlammen; probeer spanningen dus te mijden. Een dagelijkse wandeling doet veel.
• Gebruik zeepvrije reinigingsproducten. Was uw gezicht zachtjes met een parfumvrije reiniger en dep de huid droog.
• Pas op met cosmetische producten. Gebruik alleen alcoholvrije en vetvrije cosmetica, en mijd producten die de poriën verstoppen. Make-up op groene basis kan de rode kleur verbloemen.
• Was de oogleden dagelijks. Als deze ook zijn aangetast. Gebruik daarvoor een commerciële oogscrubs of verdun een druppeltje babyshampoo met water en spoel de ogen grondig af. Kunsttranen helpen bij erg droge ogen.

Medische procedures

Een plastisch chirurg of dermatoloog kan onooglijke bloedvaatjes verwijderen met cosmetische operatietechnieken, waarbij laser of een elektrische naald wordt gebruikt. Overtollig huidweefsel kan worden weggenomen door middel van operatieve verwijdering, dermabrasie, elektrochirurgie of lasertherapie.

Eigen actie

• Ga op speurtocht. Niet iedereen heeft de zelfde recatiestarters. Houd een dagboek bij van de aanvallen zelf en wat eraan voorafging.
• Afkoelen. Als warmte bij u het struikelblok is, houd de temperatuur in huis dan aan de lage kant en ga luchtig gekleed. Neem warme (geen hete) douches, neem regelmatig slokjes ijskoud water en bewaar uw vochtinbrengende crème of lotion in de koelkast, zodat deze uw gezicht bij het opbrengen afkoelt.
• Mijd lokale acnemiddelen. De meeste medicatie voor acne bij tieners (acne vulgaris) werkt niet bij rosacea en maakt het alleen maar erger. Acne wordt veroorzaakt door hormonen en bacteriën; rosacea is een vaatstoornis.
• Probeer koudwater-kompressen. Houd bij een aanval 10 minuten lang een natte koude doek tegen het gezicht gedrukt. hierdoor vernauwen de bloedvaten.