Huidziekte rosacea
Rosacea wordt officieel acne rosacea genoemd. Het is een huidziekte waarbij er een ontstekingsreactie ontstaat. Hierdoor treden er symptomen en klachten op in het gezicht als roodheid, bultjes, puistjes, vaatverwijding en soms een aardbeineus of bloemkoolneus. Aan de ogen kunnen er ontstekingen ontstaan. Het komt het vaakst voor bij vrouwen, meestal van middelbare leeftijd. Onder de 30 jaar komt het zelden voor. Behandeling is mogelijk, maar rosacea is nooit helemaal te genezen.
Wat is een huidziekte?
Bij een
huidziekte is er sprake van een ziekte aan de huid, waaronder het gezicht, de nek, de romp of de ledematen. De dermatologie is een medisch specialisme die zich heeft gericht op allerlei aandoeningen van de huid. Een dermatoloog is een huidarts, een gespecialiseerde arts die geleerd heeft voor ziekten van de huid.
Rosacea
Er zijn zeer veel verschillende soorten huidziekten. De meest bekende zijn
eczeem, psoriasis, netelroos,
wondroos, gordelroos, melanoom (huidkanker), wratten en rosacea.
Rosacea komt het vaakst voor bij vrouwen, meestal in de leeftijd van 30 tot 50 jaar oud. De eerste klachten beginnen vaak rond het dertigste jaar. Deze kunnen nog mild en onherkenbaar zijn. Bij mannen komt deze huidziekte minder vaak voor. Mensen met een lichte huidskleur krijgen er vaker mee te maken. Mensen met droog eczeem in het gezicht en op de hoofdhuid hebben vaker last van rosacea. Ook komt rosacea in combinatie met migraine vaker voor.
Oorzaken
Zonlicht kan ervoor zorgen dat rosacea ontstaat of kan de klachten verergeren. Mensen die veel aan zonlicht worden blootgesteld én een lichte huidskleur hebben, zullen een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van rosacea. Warmte lokt klachten uit. Toch kan bij een groot gedeelte van de patiënten rosacea in de winter erger zijn. Bepaalde crèmes en lotions verergeren de klachten. Dit heeft te maken met een allergische reactie.
Zalven met daarin de stof corticosteroïden verergeren de klachten vaak. Deze zalven worden onder andere gebruikt bij eczeem. Maar ook kunnen deze bij andere huidaandoeningen worden toegepast. Ook worden er wel eens inwendige medicijnen genomen met corticosteroïden. Ook in dit geval zullen de klachten vaak verergeren. Medicijnen die de vaten verwijden hebben hetzelfde ongunstige effect.
Alcohol of sterk gekruid voedsel zorgt ook voor een verwijding van de bloedvaten. Hierdoor zullen de klachten toenemen. Andere voeding lijkt geen rol te spelen en is zeker geen oorzaak voor het ontstaan van rosacea. De uiteindelijke oorzaak is dan ook onbekend.
Symptomen en klachten
Rosacea komt voornamelijk op de wangen voor. Maar ook de neus, de kin en het voorhoofd zijn plekken die vaak aangedaan zijn. Veel mensen met rosacea blozen vaak. Deze plots opkomende roodheid trekt vanzelf weer weg. Maar ook blijvende roodheid is een veelgehoorde klacht. Deze blijvende roodheid gaat vaak gepaard met bultjes of puistjes. Zwelling van de huid komt minder vaak voor. Daarnaast kan er vaatverwijding optreden. Dit is te vergelijken met
spataders: duidelijk zichtbare vaten onder de huid.
In een aantal gevallen zal de neus zich verdikken. Er ontstaan knobbels op de neus. Dit noemen we ook wel de bloemkoolneus of aardbeineus. Vaak denken buitenstaanders dat degene met een bloemkoolneus een alcoholist is. Dit kan uiteindelijk psychische klachten geven.
Oogafwijkingen komen in de helft van alle gevallen voor. Vaak klagen patiënten over droge ogen. Ook een branderig gevoel aan de ogen en roodheid komt veelvuldig voor. Sommige patiënten wrijven vaak in de ogen doordat ze het gevoel hebben alsof er zandkorreltjes in de ogen zitten. Soms ontstaat er een ontsteking aan het oog. Dit kan het
hoornvlies zijn, het ooglid of het bindvlies. In deze gevallen ontstaat er naast roodheid ook nog eens pijn en/of zwelling. Het zicht kan hierdoor verslechterd zijn.
Behandeling
Rosacea is een huidziekte die niet te genezen is. Met de juiste behandeling kunnen klachten wel ver onderdrukt worden. Sommige patiënten maken gebruik van corticosteroïdenzalf. Hierdoor verdwijnt de roodheid tijdelijk. Veelvuldig gebruik van corticosteroïdenzalf zorgt er echter voor dat de vaten zich verwijden en de huid dunner wordt. Hierdoor zal de patiënt steeds meer zalf gaan smeren, waardoor de klachten verergeren. Het is dus niet aan te raden om gebruik te maken van deze zalf.
In de meest gevallen wordt een zalf met metronidazol of azelaïnezuur voorgeschreven. Metronidazol is een antibioticum en geeft ook goede resultaten bij rosacea. Azelaïnezuur remt de groei van bepaalde bacteriën en zorgt ervoor dat de hoornlaag wat verweekt. Een andere behandeling vindt plaats met het innemen van medicijnen. Vaak zal dit tetracycline zijn, een middel dat bacteriën doodt. Ook andere antibacteriële middelen worden wel voorgeschreven. Volg altijd de richtlijnen van de arts bij het gebruik van deze medicijnen. Gemiddeld verdwijnen de ergste klachten na 4 tot 8 weken.
Droge ogen worden behandeld oor middel van oogdruppels. Voor een
ooglidrandontsteking wordt vaak een ontstekingsremmende zalf gebruikt. Voor een bloemkoolneus is bevriezen of wegbranden een goede behandeling. Daarnaast kan ook chirurgie worden toegepast. Het dichtbranden van verwijde bloedvaatjes in het gezicht wordt toegepast met behulp van bijvoorbeeld lasertherapie.
Belangrijk is om uitlokkende factoren te vermijden. Zo zal het gebruik van alcohol verminderd moeten worden, net als contact met zonlicht. Verder moet er opgelet worden met het gebruik van bepaalde gezichtslotions. Hier kan een verergerde allergische reactie op ontstaan. Zalven op basis van vaseline, zonder toegevoegd parfum, zijn veiligst te gebruiken.