Spastisch colon en kruiden

Prikkelbaar darmsyndroom, een vervelende kwaal zonder duidelijke oorzaken maar waar we met geneeskrachtige planten, voeding en een aangepaste leefwijze wel wat kunnen doen. IBS, irritable bowel syndrome, spastisch colon, colon irritable even zo vele namen voor chronische darmproblemen zonder organische oorzaak. Een kwaal die daardoor ook nog wel als een ingebeelde ziekte beschouwd wordt en natuurlijk zijn er ook wel mensen die het eerste het beste darmkrampje IBS gaan noemen. IBS is echter een chronische darmklacht, die gepaard gaat met lange periodes van darmkrampen en veranderingen in de ontlasting met afwisselend diarree en verstopping.

Mogelijke oorzaken

De oorzaken zijn niet bekend, maar er zijn aanwijzingen dat een gebrek aan vezels in de voeding, spanningen en voedselallergie een belangrijke rol spelen. Een therapie moet zich dan ook richten op deze factoren. Dat betekent uitzoeken of je mogelijk overgevoelig bent voor sommige voedingsmiddelen, spanningen verminderen (werk aanpassen, rustperiodes inlassen, kalmerende kruiden gebruiken) en een vezelrijkere voeding ( rauwkost, volkoren) uitproberen. Natuurgeneeskundig is het verbeteren van de darmflora ook van belang.
Er is zeker wel enige relatie met voeding al zijn er geen harde bewijzen dat bijvoorbeeld een tekort aan vezels een van de oorzaken zou zijn. Indien de klachten lijken samen te hangen met een verkeerd eetpatroon wordt regelmatig eten volgens de richtlijnen van een gezonde voeding aanbevolen.

Dat betekent o.m.:

• dagelijks gebruik van voldoende verse groente en fruit;
• voldoende vezel inname (volkoren, rauwe groenten)
• minimaal twee liter vocht per dag;
• weinig vet

Groenten en fruit zijn niet alleen van belang omwille van hun vitamines en vezelstoffen maar bevatten dikwijls ook fructo-oligosaccharides en pectines die de darmflora kunnen verbeteren. Ook het eten van yoghurt en andere gefermenteerde melkproducten met Lactobacillus kunnen daarbij helpen.

FOS

Deze fructo-oligosaccharides zoals inuline (geen insuline) vinden we ook terug in een aantal ouderwetse groenten zoals schorseneer en aardpeer, maar ook wilde groenten zoals paardenbloem en cichorei zijn rijk aan deze zogenaamde FOS. Deze twee kruiden bevatten ook veel bitterstoffen, die er voor zorgen dat de spijsvertering verbetert wordt. Ze hebben daarnaast ook een lichte galdrijvende werking. Allemaal werkingen die bij IBS nuttig kunnen zijn.

Naast het verbeteren van de voeding en de darmflora, is het in vele gevallen ook nodig kalmerende en krampwerende planten te gebruiken. Vooral de zogenaamde carminativa, zoals anijs,venkel, echte kamille en pepermunt zijn dan de eerste keuze middelen. Een kruidenmengsel van gelijke delen van deze vier planten drie maal daags een kopje als warme thee gedronken, kan wonderen verrichten. Acuut kan ook 2 of 3 druppels etherische olie van pepermunt, gemengd met sint-janskruidolie, op de buik gewreven worden. Professioneel wordt de etherische olie van pepermunt in capsulevorm voorgeschreven voor inwendig gebruik. Pepermunt is ook de plant, waar niet alleen veel praktijkervaring mee is, maar die bij IBS ook wetenschappelijk werd onderzocht.

Kruiden bij prikkelbaar darmsyndroom

Mentha piperita, vooral etherische olie in capsulevorm, eventueel te combineren met

• carminativa (krampwerende kruiden): Foeniculum (venkel), Anisum (anijs), Carum carvi (karwij), Matricaria (kamille)
• leverplanten, bitterstofplanten zoals Cynara scolymus (artisjok)
• slijmstofplanten: vooral Linum (lijnzaad)
• kruiden voor zenuwstelsel: Hypericum, Melissa en eventueel adaptogenen (Panax ginseng)
• FOS (fructo-oligosacchariden) in voeding: aardperen, cichorei (darmflora verbeteren)

Een wetenschappelijk onderzoek

Aan 42 kinderen met IBS werd pepermuntolie of een placebo gegeven. In de pepermuntgroep werden significante verbetering in pijngevoel opgetekend in vergelijking met de placebogroep; Kline RM, Kline JJ, Di Palma J, et al. Enteric-coated, pH-dependent peppermint oil caps for the treatment of irritable bowel syndrome in children. J Pediatr. 2001;138:125–128)