Prikkelbare darmsyndroom (PDS)

Prikkelbare darmsyndroom (PDS) Het prikkelbare darmsyndroom is een aandoening van het spijsverteringskanaal die veel voor komt. Een andere veelgebruikte term voor het prikkelbare darmsyndroom is de spastische darm. Het belangrijkste symptoom van het prikkelbare darm syndroom is buikpijn. De klachten van het prikkelbaar darm syndroom hangen hoogstwaarschijnlijk samen met een overgevoeligheid van de darmen en een afwijkende darmwerking. Het prikkelbare darmsyndroom is een aandoening van het spijsverteringskanaal en dan voornamelijk de darmen. Naar schatting heeft 10 tot 20% van de mensen het prikkelbare darm syndroom. Een groot deel van deze mensen is echter niet op de hoogte van hun aandoening. De spastische darm of prikkelbare darm wordt niet altijd herkend door de artsen.

Een functionele darmaandoening

Het prikkelbare darm syndroom wordt een functionele darmaandoening genoemd. Hiermee wordt bedoeld dat er ondanks de vele klachten geen aanwijsbare organische oorzaak voor de klachten te vinden is.

Wanneer spreekt men van prikkelbaar darm syndroom?

Internationaal is afgesproken dat er sprake is van het prikkelbare darm syndroom wanneer de klachten zich het voorafgaande jaar minstens drie maanden hebben voorgedaan en medisch onderzoek een lichamelijke afwijking of ziekte heeft uitgesloten.

Het voorkomen van het prikkelbare darm syndroom

De klachten die bij het prikkelbare darm syndroom horen beginnen vaak reeds op jonge leeftijd. Meestal in de adolescentie, soms zelfs al in de kindertijd. Ongeveer de helft van de mensen met het prikkelbare darmsyndroom is tussen de 35 en 50 jaar bij het ontdekken van de aandoening. De klachten beginnen zelden pas op latere leeftijd.

Er zijn meer vrouwen dan mannen met het prikkelbare darm syndroom. Wanneer men kijkt naar mensen met een leeftijd van 55 jaar of ouder neemt dit verschil in omvang af.

Andere namen voor prikkelbare darm syndroom

Het prikkelbare darmsyndroom wordt soms ook wel IBS genoemd. IBS is een afkorting van de Engelse van het prikkelbare darm syndroom: Irritable Bowel Syndrome. Soms spreekt men ook van spastische darm of spastische colon omdat samentrekkingen van de darm mogelijk een rol spelen bij het onstaan van de klachten.

Prikkelbare darm syndroom: de klachten

Buikpijn, een buik die opgeblazen aanvoelt, diarree, verstopping en voortdurend het gevoel hebben te moeten ontlasten: wanneer je deze klachten herkent heb je mogelijk het prikkelbare darm syndroom. Er zijn een aantal subtypen van het prikkelbare darm syndroom, afhankelijk van de klachten die op de voorgrond staan.

Typerend aan de klachten van het prikkelbare darm syndroom is dat de klachten afnemen in tijden van rust en ontspanning en dat ze verhevigen in tijden van veel stress. s'Nachts heeft men daarnaast vaak de minste klachten maar s'morgens des te heviger.

Diarree

De diarree die kenmerkend is voor het prikkelbare darm syndroom is verscheidene keren per dag de aandrang hebben waterige ontlasting te produceren. De aandrang komt meestal onverwacht opzetten, meestal na het eten, en is niet tegen te houden. Echter, s'nachts is er zelden sprake van diarree. Opvallend is dat mensen met het prikkelbare darm syndroom over het algemeen niet in lichaamsgewicht afnemen als gevolg van de diarree.

Obstipatie of verstopping

Veel mensen met het prikkelbare darm syndroom hebben last van obstipatie, ook wel verstopping genoemd. Men heeft last van een moeilijke stoelgang welke gepaard gaat met het gevoel dat de darm niet volledig geleegd wordt. De ontlasting is bij de eerste ontlasting meestal hard en keutelachtig, de rest van de dag is de ontlasting meestal normaler van aard.

Opgeblazen gevoel in de buik

Een gevoel van een gespannen, opgeblazen buik is ook een van de kernsymptomen van de prikkelbare darm. De drukkende pijn gaat niet zelden gepaard met misselijkheid. De vaak bijbehorende winderigheid kan sociale discriminatie in de hand werken waardoor men steeds meer in een sociaal isolement terecht komt.

Pijn

De pijn bij het prikkelbare darm syndroom kan zich overal in de buik voordoen, vaak tegelijkertijd op meerdere plaatsen en vaak in de vorm van hevige krampen. Vooral na het eten hebben vrij veel mensen pijn. Soms neemt de pijn in de buik af na het ontlasten of het laten van winden.

De diagnose van het prikkelbare darm syndroom

Het prikkelbaar-darmsyndroom bestaat nu ongeveer 100 jaar als aandoening. De aandoening is door diverse wetenschappers beschreven, vaak elk met de nadruk op een ander aspect van de ziekte. Uit al deze definities en klachten is een moderne definitie van het prikkelbaar-darmsyndroom naar voren gekomen:
  • Pijn in de onderbuik, vaak verbandhoudend met de stoelgang (meestal geeft stoelgang verlichting)
  • Minstens twee van de volgende veranderingen in de stoelgang: frequentie, consistentie en aandrang
  • Vaak een opgeblazen of gespannen gevoel in de onderbuik

De Manning criteria

Manning heeft in 1978 een lijst met klachten opgesteld die vaak gepaard gaan met het prikkelbare darm syndroom. Hoe meer van deze symptomen iemand herkent, des te groter is de kans dat men het prikkelbare darm syndroom heeft.

Manning-criteria:
  • Pijn die na de ontlasting minder wordt
  • Hogere ontlastingsfrequentie als de ontlasting pijnlijk is
  • Dunnere ontlasting als er pijn bij komt
  • Zichtbaar uitzetten van de buik
  • Ontlasting met slijm
  • Gevoel van onvolledige ontlasting
© 2008 - 2024 Melod, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Prikkelbare darm syndroom, coeliaki en ziekte van crohnPrikkelbare darm syndroom, coeliaki en ziekte van crohnPrikkelbare darm syndroom ook wel pds genoemd is een chronische darmstoornis. Er zijn veel namen hiervoor bekend, bijvoo…
Het darmdieet houdt een Prikkelbare Darm onder controleHet darmdieet houdt een Prikkelbare Darm onder controleEr bestaan vele darmaandoeningen maar het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) is ongetwijfeld het meeste voor. Het betreft e…
Spastische darmSpastische darmHet prikkelbare darm syndroom, oftewel: het hebben van een spastische darm, kan erg lastig en pijnlijk zijn. Wat is prec…
Opgezwollen buik na het eten en diarree/verstopping: PDSOpgezwollen buik na het eten en diarree/verstopping: PDSEen opgezwollen buik na het eten. Heb je last van langdurige buikpijn met een opgeblazen gevoel in de buik (vooral een o…

Hypertensie: fysiologieHypertensie komt voor bij 27% van de mensen tussen de 20 en 69 jaar. Hoewel de mensen vaak niets van de te hoge bloeddru…
Autisme SpectrumstoornissenAlles over autisme, vormen daarvan en het omgaan met mensen die deze stoornis hebben. Ook worden de syndromen van Rett,…
Reacties

Moes, 10-07-2010
Mijn moeder heeft al 3 maanden last van haar buik. 2 a 3 uur na het eten krijgt ze enorme buikkrampen, ze voelt dat haar dikkedarm opgezwollen wordt. Ze heeft nooit eeder dit soort problemen gehad en ze is nu 57 jaar. Kan dit een PDS zin? Graag uw antwoord, want ik ben namelijk heel bezorgd. Reactie infoteur, 11-07-2010
Beste Moes,
op basis van de klachten die je beschrijft zou het inderdaad PDS kunnen zijn. De arts is echter de enige die daar uitsluitsel over kan geven, dus ik raad jullie aan contact op te nemen met de huisarts.
Groeten Kim

Wout Zieleman, 07-12-2009
Hallo,

Ik ben een jongen van 27 jaar en heb al wel dik 10 jaar last van een prikkelbare darm.
Mijn problemen zijn vooral in stille momenten dat het erg vervelend is zoals in de kerk en bij vergaderingen. Dan begint het te rommelen in de buik en kijkt iedereen je aan en dan wordt ik ook nog vuurrood wat ik de laatste tijd ook altijd heb als ik thuiskom van het werk. Het maakt ook echt een lawaai en ik kan er niet rustig om zitten en heb het gevoel dat ik de hele tijd winden moet laten en je knijpt je billen dan strak op mekaar kortom je kan geen houding aangeven.

Ik zou wel eens willen weten als hier wat aan gedaan kan worden? Ben er wel 2 keer mee naar de huisarts geweest en die zegt gewoon rustig aandoen en niet pittig eten enzo en heb wel eens pillen gehad van de apotheek maar die helpen ook niks.

Zou u mij kunnen informeren naar wat er mogelijk is?

Groeten Wout Reactie infoteur, 08-12-2009
Hoi Wout,

Ik begrijp dat je je heel naar voelt wanneer je dergelijke klachten hebt en al helemaal in het openbaar!

Je zou kunnen proberen een soort dagboek bij te houden met wat je eet, op welk tijdstip en welke klachten je ervaart. Mogelijk ontdek je dan zelf een patroon in je eetgewoontes en de klachten die daar mogelijk uit voort komen.

Groetjes Kim

Rita Oosterloo, 28-02-2009
Graag zou ik meer weten over pds of zoals mijn huisarts zegt "spastische darmen".
Sinds mijn laatste zwangerschap heb ik er last van, dat is nu elf jaar geleden. Het is echter niet direct erkend. Door het regelmatig enorm uitzetten van mijn buik en vreselijke krampen ben ik toch weer dgaelijks aan de metamucil. Het haalt echter niet alle klachten weg. En het keert steeds vaker en langer terug. Ik zou zo graag een goed voedingsadvies willen. Vriendelijke dank, Rita Ooosterloo Reactie infoteur, 01-03-2009
Hallo,
een voedingsadvies is zo ontzettend persoonlijk, dat u het best contact op kan nemen met de huisarts en/of een voedingsdeskundige voor een op u afgestemd voedingsadvies.

Melod (654 artikelen)
Laatste update: 06-01-2009
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.