Wat is lactose-intolerantie en wat doen we eraan?

Vier op tien landgenoten hebben problemen met het verteren van lactose. Velen voelen zich na het drinken van melk of het eten van zuivelproducten opgeblazen en misselijk, en hebben iedere keer weer last van (hevige) buikpijn en krampen. Hebben we met gelijkaardige symptomen te kampen, dan is de kans groot dat we slachtoffer zijn van lactose-intolerantie. Wat is lactose-intolerantie nu precies, en hoe kunnen we dit behandelen? Wat kunnen we zélf doen om een lactose-intolerantie te voorkomen?

Geen allergie

De symptomen waarmee we bij zo een lactose-intolerantie geconfronteerd worden, gelijken slechts gedeeltelijk op die van een voedselallergie. Het gaat hier dus zeker niet om dezelfde aandoening. De symptomen van een voedselallergie vinden immers hun oorsprong in het feit dat ons immuumsysteem afweerstoffen produceert tegen iets wat we gegeten en/of gedronken hebben. Histamine is zo een afweerstof. De belangrijkste symptomen van een voedselallergie zijn gezwollen lippen en/of een gezwollen tong, huiduitslag en astma. Bij een lactose-intolerantie zijn de symptomen dus zeker niet altijd dezelfden als die van een voedselallergie, omdat bij lactose- intolerantie ons immuumsysteem niet is betrokken.

Wat is een lactose-intoleratie?

Als een lactose- intolerantie niet hetzelfde is als een voedselallergie, wat is het dan wel? Patiënten met een lactose- intolerantie zijn niet in staat lactose te verteren. Een lactose- intolerantie veroorzaakt een lichamelijke reactie. Lactose is een bepaald soort melksuiker dat niet alleen in melk, maar ook in vele andere zuivelproducten voorkomt. Lactose- intolerantie mag ook zeker niet verward worden met bijvoorbeeld een koemelkallergie. Dit zijn twee totaal verschillende aandoeningen.

Enzym is niet bij iedereen aanwezig

Niet iedereen van ons maakt het enzym lactase in even grote hoeveelheden aan. Het is dankzij dit enzym, dat we in staat zijn lactose om te zetten in glucose en galactose, twee stoffen die we wél probleemloos verteren. Bij diegenen die weinig of geen lactase in hun darmen hebben, wordt dus geen lastose afgebroken. En het is deze onverteerde lactose die voor ernstige maag- en darmproblemen zorgt. Lactose is immers een ideale voedingsbodem voor een bepaald soort bacterieën in onze darmen. Onze dunne darm krijgt het hierbij bijzonder moeilijk om het nodige vocht op te nemen, met buikpijn en krampen als gevolg.

Belangrijke hoeveelheden koolzuurgas

Door het onvermogen lactose te verteren, worden in onze dikke darm belangrijke hoeveelheden koolzuurgas gevormd. Ook dit koolzuurgas zorgt voor buikpijn, winderigheid en diarree. De gevolgen van lactose- intolerantie manifesteren zich tussen één half uur en twee uur na het drinken van melk, of na de consumptie van zuivelproducten.

Voelen we ons al eens misselijk na het gebruik van melk of zuivelproducten, dan wil dat zeker niet zeggen dat we met lactose-intolerantie te maken hebben. Worden we daarentegen telkens ziek na het drinken van melk of het eten van roomijs, yoghurt of van andere zuivelproducten, dan is de kans op lactose- intoleratie groot. Om daarover definitief uitsluitsel te krijgen, kunnen we de huisdokter om een lactose- intolerantietest verzoeken.

Waterstofgastest

Het gaat hier dan meestal om een waterstofgastest. Na een eerste bezoek, zal de huisdokter ons verbieden gedurende een vooropgestelde periode, melk of andere zuivelproducten te gebruiken. Blijven de symptomen bestaan, dan zal de dokter meestal een waterstofgastest uitvoeren. Hierbij krijgt de patiënt een lactoserijke vloeistof te drinken. Tot enkele uren na het drinken van deze lactose- oplossing, moet de patiënt regelmatig in een speciaal toestel ademen. Deze machine meet nauwkeurig het gehalte aan waterstof. Is er veel waterstof aanwezig in onze uitgeademde lucht, dan is de kans op lactose- intoleratie erg groot. Dit waterstofgas ontstaat immers in onze darmen bij een slechte vertering, of bij het niet verteren van lactose.

Lactose alleen aanwezig in zuivelproducten?

Lactose is een stof die lang niet uitsluitend in melk en zuivelproducten aanwezig is. Zo wordt deze stof ook vaak gebruikt bij de productie van kant en klare maaltijden, van bouillonblokjes, brood en broodproducten, bij koekjes en gebak en zelfs in bepaalde drankjes. Lactose komt zelfs voor in sommige geneesmiddelen, waaronder de anti-conceptiepil.

Melk en zuivelproducten blijven gebruiken

Voedingsdeskundigen waarschuwen dat personen met een lactose-intolerantie toch een minimum aan melk en zuivelproducten zouden blijven gebruiken. Deze zijn immers belangrijke leveranciers van vitaminen en mineralen, en dan vooral van calcium. Calcium is noodzakelijk voor het in stand houden van een gezond beendergestel. Blijven volwassenen beneden het gebruik van drie gram lactose per dag, dan zullen de gezondheidsklachten volgens deze voedingsdeskundig beperkt blijven, en wegen ze zeker niet op tegen de vele voordelen die het gebruik van melk en zuivelproducten ons bieden.