COPD; chronic obstructive pulmonary disease

COPD; chronic obstructive pulmonary disease COPD is een afkorting voor chronic obstructive pulmonary disease. Dit is een verzamelnaam voor verschillende longziekten, waarvan de belangrijkste chronische bronchitis en longemfyseem zijn. Het belangrijkste kenmerk van COPD is ernstige benauwdheid. In Nederland is bij ruim 320.000 mensen de diagnose COPD gesteld. Roken is de belangrijkste risicofactor voor COPD. De behandeling van COPD bestaat uit stoppen met roken en medicatie.

Indeling


Wat is COPD?

COPD is een afkorting voor chronic obstructive pulmonary disease. Dit is een verzamelnaam voor verschillende longziekten, waarvan de belangrijkste chronische bronchitis en longemfyseem zijn. Het belangrijkste kenmerk van COPD is ernstige benauwdheid.
COPD is een complex ziektebeeld. Bij COPD zijn de longen continu ontstoken, wat blijvende schade kan veroorzaken. De longen kunnen bij COPD dus worden belemmerd in hun belangrijkste taak; de ademhaling.
Zoals gezegd is COPD een verzamelnaam voor onder andere chronische bronchitis en longemfyseem. Deze termen zijn in onbruik geraakt, tegenwoordig wordt meestal gesproken van COPD. Toch zijn chronische bronchitis en longemfyseem verschillende aandoeningen:
  • Chronische bronchitis: hierbij zijn de bronchiën (de vertakkingen van de luchtpijp naar de longen) continu ontstoken. Er ontstaat slijmproductie en de ademhaling wordt belemmerd.
  • Longemfyseem: bij deze aandoening gaan er langzaam maar zeker steeds meer longblaasjes verloren. De longblaasjes zorgen ervoor dat er tijdens de ademhaling zuurstof wordt opgenomen in het bloed en dat afvalstoffen worden uitgescheiden.

Hoe vaak komt COPD voor?

In Nederland is bij ruim 320.000 mensen de diagnose COPD gesteld. Dat is een groot aantal mensen. COPD is momenteel de vierde doodsoorzaak ter wereld, in de toekomst zal COPD waarschijnlijk nog verder klimmen op de lijst van doodsoorzaken.

Hoe ontstaat COPD?

Roken is de belangrijkste risicofactor voor COPD, bij 80% van de COPD-patiënten is dit een gevolg van roken. Daarnaast kan langdurige blootstelling aan giftige stoffen of kleine stofdeeltjes ook leiden tot COPD. Voorbeelden van deze stoffen zijn houtstof, uitlaatgassen, chemische stoffen, asbest en sigarettenrook (het passieve roken, ook wel meeroken genoemd). In andere gevallen kan COPD het gevolg zijn van een erfelijke aandoening of van andere longaandoeningen zoals slechtbehandelde astma of longontstekingen.

Wat zijn de klachten/symptomen van COPD?

De belangrijkste klachten (symptomen) van COPD zijn:
  • Benauwdheid - als gevolg van een verminderde longfunctie
  • Hoesten - als gevolg van de verhoogde slijmproductie
  • Kortademigheid (bij inspanning) - als gevolg van de verminderde longfunctie en de verminderde conditie
  • Piepende ademhaling - hoort bij de obstructieve aard van de longaandoening
  • Moeheid - als gevolg van de continue ontsteking, de verminderde conditie en het chronische ziekteproces
  • Gewichtsverlies - als gevolg van de continue ontsteking en het chronische ziekteproces

Hoe wordt de diagnose COPD gesteld?

Om de diagnose COPD te stellen worden allereerst de klachten goed in beeld gebracht. Daarnaast is het zeer belangrijk om te weten of iemand met deze klachten rookt of in het verleden heeft gerookt. Als deze gegevens bij de diagnose COPD passen wordt altijd de longfunctie gemeten met een spirometer. Bij spirometrie blaast de patiënt in de spirometer, de belangrijkste test hierbij is de geforceerde vitale capaciteit, de FEV. Er wordt dan eerst volledig ingeademd en vervolgens met alle kracht lucht zo snel mogelijk uitgeblazen in de spirometer. De FEV1 is het volume dat hierbij in de eerste seconde wordt uitgeademd. Bij spirometrie wordt vaak ook een reversibiliteitstest verricht. Daarbij wordt onderzocht of de bronchoconstrictie met medicatie op te heffen is, bij COPD is dit per defintie niet op te heffen. Hiervoor wordt de longfunctie bepaald voor en na toediening van een luchtwegverwijder. Als de longfunctie niet verbetert na het inhaleren van een luchtwegverwijder, is het waarschijnlijk dat er sprake is van COPD. Er wordt pas gesproken van reversibiliteit als er minimaal 12% verbetering van de FEV1 én 200 ml verbetering van deze FEV1 is na toediening van de luchtwegverwijder.

Hoe wordt COPD behandeld?

COPD is niet te genezen, maar wel te behandelen. Dat wil zeggen dat de aangerichte schade niet meer omkeerbaar is, maar het is wel mogelijk om de klachten te behandelen zodat COPD-patiënten hier minder last van hebben.
Allereerst is het belangrijk om te stoppen met roken. Hoewel veel schade niet meer kan worden hersteld, kan wel worden voorkomen dat er nog meer schade wordt aangericht. Stoppen met roken is absoluut zinvol bij COPD. De klachten kunnen hierdoor verminderen en verdere schade kan worden voorkomen.
De volgende medicatie is beschikbaar voor de behandeling van COPD:
  • β2-agonisten: zorgen voor bronchodilatatie (bronchusverwijding). Er wordt onderscheid gemaakt tussen kort- en langwerkende β2-agonisten. De kortwerkende zijn bedoeld voor de behandeling van astma-aanvallen en de langwerkende voor langdurige onderhoudsbehandeling om aanvallen te voorkomen.
  • Ipratropium: vermindert de bronchospasmen.
  • Corticosteroïden: grijpen aan op het ontstekingsproces in de luchtwegen en verminderen daarmee de klachten.
  • Antibiotica: bij bacteriële luchtweginfecties.
© 2011 - 2024 Ikn280, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Longziekte COPD: Chronic Obstructive Pulmonary DiseaseLongziekte COPD: Chronic Obstructive Pulmonary DiseaseDe longziekte COPD is de verzamelnaam voor chronische bronchitis en longemfyseem. De naam COPD staat voor Chronic Obstru…
Tiotropium: medicijn bij COPD, een chronische longziekteTiotropium: medicijn bij COPD, een chronische longziekteCOPD is een chronische longziekte waarbij de luchtwegen blijvend zijn aangetast. Het geeft klachten zoals ernstige benau…
Verschillen astma en COPDIedereen heeft wel eens van astma en COPD gehoord. Het zijn beide aandoeningen aan de luchtwegen. Wat veel mensen niet w…
COPD: Een veel voorkomende longziekteCOPD: Een veel voorkomende longziekteCOPD is net als astma een longziekte. De longen zijn beschadigd en er is sprake van een ernstig adem tekort en benauwdhe…

Splinter onder nagel verwijderen: zelf verwijderen, huisartsSplinter onder nagel verwijderen: zelf verwijderen, huisartsSplinter onder nagel is een vervelende aangelegenheid. Een splinter onder nagel komt bij zowel kinderen als volwassen vr…
Patiëntcasus fysiotherapie - Overbelasting Vastus MedialisPatiëntcasus fysiotherapie - Overbelasting Vastus MedialisHardlopers die zich aan het voorbereiden zijn voor de marathon van New York komen hoe dan ook in aanraking met blessures…
Reactie

Liesbeth Boskamp, 28-02-2013
Ik ben geschrokken. Gister ben ik geschrokken. Ik zal mijn verhaal vertellen. Mijn broer is zeven jaar geleden overleden, hij had een longziekte en ik wist dat ik die ziekte zou kunnen hebben maar dacht niet dat ik het zou hebben en het is nog steeds onzeker. Veel van wat er nu met mij gebeurt lijkt op wat er met hem gebeurde vele jaren geleden toen hij hoorde dat hij zo ernstig ziek was. Ik dacht dat ik iets aan mijn hart had en vroeg om een grondig onderzoek bij de cardioloog. Daar bleek mijn hart en vaten in orde. Ik sprak met de cardioloog over mijn broer en mijn angst toch een longaandoening te hebben, zij raadde aan dit te laten testen. Toen kreeg ik griep maar eerst had ik nog een gesprekje met mijn huisarts en we besloten mijn bloed op die ziekte te testen maar die test heb ik pas afgelopen maandag laten doen en de uitslag is er nog niet. Ook stelde mijn huisarts voor een longfunctieonderzoek te doen. Dat onderzoek was gister pas want ik had dus eerst die griep. Nu blijkt dat mijn longfunctie 66% is en na toediening van 'pufjes' minder dan 12% verbetering geeft. Ik schrok daar dus erg van. Voorstel van mijn huisarts is om over 6 weken dit onderzoerk te herhalen omdat ik wellicht nog niet voldoende hersteld ben van de griep.
Ik heb heel lang geleden gerookt maar was de eerste in mijn familie die daarmee stopte en dat is ongeveer 30 jaar geleden. Ik ben 64. Ik ben niet overdreven zwaarlijvig en heb altijd gezond gegeten en voldoende bewogen. Ik weet niet of ik een reactie kan verwachten maar wilde mijn ongerustheid uiten en hoop op een reactie, vooral een troostende en/of geruststellende natuurlijk :-) Reactie infoteur, 06-04-2013
Beste Liesbeth Boskamp,

Wat vervelend om te horen. Veel sterkte en hopelijk is het nieuwe onderzoek positiever.

Met vriendelijke groet,
Ikn280

Ikn280 (93 artikelen)
Gepubliceerd: 25-10-2011
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.