COPD: Een veel voorkomende longziekte

COPD is net als astma een longziekte. De longen zijn beschadigd en er is sprake van een ernstig adem tekort en benauwdheid. COPD komt veel voor in de bevolking. Er bestaan twee vormen van de longziekte, chronische bronchitis en longemfyseem. Hier wordt een overzicht gegeven van COPD, de symptomen, oorzaken, beide vormen en de behandeling. Ook zal er kort worden ingegaan op de longziekte astma. Chronic obstructie pulmonary disease is de volledige benaming van COPD. COPD is een van de meest bekend longziektes, net zoals astma. De ziekte kent twee vormen, waarbij het ook mogelijk is een combinatie ervan te hebben.

Bij COPD is sprake van erge benauwdheid. In de longen zitten kleine ontstekingen waardoor een goede ademhaling niet kan worden bereikt. Minder zuurstof kan de longen bereiken en te verlaten.

COPD wordt veelal veroorzaakt door roken, dus rokers hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen ervan. Andere risicofactoren zijn:

• Blootstelling aan roken van anderen (tweedehands roken) en bij vervuiling
• Blootstelling aan schadelijke gassen en rook op het werk
• Veel gebruik van vuur bij koken met slechte ventilatie

Twee vormen van COPD

Er bestaan twee vormen van COPD:

• Chronische bronchitis
• Longemfyseem:

Bij bronchitis is er sprake van een ontsteking van de bronchiën, wat de grotere luchtwegen tussen de luchtpijp en de longblaasjes zijn. Het komt voor bij verkoudheid of griep, maar kan ook chronisch zijn. In dat geval is er sprake van een hoest met slijm die minstens drie maanden per jaar of in twee opeenvolgende jaren voorkomt. Vaak zijn er ook ademhalingsmoeilijkheden en regelmatig treden er ontstekingen en infecties op.

Bij longemfyseem zijn de longen sterker uitgerekt dan normaal, dus de longarchitectuur is sterk vervormd. Een belangrijk oorzaak hiervan is roken, maar het kan ook voorkomen wanneer astma slecht is behandeld en bij het roken van crack, op de lange termijn. Bij longemfyseem gaan de longblaasjes langzaamaan kapot.

Het onderscheid tussen de twee vormen is tegenwoordig minder sterk en wordt meestal samengevat onder de term COPD.

Symptomen bij COPD

Hoe herken je COPD?

• Hoesten
• Eventueel slijm ophoesten
• Vermoeidheid
• Niezen
• Moeite met ademhalen
• Tekort aan adem (dyspnea), vaak al bij gemiddelde activiteit
• Veel ademhalingsinfecties

Behandeling van COPD

Iemand met COPD komt daar niet vanaf. Er is dan ook geen mogelijkheid tot genezing, hoewel er wel manieren zijn om de symptomen te verminderen en verergering voorkomen. Ten eerste is het belangrijk om met roken te stoppen. Roken veroorzaakt namelijk ook deels de ziekte, dus ermee stoppen is de beste manier om de schade te doen afnemen, of in ieder geval te stoppen.

Een andere behandeling is medicatie, zoals via "inhalers" en medicatie die de luchtwegen vrijmaken en slijm verminderen. Een andere manier om de ademhaling sterker te maken is door oefeningen te doen: bijvoorbeeld meer te lopen en daarmee te oefenen. Ook moet koude lucht zoveel mogelijk worden vermeden, en luchtvervuiling worden vermeden door bijvoorbeeld niet de kachel aan te stoken.

Astma

Evenals COPD is astma een chronische aandoening aan de luchtwegen. Een aanval treedt op bij verkoudheid, na zware inspanning of in aanwezigheid van bepaalde prikkelende stoffen. De aanval houdt in dat er een adem tekort is. Door andere stoffen, verkoudheid en zware inspanningen vernauwen de luchtwegen en dit leidt tot:

• Hoesten
• Piepende ademhaling
• Kortademigheid
• Benauwdheid
• Ophoesten van slijm

Ook bij astma is er niet één oorzaak aan te duiden. Het kan erfelijk zijn, waarbij je dus meer kans hebt de ziekte te ontwikkelen wanneer je ouders het hebben. Het kan ook ontstaan door lange blootstelling aan bepaalde stoffen op het werk (beroepsastma). Er is een relatie gevonden met zwaarlijvigheid. In de meeste gevallen (70-80%) heeft het echter te maken met allergieën. De astma-aanval ontstaat dan wanneer je in aanraking komt met de allergene stoffen.

Bij zere ernstige gevallen kan zuurstoftherapie worden toegepast, steroïden worden gebruikt (oraal of geïnjecteerd in de aders). Ook kan iemand op een machine worden aangesloten om hulp te geven bij ademhalen, zoals met een masker.