Blaasontsteking - oorzaak, symptomen, behandeling, preventie

Een blaasontsteking veroorzaakt in de meeste gevallen een pijnlijk, brandend gevoel bij het plassen. Ook het gevoel van constant naar de wc moeten en kleine hoeveelheden urine uitplassen zijn symptomen van een blaasontsteking. De oorzaak is het binnendringen van bacteriën in de blaas. Het is belangrijk om een blaasontsteking te behandelen om complicaties zoals een nierinfectie te voorkomen. Gewoonlijk wordt een antibioticakuur voorgeschreven waarna de klachten in enkele dagen verdwijnen.

Wat is een blaasontsteking

Een ander woord voor blaasontsteking is (lage)urineweginfectie of cystitis. Blaasontsteking is een ontsteking van de blaaswand, van de urinebuis of van beide.
Wanneer de blaasontsteking opstijgt naar de nieren omdat deze niet op tijd behandeld is wordt deze een hoge urineweginfectie genoemd.
Een blaasontsteking is niet besmettelijk maar vooral erg vervelend. Indien op tijd behandeld is het een onschuldige ontsteking die meestal snel op te lossen valt.

Hoe vaak komt het voor

Ongeveer 30 tot 50% van alle vrouwen heeft een of meerdere keren in haar leven last van een blaasontsteking. Sommige vrouwen (ongeveer 20%) hebben er minimaal een keer per jaar last van.
Bij mannen komt een blaasontsteking veel minder vaak voor. Ongeveer 90% van de patiënten zijn vrouwelijk.

Oorzaak

De oorzaak van een blaasontsteking is dat er bacteriën via de urinebuis naar binnen zijn gekomen en zich daar vermenigvuldigen. Het wordt dus niet veroorzaakt door kou, dit is een fabeltje.
Een blaasontsteking komt bij vrouwen vaker voor dan bij mannen omdat de urinebuis bij vrouwen korter is en daardoor bacteriën makkelijker tot de blaas kunnen binnendringen. Ook ligt de anus bij vrouwen dichterbij de plasbuis dan bij mannen. Hierdoor kunnen bacteriën uit de anus zich gemakkelijk vermenigvuldigen in het slijmvlies van de vagina en binnendringen in de blaas via de plasbuis.
Door een zwangerschap of een baarmoeder- of blaasverzakking kan het zijn dat de blaas niet goed geleegd meer kan worden en er bacteriën achterblijven in de blaas die zich vermenigvuldigen met als gevolg een blaasontsteking.
Bij 75 tot 85% is de oorzaak van de blaasontsteking de E.Coli (Escherichia Coli) bacterie die zich normaalgesproken in de darmen bevindt en besmetting hiermee dus via de anus plaatsvindt. Geslachtsgemeenschap kan een andere oorzaak zijn van een blaasontsteking. Tijdens geslachtsgemeenschap worden er namelijk bacteriën in de plasbuis ‘gemasseerd’ die zo gemakkelijk hun weg verder naar binnen kunnen vinden. Ook het zwemmen in water met veel bacteriën kan een blaasinfectie veroorzaken. Een andere oorzaak kan het inbrengen van een katheter zijn waardoor bacteriën met de katheter naar binnen zijn gekomen.
Bij mannen is de kans op besmetting van bacteriën van buiten minder groot dan bij vrouwen vanwege anatomische verschillen (lengte urinebuis en afstand urinebuis tot de anus). Er moet dan ook altijd gekeken worden naar complicaties zoals een vergrote prostaat of nierstenen waardoor er niet goed uitgeplast kan worden en de bacteriën in de achtergebleven urine zich gemakkelijk kunnen vermenigvuldigen.

Wat zijn de symptomen

Soms verloopt een blaasontsteking zonder symptomen, in de meeste gevallen is er sprake van een of meer van de onderstaande symptomen:

• Brandend, pijnlijk gevoel bij het plassen
• Blijvende aandrang om te plassen
• Vaak een kleine hoeveelheid urine plassen (enkele druppels)
• Urine is troebel
• Sterk ruikende urine
• Pijn of drukkend gevoel in de onderbuik of rug
• Bloed in de urine
• Koorts

Wat te doen bij vermoeden van een blaasontsteking

Het is aan te bevelen om zo snel mogelijk contact op te nemen met uw huisarts. U zult dan wat urine moeten inleveren in een steriel potje. Op basis van uw klachten en de ingeleverde urine kan de arts beoordelen of het om een blaasontsteking gaat.
Hoewel soms een blaasontsteking vanzelf geneest zal de arts u in de meeste gevallen een antibioticakuur voorschrijven. Na een paar dagen zullen de klachten die u hebt van de blaasontsteking verminderen. Het is belangrijk dat u deze kuur afmaakt ook al zijn de klachten verdwenen. Het kan namelijk zo zijn dat de ontsteking nog niet volledig weg is ook al voelt u de symptomen niet meer. Wanneer u te vroeg stopt met de behandeling kan het gebeuren dat de symptomen weer terugkomen.
Een onbehandelde blaasontsteking kan leiden tot verergerde klachten zoals een nierbekkenontsteking welke de nieren blijvend kunnen beschadigen. Ook kan een onbehandelde blaasontsteking leiden tot een bacteriële infectie in de bloedbaan.

Een blaasontsteking voorkomen

Om een blaasontsteking te voorkomen is het belangrijk om de urine bij het naar de wc gaan goed uit te plassen. Ook plassen na geslachtsgemeenschap helpt om de bacteriën die in de plasbuis zijn gekomen weer uit te plassen. Bij het afvegen van de anus bij ontlasting is het belangrijk om altijd naar achteren te vegen en dus niet in de richting van de urinebuis om op deze manier het binnendringen van bacteriën te voorkomen.
Probeer veel water te drinken om de doorspoeling te bevorderen en stel het naar de wc gaan niet onnodig lang uit zodat bacteriën geen kans krijgen om zich te vermenigvuldigen. Was iedere dag de huid rond de vagina en anus. Dit verkleint de kans op besmetting.
Ook het gebruiken van veenbessen (onder andere Cranberry’s) kan een gunstige invloed hebben om een blaasontsteking te voorkomen omdat dit voor een zuur milieu in de blaas zorgt wat de bacteriegroei tegengaat. Het effect van het gebruik van veenbessen is echter nog niet wetenschappelijk aangetoond.