Slokdarmvernauwing: Oorzaken, symptomen en behandeling

Een vernauwing van de slokdarm is een aandoening waarbij de slokdarm door een bepaalde oorzaak niet meer voldoende 'breed' is. Deze aandoening kan aangeboren zijn, maar ook op volwassen leeftijd kan men door externe of interne problemen een vernauwing van de slokdarm oplopen. De behandeling bestaat meestal uit een (kijk)operatie of het plaatsen van een stent. De slokdarm een een gespierde buis die de vanuit de keel naar de maag loopt en als functie heeft om voedsel, drank en speeksel naar de maag te brengen. De slokdarm bevat (anatomisch gezien) een natuurlijke, lichte vernauwing, boven de aansluiting van de slokdarm naar de maag. Deze bestaat bij alle mensen en is niet de vernauwing waar het in dit artikel over gaat.

Oorzaken

De oorzaak van een slokdarmvernauwing kan meestal gezocht worden in vijf grote categorieën:

• Aangeboren: Baby's kunnen worden geboren met een vernauwing of zelfs een volledige verstopping van de slokdarm, door een slechte of verkeerde aanleg van de slokdarm in de baarmoeder als foetus.
• Ontsteking: Een slokdarmontsteking, zeker een ernstige, kan littekenweefsel veroorzaken op de binnenkant van de slokdarm. Dit littekenweefsel kan wild gaan groeien en dan op zijn beurt een vernauwing veroorzaken als het te groot groeit.
• Medische behandelingen: Bij bestraling (tumor van de slokdarm/slokdarmkanker), of de behandeling van slokdarmspataderen, kan de slokdarm een beschadiging oplopen en eveneens littekenweefsel opbouwen die een vernauwing kunnen veroorzaken.
• Operaties: Na een slokdarmoperatie kan men een vernauwing krijgen, zeer vaak op de plaats van de wonde/naad waar men heeft geopereerd.
• Ziektes: Zoals een slokdarmtumor of een vergrote schildklier, die de slokdarm (gedeeltelijk) dichtdrukt van 'buitenaf'.

Symptomen

Het belangrijkste symptoom is de moeilijkheid om te eten (en drinken). Voedsel gaat moeizaam voorbij de slokdarm of geeft het gevoel dat het blijft steken achter het borstbeen (kan een pijnlijk gevoel zijn).

Andere symptomen die men kan opmerken bij een slokdarmvernauwing zijn:

• Last van te veel speeksel in de mond.
• Misselijkheid
• Braken
• Teruglopen van voedsel naar de keel of mond
• Slechte adem
• Vermagering

Complicaties

• De vernauwing kan in bepaalde gevallen doorgroeien, de slokdarm volledig dichtdrukken en zo leiden tot een slokdarmverstopping.
• Ondervoeding: Door verminderde voedselinname kan men niet genoeg voedselstoffen opnemen. Dit zie je vaker bij oudere patiënten.
• Longontsteking: Wanneer er sprake is van terugvloei van voedsel naar de keel, bestaat de kans dat er een deel van het voedsel in de luchtpijp terechtkomt en daar een levensbedreigende longontsteking veroorzaakt.

Diagnose

Om de diagnose van een vernauwing te stellen wordt altijd een anamnese afgenomen om zo de (eventuele) oorzaak te kunnen achterhalen. Men kan gebruik maken van medische beeldvorming (RX, CT-scan of MRI-scan, eventueel met contraststof). Als laatste kan men een slokdarmonderzoek doen, waarbij men met een camera de binnenkant van de slokdarm onderzoekt en zo al dan niet een vernauwing kan constateren.

Behandeling

Er zijn verschillende behandelingsmogelijkheden bij een vernauwing van de slokdarm:

• Operationeel de vernauwing wegnemen. Hierbij word tijdens een heelkundige ingreep de slokdarm blootgelegd en het vernauwde stuk verwijderd. Meestal is er nog genoeg slokdarmweefsel om de twee uiteinden terug aan elkaar te naaien.
• Een stent (buisje) plaatsen om de vernauwing open te houden.
• Een dilatatie van de slokdarm (oprekken), dit kan via een kijkonderzoek gebeuren.

Vaak moet de onderliggende oorzaak (zoals ontsteking) ook behandeld worden om een goed en blijvend resultaat te bekomen.
Na de operatie mag er vaak de eerste dagen niets gegeten worden om de wond de kans te geven om goed te genezen.