Schatzki-ring: Vernauwing van slokdarm met slikproblemen
Een Schatzki-ring (Schatzki-Gary-ring) is een aangeboren of verworven slokdarmafwijking, waarbij de patiënt een ringvormige vernauwing heeft van de slokdarm. Wanneer de doorgang van de slokdarm erg klein is, kan vast voedsel moeilijk door de slokdarm passeren. Dit resulteert in onder andere slikproblemen en een vol gevoel na het eten. De behandeling bestaat uit voedingsadviezen, een uitrekking van de vernauwing en soms een operatie. De vooruitzichten zijn in de meeste gevallen goed, al keert de vernauwing soms terug. Richard Schatzki (1901-1992), een Amerikaanse arts (geboren in Duitsland) beschreef voor het eerst de gelijknamige aandoening in de medische literatuur in 1953 samen met Samen met Dr. John Gary.
Oorzaken van Schatzki-ring
De pathogenese van de Schatzki-ring is onduidelijk (oktober 2020). Mogelijk resulteert de aandoening uit langdurige schade door reflux van maagzuur (gastro-oesofageale refluxziekte, GERD). De ringvormige vernauwing bevindt zich aan de onderkant van de slokdarm. Vast voedsel kan door de vernauwing, die bedekt is met normaal slokdarmslijmvlies, niet goed door de slokdarm passeren.
Risicofactoren: Vaak door slokdarmprobleem
Meer dan de helft van de patiënten heeft een geassocieerde slokdarmaandoening zoals:
Soms komt de ziekte voor in families en dan is de slokdarmafwijking aangeboren.
Opvallend genoeg is er een verminderde incidentie van een
Barrett-slokdarm (schade aan wand van slokdarm door reflux) bij patiënten met een Schatzki-ring.
Symptomen: Slikproblemen en vol gevoel
Diagnostisch criterium
Afhankelijk van de doorganggrootte van de slokdarmvernauwing komen klachten voor:
- <13 mm: bijna altijd symptomatisch (klachten zijn vrijwel steeds aanwezig)
- 13-20 mm: soms symptomatisch
- > 20 mm: zelden symptomatisch
Wanneer het symptomatisch is, is sprake van een ‘Schatzki-ring’. De meerderheid van de patiënten ervaart echter geen symptomen.
Tekenen
Schatzki-ringen bevinden zich bij de overgang van de slokdarm naar de maag. Bij de meeste patiënten komen de symptomen pas na 25-jarige leeftijd tot uiting. Meestal presenteert de patiënt zich met intermitterende (met tussenpozen optredende)
slikpijn en
slikproblemen (dysfagie), vooral van vast voedsel. Dysfagie komt vaker voor bij patiënten met een stoornis van de darmbewegingen. Verder heeft de patiënt het gevoel dat het eten niet zakt. Een
opgeblazen gevoel, pijn achter het borstbeen,
pijn bovenaan in de buik en zuurbranden zijn andere symptomen van een Schatzki-ring.
Diagnose en onderzoeken
Diagnostisch onderzoek
De patiënt ondergaat een
bariumsliktest waarbij hij eerst barium moet inslikken waarna de arts een
röntgenfoto maakt van het slokdarmgebied. Ook een oesofagoscopie (inwendig kijkonderzoek van de slokdarm) bevestigt de diagnose.
Differentiële diagnose
De aandoening lijkt soms op volgende slokdarmproblemen:
Behandeling via voeding, uitrekking van vernauwing of operatie
Milde symptomen
Patiënten met milde symptomen krijgen voedingsadviezen door een voedingsdeskundige. Meestal moeten beter en langer kauwen op vaste voedingsmiddelen zoals brood en vlees.
Ernstigere symptomen
Patiënten met chronische of ernstige tekenen hebben een behandeling nodig. De arts voert tijdens een inwendig kijkonderzoek van de slokdarm een uitrekking (
endoscopische dilatatie) uit van de vernauwing. Hij gebruikt hiervoor een ballonnetje dat hij langzaam opblaast in de vernauwing (ballondilatatie). De ingreep gebeurt meestal onder een roesje. De patiënt krijgt na de ingreep
maagzuurremmers voorgeschreven omdat zuurbranden een mogelijke bijwerking is van de ballondilatatie. Verder moet de arts deze procedure af en toe terug uitvoeren omdat de Schatzki-ring soms terugkeert. Helpt deze behandelmethode onvoldoende of niet, dan is een operatie nodig. De arts moet echter zelden een operatie uitvoeren omdat de andere behandelingen vaak voldoende effectief zijn.
Prognose
Een Schatzki-ring is een goedaardige aandoening die soms wel vervelend is voor de patiënt. Dankzij voedingsadviezen of een medische behandeling verdwijnen de klachten.
Complicaties van slokdarmafwijking
Een mogelijke complicatie van een Schatzki-ring is een verstopt stukje voedsel ('
Steakhouse-syndroom'). Een brok voedsel blokkeert hierbij de slokdarm volledig, vaak omdat de patiënt dit niet goed genoeg heeft gekauwd. Deze complicatie brengt ernstige pijn op de borst met zich mee en is een medisch noodgeval. De behandeling bestaat uit een
endoscopie (inwendig kijkonderzoek van de binnenkant van het lichaam) waarbij een arts het voedselbrok wegduwt of wegtrekt met een endoscoop (een lange, flexibele buis).
Lees verder