Ontwikkeling van een chronisch whiplashsyndroom

Het whiplashsyndroom is een ernstige aandoening waar vroeg in het proces goed rekening mee moeten worden gehouden. Vaak leidt een whiplash tot een chronisch whiplashsyndroom. Dit houdt in dat de klachten van de whiplash beïnvloedt worden door psychosociale omstandigheden. Het is belangrijk om medisch advies te krijgen wanneer de klachten nog in een vroeg stadium bevinden. Zorg ervoor dat klachten die de whiplash in negatieve zin beïnvloeden, worden vermeden.

Whiplash

Een whiplash is het gevolg van een accelaratie-deceleratietraumamechanisme. Dit houdt in dat de beweging van het hoofd plotseling versneld en daarna meteen afgeremd wordt. Whiplash wordt over het algemeen veroorzaakt door een aanrijding van achteren, van opzij of van andere ongevallen waarbij er krachten op de nek inwerken.

Voor het herstel van een whiplash wordt over het algemeen de zelfde tijdslijn gehanteerd als bij lage rugklachten. De tijdslijn houdt een periode van 6 weken in waarin het natuurlijke beloop wordt afgewacht. Advisering over het omgaan met whiplash klachten is wel een vereiste. Zijn er na 6 weken nog steeds klachten aanwezig, dan is de kans groot dat er ontsporing plaats gaat vinden van de klachten. Dit houdt in dat de klachten chronisch kunnen worden. Het is van belang om door middel van therapie hier wat aan te laten doen.

Als de klachten na drie maanden nog bestaan dan zullen psychosociale factoren een grote rol gaan spelen bij het in stand houden van het klachtenbeeld. De persoon kan als gevolg van dit langdurige klachtenpatroon minder goed deel nemen aan werk en sociale activiteiten. Hierdoor kan een isolement ontstaan waardoor de persoon minder contact gaat krijgen met zijn buiten omgeving.

Een laat whiplashsyndroom

Een laat whiplashsyndroom kan ontstaan door middel van de volgende klachten:

• Stoornissen in de waarneming: zoals overgevoeligheid voor geluid, licht, overgevoelige aanraking van de huid en reuk.
• Concentratiestoornissen, inprentingstoornissen, vertraging van reactiesnelheid en vertraging in informatieverwerking.
• Emotionele labiliteit (emotioneel onevenwichtig).
• Slaapstoornissen, vermoeidheid en hyperventilatie.

Deze klachten kunnen er voor zorgen dat de persoon geen vertrouwen meer heeft in zijn/haar eigen lichaam. Aanhoudende stress leidt ertoe dat er fysieke en mentale uitputting kan ontstaan. Hierdoor zal de persoon steeds minder kunnen gaan doen omdat hij/zij hier simpelweg niet meer toe in staat is.

Oorzaak van de aanhoudende pijnklachten

1. De pijnklachten die ontstaan zijn na een whiplash zijn goed te verklaren als gevolg van een trauma. Maar wanneer de pijnklachten na 13 weken nog steeds aanhouden dan zijn de psychosociale omstandigheden bepalend voor het in stand houden van de pijnklachten. Het herstel wordt negatief beïnvloedt wanneer deze omstandigheden niet worden weggenomen. Het is moeilijk uit te leggen aan de persoon dat de klachten blijven bestaan wanneer er geen stappen worden ondernomen om deze omstandigheden te veranderen.
2. Wanneer de persoon denkt dat bewegen en het uitvoeren van activiteiten zal leiden tot pijnklachten, dan zal er vermijdingsgedrag ontstaan. Dit houdt in dat de persoon bang wordt om te bewegen of iets te doen omdat hij/zij denkt dat dit de klachten alleen maar erger zal maken. Bewegingsangst is ontstaan! Omdat de persoon steeds minder gaat doen zal het uitvoeren van werk, huishouden en sport gerelateerde activiteiten steeds minder worden. Ziekteverzuim als gevolg van de pijnklachten zal steeds meer naar voren treden.
3. Het aanpassingsgedrag bepaalt hoe de persoon met zijn pijnklachten omgaat. Als de persoon erg actief is dan is deze ervan overtuigd dat hij/zij zijn zaakjes goed zelf kan regelen. Deze persoon laat zich niet afschrikken van pijn maar hij/zij moet oppassen dat de grenzen niet worden overschreden. Als de persoon erg passief is dan is deze afhankelijk van een arts of therapeut. Deze persoon zal veel rusten, medicatie nemen en bewegingsactiviteiten nemen af omdat hij/zij bang is dat de pijn erger zal worden wanneer er meer wordt ondernomen. TIP: Betrek personen in je omgeving in het herstelproces. Vertrouwen vanuit de directe omgeving is erg belangrijk voor de persoon met whiplash.
4. Werkstress kan ervoor zorgen dat de whiplash klachten negatief worden beïnvloed:
• Welke eisen worden er gelegd aan de taken die uitgevoerd moeten worden
• Hoe is de sfeer op het werk
• Komen er veel dubbeltaken voor
• Welke mentale aandacht is er nodig voor het uitvoeren van het werk
• Zijn er pauzes en zo ja hoe lang zijn de pauzes
• Zijn er arbeidsconflicten en onvrede op het werk