Tandsteen, iedereen heeft het

De een meer, de ander minder, maar iedereen krijgt enig moment te maken met tandsteen. Het is niet ernstig, mits je het regelmatig laat verwijderen. Als je dit niet doet, dan kan het wel meer consequenties hebben. Als je zo nu en dan naar de tandarts gaat voor controle, is het een kleine moeite het mee te laten nemen.

Wat is het eigenlijk?

Tandsteen is verkalkte plaque. Als je wat gegeten of gedronken hebt, blijven er resten achter op je tanden (plaque). Onzichtbaar, maar maakt wel dat poetsen een must is om te voorkomen dat het zich vastzet op de tanden. Waarbij honderd procent voorkomen simpelweg niet haalbaar is.
Plaque is de combinatie van voedselresten, speeksel en bacteriën. Zeker als er wortelhalzen blootliggen, hecht het zich uitermate goed. Dit heeft te maken met de ruwheid van het worteloppervlak.

Plaque zit vol met bacteriën en als deze afsterven mineraliseren ze. Wat er overblijft, is het laagje wat we tandsteen noemen. Een laagje wat er met de tandenborstel op dat moment niet meer af te halen is.

Beïnvloeding?

Stand gebit

Hoe de tanden in de kaak geplaatst staan kan wel degelijk invloed hebben op het ontstaan van plaque. Als de tanden dusdanig staan dat er moeilijk te poetsen valt, bijvoorbeeld als ze scheef staan, is de kans dat plaque ontstaat ook vele malen groter.

Het spoelmiddeltje (mondwater) dat de plaque moet voorkomen en voor mensen met scheve tanden een uitkomst zouden moeten zijn, werkt nauwelijks. Meestal krijg je er niet meer dan een fris gevoel van in de mond. Vertrouw er dus niet op dat een dergelijk middeltje je problemen met tandsteen kan voorkomen.

Leeftijd

Als je ouder wordt heb je meer kans op tandsteen. Er worden meer kalkzouten via het speeksel uitgescheiden als je ouder wordt. Deze kalkzouten hebben tot pakweg je vijfentwintigste een functie voor de groei van ons bottengestel. Na deze tijd hebben ze strikt genomen geen functie meer, maar het lichaam moet het wel kwijt en door het lichaam wordt er plaque van gemaakt.

Geur

De geur die in je mond kan ontstaan kan met tandsteen te maken hebben. Niet rechtstreeks, maar wel door de wijze waarop bacteriën zich aan de plaque kunnen hechten. Dit kan behalve voor gaatjes ook voor een slechte adem zorgen.

Hormonen

De menstruerende vrouw kan door de hormoonschommelingen ook meer plaque/tandsteen vormen. Bacteriën doen het goed als het warmer is, en een menstruerende vrouw heeft een iets hogere lichaamstemperatuur. Ook als er om andere redenen hormoonschommelingen zijn, is de kans op plaque/tandsteen groter.

Wat te doen?

Vooropgesteld dat je plaque/tandsteen niet helemaal kunt voorkomen. Maak jezelf die illusie dan ook niet. Echter, periodiek naar de tandarts om de tanden te laten controleren op (nog niet zichtbare) gaatjes en andere onvolkomenheden is prima. Als je er dan toch bent kan je meteen het tandsteen laten verwijderen. Het is pijnloos en je gebit voelt meteen een stuk prettiger.

Verder is gezonde voeding zonder te veel suiker goed (niet alleen om plaque/tandsteen tegen te gaan). Let op met calciumrijke voeding en frisdrank. Je lichaam heeft wel calcium nodig, maar neem niet meer dan de benodigde hoeveelheid.

Tot slot

Zolang je plaque niet de kans geeft om zich te hechten en schade aan je gebit aan te richten, is er niets aan de hand. Je moet er alleen wel op letten dat het zich niet hecht en als het hecht is het tijd voor de tandarts. En periodiek je gebit laten controleren kan nooit kwaad. Het verhoogt de kans om tot hoge leeftijd gewoon je eigen gebit te houden.