Sneller zwanger worden dankzij gezond tandvlees

Vind je het lang duren voordat je in verwachting raakt? Soms kun je zelf je kans op snel zwanger worden vergroten. Het is al langere tijd bekend dat overgewicht een belemmering voor bevruchting kan vormen, maar nu is gebleken dat ook ontstoken tandvlees het ontstaan van zwangerschap kan doen vertragen. Hoe ontdek je of je last hebt van ziek tandvlees (gingivitis of paradontitis)? Wat is het verband tussen ontstekingen in de mond en het in verwachting raken en het verloop van je zwangerschap?

Betekenis ontstoken tandvlees voor het lichaam als geheel

Bij ziek tandvlees is sprake van ontstekingen die een kettingreactie kunnen oproepen waarbij het normale functioneren van het lichaam wordt verstoord. Al langere tijd zijn er verbanden bekend tussen ziek tandvlees en diabetes type II, miskramen, vroeggeboorten, slechte spermakwaliteit en hartaandoeningen. Naar is gebleken, kan ontstoken tandvlees er ook voor zorgen dat het langer duurt voordat je zwangerschapwens wordt vervuld.

Hoe weet je of je tandvlees ziek is?

Het probleem is dat ontsteking van het tandvlees (gingivitis) en zelfs ernstiger vormen als paradontitis (als ook het omringende steunweefsel van het tandvlees is aangetast) lang niet altijd door de patiënt zelf wordt opgemerkt. Sterker nog, ruim 90% van de patiënten weet niet eens dat er sprake is van paradontitis. Het punt is namelijk dat een patiënt vaak geen last heeft van pijn. Signalen dat er iets mis is, kun je van onder meer aan een of meer van de volgende symptomen afleiden:

• rood en/of gezwollen tandvlees
• bloedend en/of terugtrekkend tandvlees
• losse of wiebelende tanden of kiezen
• meer ruimte tussen de elementen of slinkend kaakbot
• slechte adem of vieze smaak in de mond.

Paradontitis wordt veroorzaakt door veel voorkomende mondbacteriën. Als deze bacteriën in de bloedbaan terechtkomen, kunnen ze tot ernstige gezondheidsklachten leiden.

Slechte mondgezondheid als vertragende factor voor zwangerschap

Vrouwen met een slechte mondgezondheid blijken in hun bloed markers te hebben die op ontstekingen wijzen. Dit is naar voren gekomen uit de zogenaamde SMILE-studie, een Australisch onderzoek van de University of Western Australia onder ongeveer 3500 vrouwen. Daarin stond de vraag centraal of ziek tandvlees invloed heeft op de kans van een vrouw om in verwachting te raken. Op 5 juli 2011 heeft de leider van dit onderzoek, professor Robert Hart, in het kader van de jaarlijkse conferentie van de European Society of Human Reproduction and Embryology, in Stockholm een lezing over de onderzoeksresultaten gehouden.

Het bijzondere aan dit onderzoek is dat het de eerste in zijn soort is. Uit de resultaten blijkt onder meer dat een slechte mondgezondheid de kans op zwangerschap net zo sterk vermindert als obesitas: gemiddeld duurt het ruim twee maanden langer voordat een zwangerschap tot stand komt. Ook bevestigt dit onderzoek andere, reeds in andere research vastgestelde negatieve factoren voor de kans op conceptie:

• ouder zijn dan 35 jaar
• lijden aan overgewicht of obesitas
• roken

In dit SMILE-onderzoek is overigens geen relatie geconstateerd tussen de kans op nagestreefde zwangerschap en de sociaaleconomische omstandigheden van de vrouw.

Advies voor vrouwen die zwanger willen worden

Robert Hart adviseert vrouwen die graag een baby willen om de kwestie van eventuele tandvleesproblemen voor te leggen aan hun tandarts, vooral ook omdat tandvleesproblemen in het algemeen eenvoudig en goed behandelbaar zijn.

Hij raadt concreet aan een bezoek aan de tandarts toe te voegen aan het actiepuntenlijstje voor de zwangerschapswens en daarnaast dagelijks extra te letten op de mondhygiëne (door zorgvuldig tandenpoetsen en flossen). De andere punten die op deze actiepuntenlijst thuishoren, omvatten onder meer: stoppen met roken en alcohol, werken aan een gezond gewicht, en innemen van foliumzuur (dit laatste om het ontstaan van een open ruggetjes bij de foetus te voorkomen).

Tandvleesproblemen, miskramen en vroeggeboorten

Tandvleesproblemen hebben niet alleen een negatieve uitwerking op het in verwachting kunnen raken, maar ook op het verloop van de zwangerschap zelf.

Tijdens de zwangerschap kunnen schommelende hormoonspiegels de kans op mondontstekingen vergroten. Een zwangere vrouw die lijdt aan parodontitis, heeft 2 tot 7 keer zoveel risico van een vroeggeboorte of een kind met een laag geboortegewicht dan bij andere zwangere vrouwen het geval is. Ook miskramen komen vaker voor bij vrouwen met ziek tandvlees.

Uit de bovengenoemde SMILE-studie kwam ook naar voren dat een behandeling tegen tandvleesproblemen geen schadelijke gevolgen heeft voor de foetus of de aanstaande moeder.

Als je dus zwanger wilt worden of al zwanger bent, heb je dus alle reden om te werken aan de gezondheid van je tandvlees.

Lees verder

• Vruchtbaarheid en voeding