Koortslip: blaasjes op de lip - pijnlijk en branderig gevoel

Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpesvirus. Een koortslip is een vaak vaak terugkerende infectie van de huid op of nabij de lippen, hetgeen gepaard gaat met klachten als een branderig gevoel en jeuk. Baby's en jonge kinderen kunnen flink ziek kunnen worden van een herpesinfectie. Het virus bevindt zich slapend in de zenuwbanen van de huid en kan door verschillende factoren worden geactiveerd, zoals een slechte weerstand, bijvoorbeeld veroorzaakt door menstruatie, aanhoudende stress, (over)vermoeidheid of koorts (vandaar de naam 'koortslip'). Ook teveel zon, kou en guur weer kunnen een koortslip uitlokken. Een koortslip is een onschuldige, doch hinderlijke aandoening die in ongeveer 7 tot 10 dagen spontaan verdwijnt.

• Wat is een koortslip?
• Symptomen: blaasjes op de lip en een pijnlijk en branderig gevoel
• Oorzaak koortslip
• Besmetting
• Besmettelijk via (in)direct huidcontact met anderen
• Niet iedereen krijgt na besmetting een koortslip
• Wanneer een arts raadplegen?
• Hoe is een koortslip te voorkomen?
• Behandeling

Wat is een koortslip?

De medische benaming van koortslip is herpes labialis. Een koortslip wordt veroorzaakt door het herpesvirus en is een vaak recidiverende uitslag van de huid en slijmvliezen, gekenmerkt door kleine blaasjes die zich ontwikkelen op de lippen of rond de mond, welke wordt voorafgegaan door en gepaard gaat met een pijnlijk en branderig gevoel. Het is een onschuldige doch hinderlijke aandoening, die zonder behandeling binnen 7-10 dagen geneest.

Symptomen: blaasjes op de lip en een pijnlijk en branderig gevoel

Een koortslip beginnen vaak met een tintelend, kloppend, jeukend of een branderig gevoel rond de mond. Korte tijd later verschijnen kleine, doorzichtige, vochthoudende blaasjes op de lip. Nadat de blaasjes zijn opengebarsten, drogen ze in waarna zich wondkorstjes en kloofjes vormen. De laesies kunnen zich ook rondom de lippen en de neus bevinden. Soms heb je ook last van gezwollen lymfeklieren in de hals. De genezing van de huid duurt ongeveer 7-10 dagen.

Oorzaak koortslip

De boosdoener is het herpessimplexvirus type 1. Ook besmetting met type 2 kan tot (primaire) labialis leiden, maar veroozaakt bijna nooit een recidief van herpes labialis. Het virus bevindt zich slapend in de zenuwbanen van de huid en kan worden gereactiveerd door uitlokkende factoren zoals stress, ziekte, blootstelling aan (fel) zonlicht, UV-straling, schraal weer, streng vriesweer, een verminderde weerstand (bijvoorbeeld bij koorts) en menstruatie. Doordat het virus zich ophoudt in dezelfde zenuw, verschijnt de koortslip telkens op dezelfde plaats.

Besmetting

Besmettelijk via (in)direct huidcontact met anderen

Het virus is besmettelijk bij direct contact, vooral als koortsblaasjes aanwezig zijn waarin het virus zich ophoudt. Het is daarom van belang om altijd direct na aanraking van de koortslip de handen te wassen. Dit om te voorkomen dat het virus zich via de vingers verspreidt naar nieuwe locaties, zoals de ogen of de geslachtsdelen. Ook moet men het op de mond kussen van iemand met een koortslip vermijden, evenals oraal seksueel contact. Om verdere besmetting te voorkomen is het raadzaam niet aan de wondjes te krabben. Je kunt het virus ook krijgen door het delen van voorwerpen van iemand met een koortslip, zoals bestek, kopjes, tandenborstel, handdoek of lippenbalsem.

Niet iedereen krijgt na besmetting een koortslip

Niet iedereen die besmet is met het herpesvirus, krijgt een koortslip. Slechts 10-20 procent van de mensen die het virus bij zich dragen, ontwikkelt een koortslip. Wel kunnen alle dragers van het virus anderen besmetten, doordat het virus af en toe ongemerkt actief is in de mond of keel.

Wanneer een arts raadplegen?

Als de blaasjes na twee weken nog niet zijn verdwenen is het verstandig een arts te raadplegen. Het kan zijn dat er zich een secundaire bacteriële infectie heeft ontwikkeld.

Hoe is een koortslip te voorkomen?

Voorkom dat de lippen bij vorst, schraal weer en felle zon uitdrogen, door ze te beschermen met vet (vaseline) of een lippenbalsem. Een lipbeschermer met een zonnefilter geniet de voorkeur. Voorts hebben een goede lichamelijke conditie, het vermijden van stress en gevarieerde voeding een gunstig effect.

Behandeling

Normaal gesproken zal een koortslip binnen 7 tot 10 dagen vanzelf genezen. Er zijn geen middelen die een koortslip kunnen voorkomen, maar er zijn wel middelen verkrijgbaar die de genezingsduur aanzienlijk kunnen bekorten. Voorwaarde is dat de persoon daarmee moet beginnen zodra de tinteling en roodheid opkomt, die aan een koortslip voorafgaat. Het gaat om aanstipvloeistof, crème, gel of olie. Het werkzame bestanddeel is zinkoxide of zinksulfaat. Voorts kunnen antivirusmiddelen zoals aciclovir en penciclovir gebruikt worden bij een koortslip.

Lees verder

• Koortslip baby: symptomen, behandeling en voorkomen
• Koortslip: symptomen, oorzaak, behandeling en voorkomen
• Huidaandoeningen A-Z: symptomen, oorzaak en behandeling