Steeds meer aandacht voor fasciatherapie

Wanneer we het hebben over massagetherapieën, spreken we hoofdzakelijk over hoe we door middel van massage invloed kunnen uitoefenen op de huid, de spieren, het zenuwstelsel en de bloedcirculatie om lichamelijke en psychische klachten te verlichten. Fascia of bindweefsel werd tot voor kort niet vaak besproken. Ook in medisch onderzoek zien we dat bindweefsel lange tijd weinig tot geen aandacht kreeg. Daar lijkt nu verandering in te komen door de groeiende interesse in fasciatherapie.

Wat is fascia en fasciatherapie?

Fascia is het bindweefsel dat ondersteuning en bescherming geeft aan onderdelen van het lichaam die structuur aan het lichaam geven. Tot in de jaren ’80 van de vorige eeuw werd bindweefsel enkel als opvullend en ondersteunend beschouwd. Veel anatomen vonden het bindweefsel alleen maar lastig, omdat het hun zicht op overige lichaamsstructuren verhinderde. Recentelijk ontdekte men dat fascia een essentiële functie heeft in lichamelijke en psychische processen. In samenwerking met het autonoom zenuwstelsel en het hormonaal stelsel heeft het invloed op de bloedcirculatie, de spiertonus, het bewegingspatroon en het psychisch welbevinden. Dit is de reden dat er steeds meer aandacht is voor fasciatherapie als behandelmethode voor vele lichamelijke en psychische klachten.

Toepassingsgebieden fasciamassage

De toepassingsgebieden van fasciamassage zijn heel breed. Het is vooral geschikt voor mensen die last hebben van lokale pijnklachten of aandoeningen aan het bewegingsapparaat. Denk aan rug- en nekklachten, spieraandoeningen of gewrichtsproblemen. Het is daarom ook een massagevorm die positieve resultaten kan boeken bij sporters. Ook blijkt dat fasciamassage een doeltreffende behandelingswijze is voor mensen met fibromyalgie, het chronisch vermoeidheid syndroom, depressies of een burn-out. Het is ook een therapievorm die steeds vaker toegepast wordt bij het begeleiden van mensen in moeilijke levenssituaties als rouw, in de palliatieve zorg en bij transformatieprocessen.

Fasciatherapie in de praktijk

Een complete sessie duurt ongeveer één uur en is over het algemeen opgebouwd uit drie onderdelen, afhankelijk van de klachten. Eerst vindt er een manuele behandeling plaats met zachte, rustige en ritmisch uitgevoerde handgrepen met een lichte druk en een subtiele rek, waarmee de therapeut weefselreacties wil uitlokken tot diep in het lichaam, met als resultaat een verbeterde spiertonus, bloedcirculatie en lymfedrainage. Ook heeft het een ontstekingsremmende werking. Een belangrijk doel van fasciatherapie bij lokale aandoeningen aan het bewegingsapparaat is het vergroten van het bewegingsbereik. Vervolgens gaat men verder met bewegingstherapie om de patiënt bewust te maken van zijn bewegingspatroon met als kernbegrippen beweging, perceptie en aandacht. Indien nodig volgt er een therapeutisch gesprek.

Fascia lezing door Robert Schleip

Fasciatherapie is een uitgebreide therapievorm waar nog veel onderzoek naar wordt gedaan. Een van de meest vooraanstaande onderzoekers op dit gebied is Robert Schleip. Hij is de directeur van de Fascia Research Group van de Universiteit van Ulm en onderzoeksdirecteur van de Europese Rolfing Association. Op 19 maart 2013 geeft hij de Lezing 'Fascia as a Sensory Organ' aan de Academie voor Massage en Beweging in Amsterdam. Hij vertelt in deze lezing wat zijn laatste bevindingen zijn en welke praktische implicaties dit heeft voor massagetherapie.