Aromatherapie bij stressklachten

Bijna iedereen heeft wel eens last van stress en spanning, waarbij de balans tussen draagkracht en draaglast verstoord is. Het is belangrijk om chronische stressklachten te voorkomen, gezien de mogelijke schadelijke gevolgen voor de gezondheid. Een alternatieve geneeswijze voor verminderen van stressklachten is aromatherapie. De effecten van aromatherapie bij stressklachten zijn echter nog niet helemaal duidelijk.

Stress en aromatherapie

Stress, iedereen heeft er wel eens in meer of mindere mate last van. In de volksmond wordt stress ook wel spanning of druk genoemd. Ondanks de negatieve bijklank, is stress zeker niet altijd negatief. Je hebt namelijk een bepaalde mate van spanning of druk nodig om goed te kunnen presteren. Stress zorgt er namelijk voor dat je alert en geconcentreerd bent, zodat je efficiënt te werk kunt gaan.

Problematische stressklachten

Stress wordt pas problematisch wanneer je te veel stress opbouwt en deze niet meer voldoende af kunt laten vloeien. Er wordt dan ook wel gezegd dat de balans tussen draagkracht en verstoord geraakt is, het evenwicht is weg. Bij deze verstoorde balans spelen twee factoren een belangrijke rol:

• Te grote draaglast: er wordt meer van je verwacht dan je aan kunt, de hoeveelheid eisen (let op: dit kunnen ook eisen zijn die je jezelf oplegt!) is te groot
• Te kleine draagkracht: je kunt minder hebben dan er van je gevraagd wordt, bijvoorbeeld door vermoeidheid of onenigheden in de familiesfeer

Stress op korte en lange termijn

Op de korte termijn kan stress over het algemeen niet veel kwaad. Veel mensen met kortdurende stressklachten voelen zich even wat prikkelbaarder, schieten sneller uit hun slof dan ze willen, prikkels uit de omgeving zijn al snel te veel. Ook kun je last krijgen van onder andere maag- en darmklachten en hoofdpijn. Op de langere termijn kan stress echter leiden tot hartaandoeningen, maagzweren en een te hoge bloeddruk. Ook kan het leiden tot slaapklachten en depressieve klachten. Het is daarom belangrijk om kortdurende stressklachten op tijd te herkennen, om te voorkomen dat ze chronisch worden.

Aromatherapie

Naast reguliere manieren om stressklachten te verlagen, zijn er alternatieve geneeswijzen om met stress om te gaan, zoals aromatherapie. Aromatherapie is gebaseerd op het therapeutisch gebruiken van essentiële oliën van planten, kruiden en bloemen. Van de geuren van deze oliën, die ook wel etherische oliën genoemd worden, wordt gezegd dat ze een positief effect op diverse gezondheidsklachten hebben. Aromatherapie kan toegepast worden door middel van massage met de etherische olie, maar ook door verstuiven of verdampen van de olie. De olie kan via de huid en het reuksysteem in het lichaam opgenomen worden. Velen stellen dat aromatherapie een gunstig effect op stress kan hebben. Klopt dit?

Wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van aromatherapie op stress

Zoals helaas bij veel wetenschappelijke onderzoeken naar de effecten van alternatieve geneeswijzen het geval is, bestaan er ook voor aromatherapie bij stressklachten weinig goed opgezette wetenschappelijke onderzoeken. De onderzoeken worden bijvoorbeeld uitgevoerd onder proefpersonen die sterk in positieve effecten van aromatherapie geloven, waardoor de resultaten gekleurd kunnen zijn. Ook komt het vaak voor dat de effecten van aromatherapie niet vergeleken worden met placebomiddelen, middelen die op aromatherapie lijken maar eigenlijk nep zijn. Dit maakt het lastig conclusies te trekken ten aanzien van aromatherapie en stress.

Maar er is toch wel iets aan goed onderzoek gedaan?

De wetenschappelijke onderzoeken naar aromatherapie bij stressklachten die wel enigszins goed opgezet zijn, geven aan dat aromatherapie een beperkt effect kan hebben bij stressgerelateerde klachten. Aromatherapie waarbij de aroma's ingeademd worden blijkt effectiever dan geen behandeling of inademing van geurloze substanties. De proefpersonen rapporteerden minder stress en hadden een lager cortisol level (cortisol is het "stresshormoon").

Bij Taiwanese leraren bleek een etherische olie de hartslag van de leraren te verlagen (een hoge hartslag is een indicatie van stress), terwijl de placebo etherische olie geen effect had. Uit een onderzoek onder een zeer beperkt aantal proefpersonen (13 vrouwen en 1 man) bleek dat het inhaleren van een mix van essentiële oliën een sterker positief effect had op de mate van ervaren mentale vermoeidheid/burnout dan een placebo.

Welke etherische oliën moet ik kiezen?

Van alle etherische oliën is lavendel de meest populaire wat betreft het verminderen van stress met aromatherapie. Andere etherische oliën die gebruikt worden bij stressklachten zijn pepermuntolie, bergamot en geranium.

Lees verder

• Aromatherapie: spieren en sportblessures
• Fytotherapie: de kracht van planten