Luteïne: goed voor de ogen, kan maculadegeneratie voorkomen
Het voedingssupplement luteïne wordt al langere tijd gebruikt om de gevolgen van de oogaandoening maculadegeneratie te beperken. Luteïne heeft de bijzondere eigenschap dat het het pigment in het oog kan beschermen tegen schadelijk blauw licht. Dit is van belang voor mensen die aan maculadegeneratie lijden maar kan ook preventief werken. Onderzoekers hebben daarnaast ontdekt dat luteïne ook kan werken als ontstekingsremmer. Het is in Nederland als supplement van verschillende merken verkrijgbaar.
Luteïne voor de ogen
Wat is luteïne?
Luteïne is een carotenoïde die voorkomt in planten. Carotenoïden vormen een grote groep plantstoffen die veel aan voedsel worden toegevoegd vanwege hun kleur. Zo kunnen carotenoïden eten bijvoorbeeld geel of oranje kleuren. Luteïne is een gele kleurstof en hier komt dan ook haar naam vandaan (
luteus is Latijn voor geel). Luteïne heeft de molecuulformule C40H52O2. De stof komt met name voor in groene groenten als broccoli, boerenkool, andijvie en spinazie. Het komt tevens voor in eieren en enkele fruitsoorten zoals druiven, kiwi's en sinaasappelen.
Gebruik van luteïne bij maculadegeneratie
Luteïne kan echter gelukkig meer dan alleen kleur aan het eten geven. Als voedingssupplement wordt het al langer samen met zeaxanthine gebruikt bij de oogaandoening
maculadegeneratie. Dit is een ernstige aandoening waarbij de gezichtsscherpte afneemt door het afsterven van kegeltjes in de gele vlek achter het netvlies. Het leidt niet tot volledige blindheid maar wel tot een ernstige verslechtering van het zicht in beide ogen. Wanneer er sprake is van een (te) dun maculapigment dan zou dit blauw licht door kunnen laten, wat erg schadelijk kan zijn voor het zicht. De twee stoffen luteïne en zeaxanthine zijn de enige carotenoïden die de capaciteit hebben om dit
blauwe licht te filteren. Gebruik ervan is daarom een belangrijk middel in de strijd tegen het verergeren van deze oogaandoening, maar tevens bij het voorkomen van oogziektes.
De eerste onderzoeker die tot de conclusie kwam dat suppletie met luteïne een wezenlijke bijdrage kan leveren aan het voorkomen van oogziektes is Dr. Seddon van de toonaangevende universiteit van Harvard. Met haar onderzoek toonde zij in de jaren '90 al aan dat de inname van 6 mg luteïne per dag leidde tot een
daling van 43% in het risico op het ontwikkelen van maculadegeneratie, los van of men hier genetische aanleg voor had. Uit dit zelfde onderzoek werd duidelijk dat suppletie met vitamine C en E alleen geen wezenlijke invloed heeft op het voorkomen van de verslechtering van het zicht. Wel kan gebruik van met name vitamine C de opname van luteïne bevorderen. (Seddon, c.s., 1994)
Luteïne als ontstekingsremmer
Wetenschappers hebben in 2015 ontdekt dat de stof nog een andere waardevolle eigenschap bezit. Luteïne blijkt namelijk ook een
ontstekingsremmende werking te hebben. Bij onderzoek dat eigenlijk gericht was op het beter begrijpen van de invloed van luteïne bij maculadegeneratie hebben de onderzoekers ontdekt dat bij dagelijkse suppletie met 10 mg luteïne de waardes van de marker sC5b-9 significant afnamen. sC5b-9 is een marker van systemische ontstekingen. (Tian, c.s., 2015)
Gebruik van luteïne supplement
Luteïne als supplement is in Nederland vrij verkrijgbaar. Het is te koop bij sommige drogisterijen en via webshops. Het is verkrijgbaar van onder andere de volgende merken:
- Springfield (Macuvite, bevat zowel luteïne als zeaxanthine)
- Bonusan (bevat zowel luteïne als zeaxanthine)
- Bausch & Lomb (PreserVision Luteine, bevat luteïne, zink en diverse vitaminen)
- AOV (bevat zowel luteïne als zeaxanthine, verkrijgbaar in 6 mg en 20 mg)
- Lucovitaal (bevat luteïne en zink)
- Hanoju (Ogenfit plus, bevat tevens zink en diverse vitaminen)