Ontspanningstechniek: gedachtenstroom

Gepieker en onbeheersbare gedachten leiden vaak tot stress. In dit artikel een techniek om ongewenste gedachten los te laten. Deze techniek lijkt sterk op de tips in andere artikels in mijn reeks over ontspanningstechnieken. Ze kunnen samen in een reeks of afzonderlijk gebruikt worden.

Ongewenste gedachten

Ongewenste gedachten kunnen absurde of gevaarlijke gedachten zijn of gepieker over de zorgen van alledag. Normaal kunnen ze geen kwaad, maar soms kunnen ze een normaal leven verhinderen: doordat je teveel je gedachten probeert te beheersen en te begrijpen, lukt het niet om normaal te leven. In zo'n geval is het belangrijk om er iets aan te doen.

Het is een gekend fenomeen: hoe meer aandacht je ergens aan schenkt, hoe erger het wordt. Als je je best doet om niet aan een roze olifant te denken, kan je aan niets anders denken. Ongewenste gedachten komen zo telkens boven als je ze probeert te onderdrukken. Alles lijkt dan erger en elke poging om ze te negeren, verergert het.

Gedachtenstroom

De gedachtenstroom of de gedachtenketting werkt zeer goed tegen ongewenste gedachten of gepieker. In plaats van deze gedachten te negeren, observeer je ze en geef je ze een plaats in je leven. Hierdoor nemen de gedachten af. Het is een techniek dat in veel culturen voorkomt in verschillende variaties. Je kan het integreren in een andere ontspanningstechniek. Zo stop je je ongewenste gedachten en kan je je focussen op ontspanning.

Stappenplan

• Kies een rustige omgeving. Zorg dat de temperatuur aangenaam is en dat je niet gestoord kan worden.
• Ga zitten of liggen.
• Adem rustig in en uit door je neus.
• Laat je gedachten vrij stromen. Hou ze niet tegen hoe absurd of gevaarlijk of pervers ze ook zijn. Laat ze rustig bovenkomen.
• Hou elke gedachte even vast. Word je bewust van je gedachten, zonder te zoeken naar antwoorden. Observeer zonder te oordelen.
• Laat de gedachte telkens los als je je er bewust van bent. Focus je niet te hard, maar maak ruimte voor de volgende gedachte.
• Hou deze gedachte ook even vast en laat het daarna los.
• Ga zo door tot je je beter voelt en tot er geen gedachten meer opborrelen.
• Als je klaar bent, kijk dan in gedachten naar je gedachtenstroom (of gedachtenketting afhankelijk van hoe je het graag voorstelt). Oordeel niet, maar neem het gewoon waar. Dit zijn de gedachten die je hebt proberen te onderdrukken. Zoek niet naar antwoorden, maar laat ze los.

Naverwerking

Ideaal is om niet dezelfde dag door te gaan met de oefening. Laat de ervaring een paar dagen nawerken en herhaal de oefening als je er behoefte aan hebt. Vergelijk in dat geval niet met de eerste ervaring maar word je weer bewust van je gedachten zonder te oordelen.

Pas als je je klaar voelt, kijk je terug naar de ervaring(en). Hou telkens de gedachtenstroom of de gedachtenketting even vast. Kijk ernaar en word je terug bewust. Zoek naar antwoorden:

• Waarom denk ik zo?
• Waarom ben ik kwaad of bang of triest?
• Wat stoort me aan mijn huidig leven?
• Waarom wil ik deze gedachten niet?
• enz...

Als je geen antwoorden vindt, forceer je dan niet. Laat de gedachten los. Dit is een teken dat je je niet klaar voelt om de waarheid onder ogen te zien. De kans is zeer groot dat het antwoord vanzelf naar je toe komt als je de volgende keer de bovenstaande oefening herhaalt.

De korte versie

Als je de oefening een aantal keren met succes hebt afgerond, kan je het ook verkorten tot een aantal minuten. In de meeste Oosterse culturen neemt men regelmatig een pauze tijdens het werken om de gedachten vrij te laten stromen. Dit kan zelfs een paar seconden zijn, naargelang je behoefte. Leg even je werk neer, adem een paar keer in en uit en laat je gedachten stromen.

Zodra je de oefening gewoon bent, wordt je niet snel gestoord door je omgeving en kan je de oefening overal doen, zoals aan een bushalte, aan de kassa van een winkel, op straat, in een bos, op strand, enz... . Sommige omgevingen kunnen de oefening ook makkelijker maken, vooral berglandschappen en de zee moedigen je aan om je gedachten te laten stromen.

Tot slot

Er bestaat een kans dat de oefening helemaal niet lukt of dat je je slecht voelt na de oefening. Dit komt meestal doordat je teveel je best doet om de oefening te doen slagen. Ook dit is een belangrijke vraag waar je het antwoord op moet zoeken als je er klaar voor bent. Laat dit geen reden zijn om de oefening op te geven, maar herhaal het later wanneer je je beter voelt. Oordeel vooral niet over jezelf: er is geen goed of slecht bij deze oefening. Het maakt niet uit hoe goed of hoe slecht je het uitvoert. Het resultaat is enkel voor jezelf belangrijk.