Tattoeages zijn niet zonder risico

De passie voor de tattoeages heeft ook veel Nederlanders in zijn greep, maar de meeste weten gewoonweg niet wat er in de huid gespoten wordt. Veel kleuren zijn schadelijk en niet zonder risico. Slechte hygiëne in de tattooshop kan leiden tot ernstige infecties zoals een hiv- of hepatitis-infectie.De kleurpigmenten blijven niet alleen onder de huid, maar treft men ook elders in het lichaam aan. Iedereen die ooit speelt met de gedachte om de body art weer te verwijderen, moet weten dat ondanks lasertechnologie en andere moderne methoden littekens kunnen blijven bestaan. De kleuren onder de huid zullen niet altijd volledig verdwijnen.De gang naar een tatoeagestudio moet daarom niet in een opwelling gebeuren, maar moet je van tevoren zorgvuldig overwegen. Want een tatoeage siert je lichaam levenslang en gaat gepaard met gezondheidsrisico's.

Wat gaat bij tattoeages onder de huid?

Voor altijd moet het zijn, daarom prikt de tattoo-naald diep, tot in de middelste huidlaag, de dermis of lederhuid. Elke steek één kleurdruppel, te veel voor de vreetcellen van ons immuunsysteem. Ze zijn niet in staat om de kleurstoffen af te voeren, alleen om ze enigszins te verplaatsen. Zo worden de pigmenten letterlijk ingekapseld onder de huid. Welke kleuren daarbij worden gebruikt, bepaalt de tatoeëerder.

Tips voor het kiezen van een tattooshop

• elke tattooshop moet in het bezit zijn van een vergunning van de GGD waaruit blijkt dat men aan alle hygiënevoorschriften voldoet;
• bij de plaatselijke GGD kan je, voordat je een afspraak maakt bij een tattooshop, navragen of de geselecteerde tattooshop als bonafide studio geldt en inderdaad voldoet aan de hygiënische normen;
• daarnaast zou je de studio ook eerst zelf zorgvuldig moeten bekijken en je bij het personeel moeten informeren over gebruikte kleuren en de hygiëne;
• vanaf 2004 zijn sommige kleurstoffen in ons land bij wet verboden omdat die giftige en/of kankerverwekkende stoffen bevatten;
• maar niet elke tattooshop houdt zich aan de richtlijnen volgens de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) die met het toezicht en de controle is belast. Je moet dan ook aan de tatoeëerder vragen welke kleuren hij gebruikt en of deze kleuren zijn toegestaan door de wet;
• laat de kleuren door de tatoeëerder tonen: ze moeten bij voorkeur afkomstig zijn uit eenmalige verpakkingen. Voor elke klant moeten nieuwe kleuren worden gebruikt. Alleen dán is het hygiënisch.

Hygiënevoorschriften bij het zetten van een tattoeage

Tattoostudio's moeten aan strenge hygiëne-regels voldoen. Bij elke tatoeage treden immers kleine bloedingen op zodat het risico bestaat op infectie met hepatitis of HIV. Daarom is hygiëne van vitaal belang bij het tatoeëren:

• in de ruimte waar de tattoo’s worden gezet, zouden zich alleen voorwerpen mogen bevinden die nodig zijn voor het tatoeëren.
• naast de werkplek moet een wastafel met desinfecterend middel en wegwerphanddoeken voorhanden zijn;
• het gereedschap, dat wil zeggen naalden, naaldhouders en handgrepen moeten worden gesteriliseerd in een sterilisator;
• de tatoeëerder moet wegwerphandschoenen dragen en voorafgaand aan de tatoeage moeten de betrokken huiddelen worden gereinigd en ontsmet;
• na het tatoeëren moet de huid worden behandeld met wondzalf en worden afgedekt met een steriel verband;
• een tatoeage geneest meestal na ongeveer zeven dagen maar moet gedurende die periode met zalf behandeld blijven;
• ga met een pas gezette tattoo niet zwemmen, niet naar de sauna en niet onder de zonnebank.

Hoe schadelijk is tattoeage-inkt?

Onderzoekers aan de Universiteit van Regensburg (Duitsland) hebben twintig zwarte kleuren van verschillende fabrikanten getest. Ze bevatten allemaal Carbon Black, roet dus. Het resultaat: slechts één monster gaf een goed resultaat. De kleuren van de andere fabrikanten waren zeer belastend en schadelijk voor de gezondheid. Ze bevatten toxische of kankerverwekkende stoffen zoals fenol of polyaromatische koolwaterstoffen (PAK's).

De chemische industrie produceert roet in grote hoeveelheden, bijvoorbeeld om autobanden stevig en zwart maken. Om roet zonder gevaren onder de huid aan te brengen, moet die grondig worden gereinigd. Die moeite nemen klaarblijkelijk niet alle fabrikanten.

Kankerverwekkende stoffen in gekleurde tatoeage-inkt

En bij andere kleuren dan zwart is het al niet veel beter gesteld en komt men tot een vergelijkbare conclusie: kankerverwekkende aromatische stoffen en kleuren, zoals die ook voorkomen in autolakken.

Overigens heeft dat in 2004 al geresulteerd in een Europees verbod. Maar volgens de Voedsel- en Warenautoriteit heeft dat niet veel zoden aan de dijk gezet: onderzoek bij 119 importeurs van tatoeage-inkt toonde aan dat de verboden kleurstoffen nog altijd in 50% van de monsters werden aangetroffen.

Het meeste risico bij illegale tatoo-shops

Feit is dat er veel tatoeage-inkt op de markt is, die schadelijke stoffen bevat. Wie op zeker wil spelen, kan zich in de tattooshop certificaten laten tonen want gerenommeerde fabrikanten laten hun inkt door onafhankelijke laboratoria testen. Maar de praktijk wijst uit dat de meeste klanten daar niet in geïnteresseerd zijn.

Overigens doet de Nederlandse Bond van Tatoeëerders de steeds weer terugkerende geluiden over giftige tatoeage-inkt af met "bangmakerij". "Bij tattooshops die in het bezit zijn van een GGD-vergunning loopt de klant geen enkel risico". Problemen zijn wel verwachten bij de talloze illegale tattooshops.