Orthodontische beugel voor volwassenen: tot welke leeftijd?

Als je als volwassene een sterk, gezond en vooral mooi recht gebit wilt, is het enige tijd dragen van een orthodontische beugel vaak de enige mogelijkheid. Maar tot welke leeftijd kun je nog aan zo'n beugel beginnen? Wat zijn de verschillen met een beugel voor kinderen? Welke types orthodontische beugels komen in aanmerking? Wordt een orthodontische beugel voor volwassenen door de zorgverzekering vergoed?

Een orthodontische beugel voor een stralende lach?

Sommige mensen durven nauwelijks hun mond open te doen om iets te zeggen, laat staan om breeduit te lachen, omdat ze zich schamen voor een schots en scheef gebit. Na een geslaagde beugelbehandeling kunnen deze mensen zich dan weer met gemak en vol zelfvertrouwen in sociale situaties begeven. En dat heeft vaak weer een positief effect op hun privéleven en hun carrière. Het weer kunnen tonen van een brede en stralende lach kan voor volwassenen dus heel belangrijk zijn.

Een orthodontische behandeling voor een gezond gebit?

Hoewel veel mensen in de eerste plaats denken aan een beugel om (weer) een mooi recht gebit te krijgen, toch zijn juist de (op het eerste gezicht onzichtbare) gezondheidsaspecten nog minstens zo belangrijk.

Bij malloclusie is sprake van een gebit waarbij de tanden en kiezen slecht op elkaar passen. Vaak is daarnaast ook nog sprake van tanden en kiezen die over elkaar heen schuiven of op een andere manier scheef staan.

Ook komt het vaak voor dat mensen met een slechte occlusie last hebben van hun scheve gebit bij het kauwen of doorslikken van hun voedsel.

Een dergelijk scheef gebit is moeilijk of zeer moeilijk schoon te houden. Daarom heb je in zo'n geval een relatief grote kans op gaatjes, tandvleesproblemen en zelf tandverlies.

Bovendien kun je door het ongelijke gebit last krijgen van abnormale slijtage van je tanden en kiezen. Ook kan er sprake zijn van buitensporige druk op je kaken en zelfs gezichtspijn. Een beugel kan dus helpen om je 'beet’ te verbeteren.

Bijzondere redenen waarom je als volwassene een beugel wilt dragen

Bij kinderen zijn het vaak de in de vorige paragraaf genoemde scheve of slecht op elkaar passende kaken en/of scheve tanden die de reden voor een beugelbehandeling vormen.

Bij volwassenen komen daar onder meer de volgende redenen bij:

• Om een brug of een of meer implantaten te kunnen nemen, dienen eerst enkele tanden op de juiste positie te worden geplaatst.
• Om een opening tussen gebitselementen, veroorzaakt door een missende tand of kies, te sluiten door het een stukje laten opschuiven van de naastgelegen tanden en kiezen.
• Om tandenknarsen dat gepaard gaat met kaakpijn en slijtage aan de tanden te verhelpen.

Hoe werkt een orthodontische beugel?

Een beugel oefent druk uit op de tanden en kiezen om die zachtjes en voortdurend in de gewenste richting te duwen. Terwijl een tand door de voortdurende druk van plaats verandert, lost het bot waar de wortel van de tand tegenaan drukt, een beetje op, precies op de plaats waarnaar de druk is gericht. In de ruimte die is ontstaan op de plaats waar die tand eerst stond, vormt zich nieuw bot. Dat nieuwe bot helpt ervoor te zorgen dat de tand niet terugschuift naar zijn vorige positie.

Gemiddeld kan een tand met een orthodontische behandeling veilig 1 mm per maand worden verplaatst.

In sommige gevallen is er onvoldoende ruimte voor alle tanden en kiezen en moeten er daarom een of meer eerst worden getrokken voordat de beugelbehandeling kan beginnen.

Soorten beugels voor volwassenen

Net als bij kinderen zijn er voor volwassenen vaste en uitneembare beugels. Ook daarbinnen zijn er nog verschillende varianten.

Denk bijvoorbeeld aan de slotjesbeugel (ook wel bracketbeugel genoemd), al dan niet met keramische of kunststof slotjes. Of aan de linguale techniek waarbij de slotjes onzichtbaar aan de binnenkant van het gebit zitten.

In sommige gevallen is een uitneembare beugel zoals Invisalign een geschikte oplossing. De Invisalign-beugel bestaat uit een speciaal door de computer berekend en op maat vervaardigd doorzichtig plastic bitje voor het bovengebit en een voor het ondergebit. Elke paar weken krijg je dan een stel nieuwe bitjes, net zolang tot het gewenste eindresultaat is bereikt.

Kun je te oud zijn voor een orthodontische beugel?

Ook als 60-plusser kun je bij bepaalde afwijkingen in beginsel nog aan een beugel beginnen om je tanden recht te laten zetten.

Om als volwassene in aanmerking te komen voor een orthodontische beugel moet de toestand van je tanden en kiezen, je tandvlees en het omringende weefsel en je kaakbot goed genoeg zijn om met succes een bepaald resultaat te bereiken. Hoe beter je mondhygiëne is, des te meer kans je hebt dat aan die voorwaarden is voldaan. Een orthodontist kan jou na uitgebreid onderzoek vertellen wat er in jouw specifieke geval haalbaar is.

Verschillen in de beugelbehandeling voor kinderen en volwassenen

De belangrijkste verschillen met een beugelbehandeling bij kinderen zijn de volgende.

De totale behandelingsduur om te komen tot een goede occlusie is bij volwassenen doorgaans langer dan bij kinderen met een vergelijkbare mate van afwijking van het gebit. Om bepaalde structurele veranderingen te bewerkstelligen, is bij een volwassene vaak een operatie nodig. Bij kinderen en zelfs bij de meeste tieners zijn de botten nog in de groei, bij volwassenen niet meer. Daarom is bij kinderen of tieners met een vergelijkbare afwijking vaak geen operatie nodig.

Ter voorkoming dat je tijdens de orthodontische behandeling last krijgt van tandvleesproblemen en zelfs daarmee gepaard gaand botverlies, moet je in bepaalde gevallen tijdens je beugelbehandeling ook naar een paradontoloog. Kinderen en tieners hebben zelden of nooit tandvleesproblemen die ernstig genoeg zijn voor een specialistische behandeling.

Wordt een orthodontische beugel voor volwassenen door de zorgverzekering vergoed?

Een orthodontische beugel wordt in beginsel slechts door een aanvullende zorgverzekering voor orthodontie en vaak alleen voor kinderen tot 18 jaar of volwassenen tot 22 jaar tot een bepaald percentage en/of een bepaald maximumbedrag vergoed. Sommige polissen zijn ruimhartiger bij het vergoeden van orthodontische hulp dan anderen.

Het verdient dus aanbeveling om de voorwaarden van de aanvullende verzekering voor orthodontische hulp van de verschillende zorgverzekeraars met elkaar te vergelijken. Sommige verzekeraars hanteren bovendien een bepaalde wachtperiode tot je in aanmerking komt voor een bepaalde behandeling.

Bij een duidelijke medische noodzaak kan de behandeling door de basisverzekering worden gedekt. Om in aanmerking te komen voor vergoeding heb je voorafgaande aan de behandeling toestemming van de verzekeraar nodig. Denk bij medische noodzaak bijvoorbeeld aan gelaatsafwijkingen of aan ernstige standsproblemen van je kaken en gebit. Bij volwassenen is voor de behandeling van dergelijke problemen overigens vaak een operatie door een kaakchirurg nodig.

Als volwassene moet je in de meeste gevallen dus zelf alle of een groot deel van de kosten van een orthodontische behandeling bekostigen. Daar staat tegenover dat je daarna weer goed kunt kauwen, maar vooral weer met zelfvertrouwen vrijuit kunt praten en lachen.

Lees verder

• Tanden opnieuw scheef na dragen orthodontische beugel