Lang haar op latere leeftijd: do of don't?

Na een onderzoek stelde de Engelse krant The Daily Mail vast dat de leeftijd van 46 jaar voor vrouwen de cut off age was. Oftwel: de leeftijd waarop vrouwen doorgaans besloten hun lange lokken vaarwel te zeggen. Wat drijft vrouwen hiertoe, en is het ook noodzakelijk? Of valt er ook het nodige te zeggen voor lang haar op latere leeftijd?

De motieven

The Daily Mail ondervroeg een groep 40+ vrouwen, en ontdekte het volgende:

• Een derde deel van de vrouwen is bang voor een gedateerde look. Zij willen niet voor eeuwig worden gesignaleerd met de paardenstaart die ze op hun vijftiende al hadden. Of ze vrezen het beruchte credo ‘van achteren lyceum, van voren museum’.
• Weer andere vrouwen menen dat een pittig kapsel jonger maakt. Vaak wordt beweerd dat lang haar je gezicht omlaag trekt, terwijl een kort kapsel het effect heeft van een mini-facelift.
• Sommige 40+ vrouwen zien de conditie van hun haar achteruit gaan. Onder invloed van hormonen wordt hun haar dunner, en ook de eerste grijze haren zich aan. Het gebruik van chemische kleuringen, permanenten en relaxers doet in dat opzicht weinig goeds. Slechts zestien procent van de 40+vrouwen omschrijft haar lokken als ‘gezond’.

Bij al deze argumenten speelt onzekerheid een grote rol. Wie de veertig passeert realiseert zich dat de jeugd definitief voorbij is. De herfst van het leven dient zich aan. Het is niet prettig om daar in de spiegel mee geconfronteerd te worden. Een ander kapsel lijkt dan al snel hét middel om de onzekerheid op te lossen.

Cultuur en de betekenis van haar

De cut off age houdt meer in dan slechts een verandering van haardracht. Wie om zich heen kijkt, zal zien dat korte kapsels boven de vijftig troef zijn. Dat zegt veel over onze westerse cultuur. Lang haar wordt in het westen vooral geassocieerd met jeugd en seksuele aantrekkingskracht. Het afscheid daarvan staat dan ook vaak symbool voor de overgang van jeugd naar rijpheid. En daarmee van een afgenomen behoefte aan fysieke aantrekkelijkheid of mannelijke bewondering.

Zo echter niet in de ons omringende werelddelen. In India beschouwen vrouwen van alle leeftijden hun haar als een sieraad. En denk eens aan de traditionele wrong in Indonesië en de lange lokken van de Indianen. Veel volkeren beschouwen het haar als een symbool van spirituele kracht. De Indiase Sikhs geloven dat lang haar de extensie is van het zenuwstelsel, en dat het energie geleidt. Ook zijn er verhalen bekend van indianen die moeiteloos de vijand konden traceren, een gave die zou zijn verdwenen nadat de natives een militaire coupe aangemeten kregen. Het lijkt op het Bijbelse verhaal van Samson en Delilah. Hier was het Samson die door toedoen van Delilah zijn lange lokken, en daarmee zijn levenskracht verloor.

Geschiedenis

Hoewel de gemiddelde westerse vrouw lange lokken niet direct zal associëren met bovennatuurlijke krachten, dragen we ze nog altijd als symbool van jeugd en vrouwelijke aantrekkingskracht. Zelfs in het westen zijn bobs en pagekopjes een betrekkelijk jong fenomeen. Tot in de jaren ’20 van de vorige eeuw werd het straatbeeld gedomineerd door opgestoken lokken. De jaren twintig echter waren een periode van grote maatschappelijke en sociale omwentelingen. Vrouwen drukten hun verlangen naar emancipatie en gelijkberechtiging uit in hun haardracht. De eerste dameskapsalons openden hun deuren, en de bob deed zijn intrede. Het korte dameskapsel werd een belangrijk markeerpunt in de geschiedenis. Twiggy, Marilyn Monroe, Coco Chanel: stuk voor stuk maakten ze er hun opwachting mee.
Short stylish hair bleek een blijvertje. In de jaren vijftig lieten veel vrouwen zich inspireren door kapsels als die van Marilyn Monroe. De wekelijkse watergolf raakte ingeburgerd. Het grijze permanentje herinnert in dat opzicht nog aan het Hollywood van weleer.

Veranderde standaarden

Bij het ouder worden ervaren veel vrouwen gevoelens van onzekerheid. Ze beginnen zich af te vragen wat er nog wel kan, en wat niet. Sommigen ervaren een druk om zich te conformeren aan anderen, of aan bepaalde leeftijdsnormen. Toch bestaat er geen universele regel die bepaalt hoe je er na je veertigste moet uitzien.
Standaarden veranderen bovendien. Sterren als Jane Seymour en Andie MacDowell tonen dat lang haar op leeftijd steeds minder een uitzondering begint te worden. Geen wonder, want de hedendaagse vrouw ziet er niet zelden beter uit dan haar moeder op dezelfde leeftijd. Niet leeftijd, maar goede verzorging is het credo.

Ian Carmichael, de kapper van The queen of England noemt het zelfs de meest gemaakte fout van vrouwen in hun veertiger jaren om hun lange haren af te knippen in een poging de klok terugdraaien. 'Veel sterren zouden hun sexappeal al jaren geleden zijn kwijtgeraakt als zij hun haar kort knipten,' aldus Carmichael. 'Vrouwen die halverwege de veertig of de vijftig zijn, haasten zich meestal om afscheid te nemen van hun lange haar. Wanneer ze echtgenotes of moeders worden, of een bepaalde leeftijd bereiken, knippen ze het af. Maar eigenlijk zien honderden vrouwen er, mits hun haar gezond is en in goede staat verkeert, veel beter uit met zachte lange lokken.'

En inderdaad, prinses Máxima is ook de veertig gepasseerd. Haar lange haren zijn een manier om te spelen met haar looks. Wordt ze de ene keer gespot met nonchalante loshangende manen, de andere keer draagt ze het in een gracieuze Grace Kelly rol. En neem het voormalige sekssymbool Brigitte Bardot, die niet kijkt op een rimpeltje meer of minder. De tachtigjarige Française steekt haar lokken vrolijk op. Met uitzondering van enkele losse grijze krullen, die nog altijd stoutmoedig rond haar gezicht dansen.

Conclusie

Veertig is voor veel vrouwen een overgangsfase. Dat betekent echter nog niet dat je je wilde haren definitief achter je moet laten (tenzij je al jaren droomde van een pixie cut uiteraard). De middelbare leeftijd is bovenal een uitgelezen kans om bewust afscheid te nemen van elke drang tot conformisme. En een duidelijke keus om het leven te omhelzen als de persoon die je werkelijk bent. De wereld mag het zien!