Het verzorgen van de baard: baardshampoo en conditioner

Een baard vraagt om een specifieke verzorging met bijbehorende producten. Het is natuurlijk wel makkelijk om tijdens het douchen en de haren wassen de baard even mee te pakken, maar op den duur kan dat tot roos, jeuk en kroes leiden. Een baard heeft een eigen shampoo nodig, een speciale conditioner en een baardolie of baardbalm. Baardshampoo en baardconditioner zijn anders samengesteld dan gewone haarshampoo en conditioner en ongeschikt voor baarden. Waarom? Hoe vaak moet je eigenlijk een baard wassen en hoe kan je dat het beste doen? Goede baardverzorging en wat daarbij komt kijken, begint met wat uitleg over de talgproductie van de huid. Een mooie baard is namelijk het samenspel tussen de gezichtshuid, de productie van talg, de dikte en lengte van de baard. Wie daar de juiste balans in weet te treffen, wordt beloond met een mooie baarddos.

Het belang van talg

Talg (ook wel sebum of huidsmeer genoemd) is de vettige afscheiding van de talgklieren. Talg houdt huid en haren soepel, het beschermt tegen uitdroging en de weerselementen zoals kou, regen en wind. Het zorgt ervoor dat ons hoofdhaar niet dof en droog wordt. We zien of voelen elke dag weer de aanwezigheid van talg op ons gezicht en haar. Onderproductie aan talg kan een droge huid veroorzaken, die trekt en jeukt. Overproductie aan talg kan de huid juist vet maken. Het glimt (vooral de neus) en krijgt snel oneffenheden. Wanneer de productie aan sebum in balans is, trekt de huid niet en glimt het niet.

Talg en het hoofdhaar

De aanmaak van talg is natuurlijk niet beperkt tot het gezicht. Het lichaam produceert talg over het gehele lichaam, waaronder het hoofd. Dit is te merken aan het hoofdhaar. Talg trekt van de hoofdhuid naar de haarpunten toe. Hoe langer het haar, hoe langer dat proces duurt. Borstelen en kammen kunnen het verspreiden van talg versnellen. Wanneer de talgproductie in balans is, ziet het haar er gezond uit. Weinig talgproductie kan dof en droog haar veroorzaken, dat op den duur makkelijk afbreekt. Een snelle talgproductie op het hoofd maakt de hoofdharen sneller vettig. Het haar plakt dan aan elkaar en gaat op een gegeven moment een beetje ruiken.

Het verschil tussen hoofdhaar en gezichtshaar

Hoofdhaar en gezichtshaar ontlopen elkaar qua structuur niet veel. Een gezonde haardos en een gezonde baard worden bepaald door de talgproductie en de verspreiding van de talg door de haren heen. Het grote verschil is dat baardhaar sneller uitdroogt dan hoofdhaar dat doet. Het heeft meer talg nodig om gevoed te blijven (gezond en glanzend). De talg op de huid van het gezicht verzorgt namelijk de baardharen met behulp van talg. Specifieke baardproducten houden bij het reinigen en verzorgen rekening met deze eigenschappen en behoeftes.

Gewone shampoo kan te agressief zijn voor een baard

Gewone shampoo is afgestemd op de behoeftes van de hoofdhuid en de haren op het hoofd. Het is niet afgestemd op de wensen van het gezichtshaar. Gewone shampoo kan agressieve ingrediënten bevatten en een baard te sterk ontvetten. Een baard heeft namelijk juist meer talg nodig dan het hoofdhaar. Parabenen, verbindingen zoals SLS, ALS, TEA, SLES enzovoorts, die vaak in shampoos voorkomen, zijn ook niet goed voor de baard. Parabenen kunnen een gevoelige huid irriteren. Een geïrriteerde huid kan leiden tot jeuk, ontstekingen en roos in de baard. Sulfaten zoals SLS zijn goedkoop en hebben een sterk ontvettende werking (ze worden daarom gebruikt in schoonmaakmiddelen). De baardgroei raakt met deze shampoos steeds verder verzwakt. De baardharen kunnen sneller afbreken door de werking van deze chemicaliën. Op den duur kunnen zulke shampoos tot haaruitval in de baard leiden of kale plekjes (door onregelmatige groei of afbreken van de haren).

De baard wassen: hoe vaak doe je dat?

Een baard moet regelmatig gewassen worden; het verwijdert de talg. Wanneer dit niet regelmatig gebeurt kan de baard een muffe geur afgeven, zoals ongewassen hoofdharen. Verder verwijdert het wassen vuil, stof, zweet en eventuele etensresten. Maar hoe vaak dient de baard gewassen te worden? Dat hangt van diverse omstandigheden af. Op de vraag "hoe vaak" is helaas niet één allesomvattende antwoord toereikend, die alle situaties dekt. Het hangt namelijk van de talgproductie af, en van de lengte en dikte van de baard. Daarnaast spelen andere factoren een rol. Door zaken als sporten (zweten), werk (stof/vuil) of een vochtige omgeving moet de baard vaker worden gewassen. Gemiddeld worden baarden twee tot drie keer per week gewassen. Korte baarden worden in principe even vaak gewassen als het hoofdhaar. Een droge gezichtshuid kan een reden zijn om minder vaak te wassen. Een vette huid kan juist het tegenovergestelde betekenen.

Baardshampoo en zijn ingrediënten

De baard wassen is de eerste verzorgingsstap. Het wassen vraagt wel wat tijd. De baard dient vooraf goed doorgekamd te zijn om dode huidcellen te verwijderen (losse huiddeeltjes). De baard daarna flink met water doorspoelen. Daarop wordt de shampoo twee tot drie minuten door de baardharen gemasseerd en vervolgens weer goed uitgespoeld. Roos in de baard kan erop duiden, dat de shampoo niet goed uit de baard is gespoeld.

Op het etiket van een goede baardshampoo staan natuurlijke ingrediënten vermeld, zoals arganolie, jojoba of kokosolie bijvoorbeeld. Baardshampoos kunnen ook gebruik maken van andere natuurlijke producten, zoals bijenwas. Was vormt een laagje op de huid en houdt vocht daarin vast. Het werkt ook verzachtend. Daarnaast staan op goede producten essentiële oliën vermeld, die een voedende, verzachtende werking hebben, zoals eucalyptus, pepermunt of cederhout bijvoorbeeld en verder wellicht vitamines en antioxidanten. Baardshampoo kan vloeibaar zijn, maar ook de vorm van een blok zeep hebben. Deze specifieke shampoos hebben vooral verzorgende elementen in zich.

Waarom is een baardconditioner beter dan gewone conditioner?

Een gewone conditioner bevat ingrediënten die de haren op het hoofd kunstmatig zacht en glad maken. Hoofdhaar is dan makkelijker te ontwarren en stylen, bijvoorbeeld. Dit is vooral prettig bij langer haar. Die eigenschappen komen tegemoet aan de wensen van de consument. Een conditioner voor de hoofdharen is echter niet bedoeld om een baard te verzorgen. De samenstelling van dat product is niet op de verzorgingswensen afgestemd van de baarddrager.

Baardconditioner en zijn ingrediënten

Baardconditioner is de tweede stap in de verzorging. Het voedt de baardharen en de haarzakjes. Een goede baardconditioner bestaat uit ingrediënten, die de baard optimaal verzorgen en het kroezen tegen gaat. Niet alle baardconditioners worden uitgespoeld. Zij blijven in de baard. Andere baardconditioners zijn zogeheten droge conditioners. Zij kunnen in plaats van een baardolie door de baard worden gemasseerd, zonder de baard vooraf te moeten wassen. Ingrediënten in een goede baardconditioner zijn bijvoorbeeld aloë vera of arganolie.

Baardconditioner wordt na het uitspoelen van de baardshampoo drie tot vijf minuten door de baard gemasseerd en vervolgens – indien van toepassing – uitgespoeld. Een baardborstel of baardkam kan goede diensten bewijzen bij het verspreiden van de conditioner. De baard wordt met beleid na de behandeling met conditioner drooggedept. De baard nooit droog boenen of anderszins 'mishandelen'. Dit leidt tot gespleten haarpunten en kroes. De baard behandelen met een baardconditioner doe je in de regel drie tot vier keer per week.

Baardolie of baardbalm

Tot slot voedt en verzorgt baardolie de huid van het gezicht en de baardharen. Baardolie is een (bijna) dagelijkse verzorgingsproduct. Hiermee worden alle stappen in het verzorgen van de baard afgesloten. Baardolie wordt opgebracht op een nog vochtige baard (bijna droog). Een goede baardolie versterkt de wortels van de baardharen. Vermijd siliconen in baardolieproducten, zij geven de illusie van een natuurlijk glans, maar vormen een barrière tussen voedende ingrediënten en de haren. Dit is op den duur onwenselijk en leidt tot problemen. Goede baardolie geeft de baard een natuurlijke glans en voedt de haren en huid. Gebruik een speciale baardborstel of baardkam bij het verzorgen van de baard. Een goed moment om baardolie op te brengen, is na het douchen, omdat de poriën en baardharen door de warmte meer open staan en het product goed kunnen opnemen.

Lees verder

• Welke baardborstel verzorgt de baard (baardharen) het beste?