Zo beschermen we ons doeltreffend tegen de lentezon

Met het voorjaar in het verschiet, kunnen we hopelijk weer volop genieten van een deugddoende lentezonnetje. Toch moeten we ons zeker ook tegen deze milde zonnestralen efficiënt beschermen, willen we allerlei huidproblemen voorkomen. Welke invloed heeft de voorjaarszon en haar ultraviolette stralen op onze gezondheid? Hoe beschermen we ons doeltreffend tegen de schadelijke UV- stralen, zodat we de komende maanden ongestoord en zonder problemen van het komende voorjaar kunnen genieten?

Onzichtbare UV- straling zijn het gevaarlijkst

Na de wintermaanden met zijn vriestemperaturen, zijn sneeuw, regen, wind en vochtigheid kijkt iedereen van ons ongetwijfeld reikhalzend uit naar de eerste lentedagen. Willen we met volle teugen van de eerste zonnestralen genieten, dan moeten we onze huid ook nu maximaal beschermen tegen de schadelijke UV- stralen van de zon. Wat deze zonnestralen betreft, moeten we onderscheid maken tussen drie verschillende soorten stralingen. Naast het zonnelicht, is er de infraroodstraling , voor ons onzichtbaar. Deze zorgt voor de weldadige zonnewarmte. Tot slot is er de ultraviolette zonnestraling, die zowel door de dampkring als door de ozonlaag wordt gefilterd, vooraleer deze moeder aarde bereikt. Deze dubbele filtering is echter verre van voldoende om ons te beschermen tegen deze voor onze huid en onze gezondheid schadelijke UV- stralen.

Ultra- violette zonnestralen veroorzaken kanker

Willen we ons zoveel mogelijk beschermen, dan zijn het dus deze ultraviolette- zonnestralen die we zoveel mogelijk moeten tegenhouden. Bij deze voor onze huid bijzonder schadelijke UV- stralen dienen we nog eens onderscheid te maken tussen twee verschillende soorten. Eén ding is zéker: ze zijn alle twee even schadelijk.

Ultraviolet A- licht

Dit ultraviolet A- licht heeft een golflengte dat varieert tussen de 320 en 400 nanometer. Dit A-licht is minder schadelijk dan de UV- stralen en het UV- C licht. Toch moeten we ons ook tegen deze zonnestralen afdoend beschermen. Dit ultraviolet A- licht bereikt immers bijzonder gemakkelijk de aarde, waardoor we blootgesteld kunnen worden aan soms bijzonder hoge concentraties A- stralen. Dit ultraviolet A- licht is dan ook één van de belangrijkste oorzaken van zonnebrand en van verschillende soorten huidkanker.

]Ultraviolet B- licht
Ultra- violet B- licht bereikt, met een golflengte tussen de 280 en 320 nanometer, slechts gedeeltelijk de aarde. Het grootste deel van deze straling wordt gelukkig tegengehouden door onze dampkring. Vooral bij wolkeloze dagen dringen meer van deze B- lichtstralen tot bij ons door. Daardoor ligt ook dit B- licht meestal aan de basis van verschillende huidkankers en van zonnebrand.

Ultraviolet C- licht

De golflengte van dit licht varieert op zijn beurt tussen de 240 en 280 nanometer. Dit C- licht is meteen de krachtigste UV- straling die we kennen. We hoeven ons hierover gelukkig geen zorgen te maken. Dit ultraviolet C- licht bereikt immers nooit onze aarde.

UV- straling zorgt voor aanmaak vitamines

Toch is deze UV- straling niet persé nadelig voor onze huid en onze gezondheid, integendeel. Ons lichaam heeft deze UV- straling in beperkte mate nodig voor de aanmaak van vitamine D. Deze vitamine zorgt voor een goede ontwikkeling van onze botten en van onze spieren. Vitamine D is ook erg belangrijk voor opgroeiende kinderen. Vitamine D voorkomt in deze leeftijdscategorie immers allerlei ontwikkelingsstoornissen van het bewegingsapparaat. Deze UV-stralen werken tevens ontstekingsremmend bij verschillende huidaandoeningen. Zo wordten deze lichttherapie ook doeltreffend ingezet tegen veel voorkomende huidaandoeningen als eceem en psoriasis, en zelfs tegen winterdepressies.

Ultraviolette stralingsenergie wijzigt DNA

Ondanks deze voordelen die de UV- stralen ons bieden, moeten we onze huid zoveel mogelijk tegen deze zonnestralen beschermen. Wetenschappers aanzien de UV-stralen immers als hoofderantwoordelijken voor het ontstaan van verschillende (huid) kankers. Het zijn in eerste instantie onze eiwitten, die de energie van deze ultraviolette stralen opnemen via onze huid. Deze bestaat in hoofdzaak uit erfelijk materiaal. Door het absorberen van deze ultraviolette energie, kan zelfs de structuur van ons erfelijk DNA wijzigen. Zijn deze veranderingen engiszins beperkt, dan kunnen deze ongedaan gemaakt worden dankzij onze eiwitten. Belangrijke veranderingen in ons erfelijk materiaal kunnen daarentegen onmogelijk teruggeschroefd worden, met alle schadelijke gevolgen vandien. Door deze uitgreide beschadigingen sterven onze huidcellen af.

Ernstige DNA- beschadiging veroorzaakt huidkanker

Bij beperkte, en dus tijdelijke beschadigingen van onze DNA-structuur, hoeven we ons weinig of geen zorgen te maken. Dergelijke (huid) problemen als gevolg van deze DNA- beschading, zijn meestal van tijdelijke aard. Anders is het gesteld met belangrijke én blijvende DNA-schade. Als gevolg van deze onherstelbare schade, kunnen onze huidcellen zich beginnen te delen, meestal een voorbode van (huid) kanker. Mogelijke aanwijzingen van huidkanker zijn melanomen, carcinomen en keratosen.

UV- stralen verantwoordelijk voor huidveroudering

UV- stralen zorgen eveneens voor de afbraak van de elastinevezels in onze huid. Daardoor zijn deze schadelijke zonnestralen ook mede- verantwoordelijk voor onze huidveroudering. Als gevolg van de mindere aanmaak van deze elastinevezels, verliest onze huid immers zijn soepelheid en veerkracht. Ons lichaam maakt met het ouder worden steeds minder elastine aan, met verouderingsrimpels en kraaienpootjes als gevolg. UV- stralen veroorzaken ook pigmentvlekken op onze huid, hoofdzakelijk in ons gelaat en op onze benen.

Kracht ultraviolette zonnestralen seizoensgebonden

De kracht én dus de schadelijke invloed van de ultra- violette stralen hangt van verschillende factoren af, maar is hoofdzakelijk seizoens- , tijds- en/of plaatsgebonden. Zo levert de zon tijdens de zomer een grotere hoeveelheid zonlicht dan in de winter. De zon levert ook de hoogste concentraties UV- stralen op het ogenblik van haar hoogste stand aan de hemel. 's Middags bereikt de zon zijn hoogste punt, en heeft onze huid dus de meeste bescherming nodig. We worden dan aan een maximum hoeveelheid UV- stralen blootgesteld, omdat de invloed van de dampkring dan het geringst is en de schadelijke UV- stralen dan ook het minst gefilterd worden. De sterkte van de UV- stralen zijn ook afhankelijk van de positie die we innemen tegenover de evenaar. Hoe hoger we ons bevinden, hoe meer nadelen we ondervinden van de UV- straling. De filtering van het ultra- violette licht wordt immers kleiner naarmate we ons hoger bevinden. Ook het weerkaatsingsniveau speelt een belangrijke rol bij het schadelijke karakter van deze UV- stralen. Bij sneeuw, water en/of zand is de weerkaatsing het grootst, waardoor we meteen ook meer blootgesteld worden aan de schadelijke UV- stralen.

Laat je huid langzaam wennen aan lentezon

Geniet zoveel mogelijk van het weldadige lentezonnetje, maar doe dat met mate. We laten onze huid bij voorkeur langzaam wennen aan de lentezon die meestal mild, maar toch ook al erg krachtig kan zijn. Door de aanwezigheid van melanine en ons huidpigment, beschikt onze huid over een ingebouwde zonnefilter, die onze opperhuid zoveel mogelijk beschermt tegen de schadelijke zonnestralen.

Extra tips om te wennen aan de lentezon

• We beschermen onze aangezicht zoveel mogelijk tegen de schadelijke UV- stralen van de zon. We dragen daarom bij voorkeur een zonnehoed wanneer we bij zonnig weer naar buiten gaan.
• Gebruik steeds een zonnecrème met een hoge beschermingsgraad, bij voorkeur beschermingsfactor vijftig. Voor kinderen gebruiken we aangepaste zonneproducten, met de hoogste beschermingsfactor.
• We doen er goed aan vooraf na te gaan hoe lang we beschermd zijn tegen de schadelijke zonnestralen. Dat kunnen we door onze beschermingsfactor te vermenigvuldigen met twintig (minuten).
• Blijf zoveel mogelijk uit de zon tussen 12 en 15uur. Dan schijnt de zon op zijn krachtigst, zeker tijdens de zomermaanden.