De samenstelling van A2A2-melk

Naast magere melk, halfvolle melk, volle melk, biologische melk en weidemelk staat er nu ook A2A2-melk in de schappen. A2A2-melk is een soort melk die anno 2016 in Nederland steeds populairder wordt. De melk zou namelijk beter verteerbaar zijn voor mensen die koemelk niet goed kunnen verdragen. De melk is afkomstig van de "oerkoe" die melk geeft met een andere eiwitsamenstelling dan de Hollandse melk die in de schappen ligt. Deze eiwitten van het type A2A2 zouden beter verteerbaar zijn.

A2A2 melk

A2A2-melk dankt zijn naam aan een bepaald type eiwit dat in de melk voorkomt en van het type A2 is. Het DNA van de koe bepaalt welk type eiwit voorkomt in de melk. Vroeger kwam in de meeste melk het type A2 voor, maar tegenwoordig heeft door domesticeren het type A1 de overhand gekregen in de meeste koemelk. Toch zijn er nog speciale koeien, de zogenaamde oerkoeien, die melk geven waarin het type A2 eiwit voorkomt. Het is ook mogelijk om een combinatie te hebben van de twee eiwitsoorten. Om de voordelen van het type A2 eiwit te begrijpen is het handig om wat meer af te weten van de samenstelling van koemelk.

Samenstelling koemelk

Melk die rechtstreeks van de koe komt bevat ongeveer 87 procent water, 4 procent melksuiker, 4 procent melkeiwitten, 4 procent vet en de overige stoffen bestaan uit zouten, vitaminen en mineralen zoals vitamine B2, B12 en calcium. Door deze waardevolle samenstelling wordt het dagelijks drinken van een portie melk of een andere zuiveldrank aangeraden door het Voedingscentrum.

Vet

Het vet in de melk bestaat voornamelijk uit de minder gezonde verzadigde vetten en wordt hierdoor als ongezond beschouwd. Het Voedingscentrum raadt dan ook aan om magere of halfvolle melk te gebruiken. Halfvolle melk bevat nog maar anderhalf procent vet, maar de waardevolle vitamine, mineralen en eiwitten zijn behouden gebleven. Magere melk bevat zelf nauwelijks vet. De vetzuursamenstelling kan ook per koe afwijken. Zo hebben koeien die veel in de wei lopen meer onverzadigde vetten in de melk.

Suiker

Melksuikers bestaan uit lactose. Lactose is opgebouwd uit twee suikers, namelijk glucose en galactose. In het lichaam worden deze twee suikers door het enzym lactase gescheiden. Niet iedereen heeft voldoende van dit enzym, waardoor de afbraak vermoeilijkt kan worden. Deze personen worden lactose-intolerant genoemd. Lactose is minder zoet dan gewone kristalsuiker, waardoor melk niet zo heel zoet smaakt.

Eiwit

Koemelk bevat verschillende soorten eiwitten. De belangrijkste zijn wei eiwitten en caseïne eiwitten. De caseïne eiwitten vormen met circa 80 procent het grootste gedeelte van de melkeiwitten en kunnen weer onderverdeeld worden in alfa, bèta en kappa caseïne. Tenslotte kunnen deze caseïne eiwitten ook weer onderverdeeld worden in S1 en S2 alfa caseïne en A1, A2 en B bèta-caseïne. Op eiwitten uit voedsel kunnen mensen allergisch reageren, zo ook op koemelkeiwit. Op welk eiwit er precies allergisch gereageerd wordt is vaak onduidelijk.

A2 bèta-caseïne

Zo'n 25 tot 30 procent van de melkeiwitten bestaan uit bèta-caseïne. Het bijzondere aan A2 melk is dat de melk het type A2A2 bèta-caseïne bevat. Dit eiwit kan, in tegenstelling tot het A1A1 type, makkelijker verteerd worden door het lichaam. De eiwitsamenstelling van het type A1A1 kan door enzymen, die zich in het spijsverteringsstelsel bevinden, worden veranderd. Hierdoor valt het eiwit gedeeltelijk uiteen waarbij het eiwitdeel BCM-7 ontstaat. De spijsverteringsenzymen zijn niet in staat om het type A2A2 bèta-caseïne eiwit op deze manier te splitsen, waardoor bij A2A2-melk geen BMC-7 ontstaat.

Gezondheidseffecten

Bij mensen met zwakkere darmen of bij kleine kinderen kan het BMC-7 eiwitdeel in de bloedbaan terecht komen. Er zijn onderzoeken gaande over wat de mogelijke negatieve gevolgen hiervan kunnen zijn. Men denkt bijvoorbeeld aan diabetes, hart- en vaatziektes, aderverkalking, autisme, schizofrenie, de ziekte van Crohn en wiegendood. De uitkomsten van deze onderzoeken zijn anno 2016 nog te onduidelijk om hier conclusies uit te trekken. Daarnaast lijkt het erop dat A2A2-melk minder snel een allergisch reactie kan oproepen bij mensen die licht gevoelig zijn voor koemelk.

Allergieën

Het is mogelijk dat A2A2-melk de overgevoeligheid bij mensen met een koemelkallergie vermindert. Dit is alleen het geval als de persoon gevoelig reageert op het bèta-caseïne eiwit. Als de allergie van een ander melkeiwit komt dan zal het drinken van A2A2-melk niet de oplossing zijn. Ook in het geval van lactose-intolerantie kan A2A2-melk geen verbetering geven, omdat de melk net zoveel lactose bevat als gewone melk.

Verkrijgbaarheid A2A2 melk

Gepasteuriseerde halfvolle A2A2-melk is anno 2016 verkrijgbaar in Plus en Coop supermarkten. De prijs van deze melk ligt wat hoger dan die van andere melk omdat de melk apart ingezameld en verwerkt moet worden. Daarnaast worden er laboratoriumtesten verricht om te checken of de koeien daadwerkelijk het A2A2-gen hebben. A2A2-melk kan ook rechtstreeks bij de boer gehaald worden. Vaak is dit rauwe volle melk die thuis nog gekookt kan worden. In Nederland zijn er maar enkele boeren die A2A2-melk beschikbaar hebben.

Lees verder

• Gezonde melk, A2 melk
• Helpt A2A2-melk bij een koemelkallergie?