Choking game of stikspel: high worden van verstikking

Het is in Amerika een hype en komt ook in Nederland steeds vaker voor, het stikspel of choking game: een spel waarbij jongeren zichzelf verstikken of zich laten wurgen zodat een zuurstoftekort in de hersenen ontstaat, wat leidt tot tijdelijk syncope en euforie. Dit wordt ook wel vergeleken met een gevoel van high worden. Het spel is erg gevaarlijk omdat het kan leiden tot het afsterven van hersencellen of een hartaanval. Ook raken jongeren vaak gewond doordat ze bij het flauwvallen verkeerd terecht komen.

Choking game of stikspel

• Hoe wordt het stikspel of choking game gespeeld?
• Methoden gebruikt bij de choking game
• Wurging
• Hyperventilatie (hypocapnie)
• Zuurstoftekort in de hersenen

Hoe wordt het stikspel of choking game gespeeld?

Het spel kent twee varianten: jongeren die zich aan dit spel wagen proberen zichzelf te verstikken of laten zich vrijwillig door een ander verstikken. Het kan gedaan worden door je adem in te houden, net zo lang tot het licht uitgaat, of door bijvoorbeeld een doek om de nek strak te trekken. In sommige gevallen wordt iemand door één of meerdere andere personen in bedwang gehouden terwijl iemand de keel dicht knijpt. Dit laatste wordt ook wel een bear hug genoemd, een term uit het worstelen waarbij iemand zijn armen strak om de borst of het middenrif van de ander klemt.

Het choking spel bestaat al decennia lang. Het wordt vaak gezien als de goedkoopste en snelste manier om high te worden zonder geestverruimende middelen te gebruiken. Volgens een Amerikaanse studie heeft zeker 6% van de adolescenten het spel tenminste eens gespeeld. Tussen 1995 en 2007 zijn hierbij in Amerika zeker 82 mensen om het leven gekomen. Daarnaast kan ervan uit worden gegaan dat de toedracht regelmatig wordt verhult waardoor het werkelijke aantal nog hoger ligt. Het is één van de manieren die door jongeren gebruikt wordt om te experimenteren met het veranderen van het niveau van bewustzijn. Het lang rondjes draaien tot je ervan omvalt is hierop een variant. Ook worden er andere methodes gebruikt om 'licht in het hoofd' te worden. Het fenomeen duikt nogal eens op in de vorm van een ontgroening.

In november 2015 luidde een aantal scholen in Friesland de noodklok over de toenemende populariteit van het spel. Daarbij werd Jeugdhulp Friesland ingeschakeld omdat in Drachten en Heerenveen meermaals leerlingen gesnapt zijn tijdens het verstikken van klasgenoten.

Methoden gebruikt bij de choking game

Het draait allemaal om de kick van het high worden en de staat van euforie die je hiermee kunt bereiken. Maar hoe komt dit tot stand? Er zijn twee vormen van de choking game, welke beiden indien 'goed' uitgevoerd resulteren in cerebrale hypoxie, oftwel deprivatie van zuurstof aan de hersenen. Deze twee mechanismen worden nogal eens verward of onder dezelfde noemer geplaatst, maar ze verschillen wel degelijk van elkaar. Het gaat om wurging (worging) en zelf toegebracht hypocapnie (hyperventilatie).

Wurging

Bij wurging of worging wordt een band zoals een riem of een touw strak om de nek gedaan of worden de handen gebruikt om druk uit te oefenen op de binnenste halsslagader, de belangrijkste slagader van het hoofd en de nek die de hersenen van bloed voorziet. Behalve het wegvallen van de bloedtoevoer naar het brein zijn er twee andere lichamelijk gevolgen van deze handeling:

• Het uitoefenen van druk op de aderen in de hals geeft ook druk op de baroreceptoren. Deze lichamen kunnen vaatverwijding oftewel vasodilatatie veroorzaken in de hersenen. Zuurstof heeft op die manier moeite zich door het brein heen te verspreiden waardoor het moeilijk wordt om het bewustzijn te behouden.
• Er wordt daarnaast ook een bericht doorgegeven door de nervus vagus, oftewel de tiende hersenzenuw of zwerfzenuw. Deze zendt het signaal uit om de snelheid en het volume van de hartslag te verlagen.

Deze methode van het spelen van de choking game is het gevaarlijkst. Niet alleen vanwege bovenstaande processen en de schade die ze binnen in het lichaam kunnen toebrengen, maar ook omdat de onvrijwillige bewegingen of spasmen die ervan het gevolg kunnen zijn kunnen resulteren in lichamelijk letsel. Zo kun je ergens hard met het hoofd tegenaan stoten of verkeerd terecht komen wanneer je flauwvalt.

Hyperventilatie (hypocapnie)

Een tweede veel gebruikte methode van het stikspel heeft te maken met het opwekken van hyperventilatie of het forceren van een te snelle ademhaling totdat symptomen zoals tintelingen, duizeligheid en het licht in het hoofd worden beginnen. Als gevolg hiervan kan ook een blackout of greyout ontstaan. Soms wordt er nog een schepje bovenop gedaan door door middel van iets lijkend op de valsalva manoeuvre krachtig de adem in te houden. Oftewel te proberen heel hard te persen om uit te ademen terwijl dit geblokkeerd wordt.

Hyperventilatie leidt tot excessieve eliminatie van koolstofdioxide (CO2). Omdat koolstofdioxide verantwoordelijk is voor de ademhalingsstimulus kan na hyperventilatie de adem nog langer worden ingehouden totdat cerebrale hypoxie optreedt. Het bloed wordt hierdoor abnormaal alkalisch. De toename van het pH van het bloed heet ook wel alkalose, een verstoring van het evenwicht tussen zuren en basen in het lichaam naar de basische zijde. Alkalose weerhoudt de hersenen ervan zuurstof normaal te gebruiken. De symptomen hiervan zijn spierspasmen, tintelingen en een doof gevoel van de ledematen en rondom de mond, duizeligheid en lacherigheid die wordt ervaren als een gevoel van euforie.

Zuurstoftekort in de hersenen

De hersenen kunnen niet - zoals anderen organen dat wel kunnen - zuurstof opslaan. Om die reden hebben de hersenen een lagere tolerantie ten opzichte van zuurstofdeprivatie en zijn ze zeer kwetsbaar wanneer vasoconstrictie niet snel verholpen wordt. Wanneer het brein hypoxisch wordt zorgen autonome systemen in het lichaam ervoor dat zuurstofrijk bloed ten kosten van anderen organen wordt omgeleid richting het brein. Door vasoconstrictie is dit echter niet mogelijk. Het kan alleen maar ongedaan gemaakt worden door het niveau van koolstofdioxide weer op pijl te brengen. Er kan dus niet anders dan worden geconcludeerd dat het spelen van de choking game spelen met het leven is!