Wat zijn aminozuren en dat doen ze?

Aminozuur is bij veel mensen bekend en eigenlijk toch ook weer niet, tenminste als je doorvraagt. We weten bijvoorbeeld dat het belangrijk kan zijn voor het op niveau houden van onze gezondheid. Echter, wat voor stoffen het nu precies zijn en wat het in het lichaam doet, kunnen niet veel mensen benoemen. Dit terwijl het over essentiële onderdelen van bouwstenen van het lichaam gaat. Dus... wat zijn aminozuren en wat doen ze voor het lichaam?

Wat zijn aminozuren?

Aminozuren (20 stuks) zijn feitelijk de bouwstenen van proteïnen/eiwitten, het zijn chemische moleculen die in alle levende wezens voorkomen. Ze worden ook gebruikt voor de aanmaak van:

• enzymen
• antistoffen
• hormonen
• signaalstoffen

Aminozuren functioneren als bouwstenen van de hardere delen van het lichaam en worden met name opgenomen via de in onze voeding aanwezige eiwitten. Via de spijsvertering worden ze vervolgens afgebroken tot aminozuren. Ook hebben de zwavelhoudende aminozuren een anti-oxidatieve werking.

Essentiële of niet-essentiële aminozuren

Als we het over essentiële en niet-essentiële aminozuren hebben, dan zit er een verschil tussen de aminozuren die we zelf aanmaken (niet-essentieel) versus de aminozuren die we uit voeding of supplementen halen (wel essentieel). In niet alle planten zit evenveel, maar door een gevarieerd voedingspatroon krijg je alle benodigde stoffen toch binnen.

BCAA

BCAA ofwel Branches Chain Amino Acids zijn de belangrijkste bestanddelen van spiereiwitten. Het betreft hier essentiële aminozuren die afbraak van spieren tegengaan. Na een training helpt het de maximale opbouw van spiereiwitten en dat is goed voor de spiermassa van het lichaam.

Invloed aminozuren

Aminozuren helpen bij het goed laten functioneren van alle fysiologische processen in het lichaam en ze hebben dus direct invloed op je prestaties. Prestaties als in:

• sport
• energie
• spier- en vetverhouding
• snelheid van herstel na inspanning
• humeur

Waar haal je aminozuren vandaan?

De externe eiwitten die het lichaam zelf omzet naar aminozuren zijn onder andere:

• vlees (dierlijke)
• zuivel (dierlijke)
• vis (dierlijke)
• rijst (plantaardige)
• noten (plantaardige)

Teveel

Het gaat uiteindelijk om een goede balans in het lichaam tussen aminozuren en eiwitten. Een teveel aan aminozuren in het lichaam kan door het lichaam worden omgezet in energie of het kan zelf volledig afgebroken worden.

Welke essentiële aminozuren zijn er?

• Fenylalanine - bouwsteen voor de verschillende eiwitten die door het lichaam worden aangemaakt.
• Isoleucine - helpt spierherstel te bevorderen.
• Leucine - helpt bij het reguleren van de bloedsuikerspiegel, de groei/reparatie van weefsel, de productie van groeihormonen.
• Lysine - helpt bij het behoud van de stikstofbalans in het lichaam.
• Methionine - helpt bij de afbraak van vetten en voorkomt opbouw van vet in de slagaders en helpt tevens bij het verwijderen van zware metalen in het lichaam.
• Threonine - helpt bij de vorming van collageen welke dient voor de elasticiteit van de huid. Ondersteunt goed functioneren van de lever en het immuunsysteem.
• Tryptofaan - helpt tegen slapeloosheid en vermindert angst en depressie. Ondersteunt het immuunsysteem en helpt bij de genezing van migraine.
• Valine - helpt bij reparatie/groei van weefsel en zorgt voor een goede stikstofbalans in het lichaam.

Semi-essentieel

Er zijn ook semi-essentiële aminozuren, te weten arginine en histidine. Je maakt ze zelf aan, maar soms heb je meer nodig dan je zelf aanmaakt en dan kunnen ze middels voedingssupplementen ingenomen worden. Zeker bij een hoog energiegebruik kan het ondersteunen.

NASA

In 2009 hebben NASA-onderzoekers vastgesteld dat meer planetoïden het soort aminozuren bevatten dat door levende organismen op aarde wordt gebruikt. Dit is via een nieuw onderzoek door NASA-onderzoekers in 2011 nogmaals bevestigd. Dit alles is gebleken uit onderzoek van koolstofrijke meteorieten, welke brokstukken van planetoïden zijn.

Tot slot

We zijn er vaak niet zo mee bezig, maar ons lichaam zit ingenieus in elkaar en laat alles optimaal functioneren. Aminozuren zijn belangrijk voor je lichaam en toch staan we er vaak niet bij stil als we (gezond) eten, leven en bewegen. Vaak staan mensen er pas bij stil op het moment dat de gezondheid te wensen over laat. Een goede balans kans veel ongerief voorkomen en een stuk bewustwording is dan ook geen overbodige luxe.