Beter slapen en tot rust komen met phenibut

Phenibut is een middel dat oorspronkelijk ontwikkeld is om mee te gaan in de medische kit van Russische astronauten. Het werd gebruikt om klachten als slapeloosheid, angst en nervositeit mee te behandelen. In Rusland wordt het nog steeds gebruikt als geneesmiddel. In Nederland is phenibut niet geregistreerd als geneesmiddel maar wordt het geclassificeerd als voedingssupplement. Het wordt gebruikt om beter tot rust te komen en beter te kunnen slapen. Aanbevolen wordt om het maximaal twee tot drie dagen achter elkaar te gebruiken en dan vervolgens twee tot drie dagen niet omdat er anders een risico op gewenning ontstaat.

De toepassing van phenibut

• Inleiding
• Wat is phenibut precies?
• Hoe gebruik je phenibut?
• Bijwerkingen
• Moeilijk verkrijgbaar: GABA alternatief

Inleiding

Goed tot rust komen en zonder problemen inslapen aan het einde van de dag is niet iedereen van nature gegeven. Sommige mensen blijven dusdanig malen in hun hoofd dat het moeilijk is om echt tot rust te komen en vervolgens ook de slaap te vatten. Phenibut is een middel dat in de jaren 60 in de Sovjet Unie is ontwikkeld als middel om tot rust te komen. Oorspronkelijk was het bedoeld voor astronauten die iets extra's nodig hadden om tot rust te komen of bepaalde angsten te bedwingen. Jarenlang was het standaard aanwezig in de medische kit die mee de ruimte in ging. Het wordt in Rusland tegenwoordig nog steeds gezien als geneesmiddel en aldaar voorgeschreven door artsen bij bijvoorbeeld posttraumatische stress stoornis (PTSS), angsten, depressies en zelfs alcoholverslaving.

In Nederland is phenibut niet geregistreerd als geneesmiddel en wordt het in de reguliere geneeskunde niet gebruikt. Wel is het een middel dat gewoon legaal te koop is en te boek staat als voedingssupplement. Het is ook wel bekend onder de (merk)namen en schrijfwijzen phenybut, fenibut, Noofen en Citrocard.

Wat is phenibut precies?

Phenibut is een derivaat van gamma-aminoboterzuur (meestal afgekort tot GABA) met molecuulformule C10H13NO2 HCl. Dit is een aminozuur dat bij mensen fungeert als neurotransmitter: een signaalstof die in synapsen (de contactplaats tussen twee zenuwcellen) zenuwimpulsen overdraagt tussen zenuwcellen. Anders dan GABA is het door de toegevoegde phenylring eenvoudig in staat om de bloed-hersenbarrière te doorkruisen en daarom zeer effectief. Van gamma-aminoboterzuur is bekend dat een tekort kan leiden tot slapeloosheid, angsten, irritaties en in ernstige gevallen zelfs epileptische aanvallen. Phenibut gedraagt zich als agonist (signaalstof die een receptor van een celmembraan activeert of de activiteit van een enzym verhoogt) van de GABAB receptor. Inname van phenibut stimuleert het tot rust komen en kan angsten, nervositeit en depressies verminderen. Gebruikers die op online fora hun ervaringen delen geven ook wel aan dat ze na gebruik zeer helder en ontspannen wakker worden.

Hoe gebruik je phenibut?

Het is belangrijk om altijd de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid in te nemen zoals beschreven in de bijsluiter of op de verpakking en deze niet te overschrijden. Aanbevolen wordt om per dag 250 tot 500 mg per dag in te nemen. Het beste kan daarbij begonnen worden met een lage dosis (250 mg), om dit geleidelijk op te bouwen naar 500 mg. Op deze manier kan de tolerantie bepaald worden. Het kan zijn dat je al voldoende effect merkt voordat je de maximale dosis bereikt hebt. Neem phenibut maximaal twee of drie dagen achter elkaar in, gevolgd door twee tot drie dagen waarin het supplement niet wordt gebruikt. Op deze manier minimaliseer je het risico op gewenning.

Bijwerkingen

Wie phenibut wil gaan gebruiken moet zich wel bewust zijn van de mogelijke bijwerkingen. Zo is het mogelijk dat mensen die gevoelig zijn voor phenibut zich nog steeds wat slaperig voelen terwijl het middel eigenlijk al uitgewerkt zou moeten zijn. Ook kunnen klachten optreden die lijken op een kater zoals hoofdpijn en neerslachtigheid nadat het middel is uitgewerkt. Phenibut staat niet bekend als verslavend maar het is wel mogelijk dat ontwenningsverschijnselen optreden bij mensen die het middel gedurende langere tijd gebruikt hebben. Deze verschijnselen kunnen tot twee weken aanhouden. Het is daarom belangrijk om het middel niet langer dan twee tot drie dagen achter elkaar te gebruiken.

Reageer je niet goed op phenibut of heb je last van bijwerkingen die niet zijn beschreven in de bijsluiter, neem dan altijd contact op met je huisarts. Verslavingszorginstellingen waarschuwden in 2018 nog dat phenibut in bepaalde omstandigheden verslavend kan zijn. Er is echter meer onderzoek nodig om vast te stellen of dit inderdaad het geval is.

Moeilijk verkrijgbaar: GABA alternatief

Phenibut is in Nederland niet geregistreerd als medicijn maar is wel gewoon legaal verkrijgbaar als supplement. Tot 2017 werd het bijvoorbeeld verkocht door Body&Fitshop. Anno 2019 is het daar niet meer verkrijgbaar en is het alleen nog te vinden bij enkele kleinere webshops. Een alternatief is GABA (Gamma Amino Boterzuur), wat qua werking veel gelijkenis heeft met phenibut. GABA is veel breder verkrijgbaar, onder meer van de merken NOW, Vitakruid en AOV.

Lees verder

• Kalmeringsmiddelen zonder recept
• CBD Aqua: wateroplosbare cannabidiol handig in gebruik