Zonnebrand voorkomen met gezond verstand

Zomer is voor ons synoniem voor strand, zonnen, buiten spelen, wandelen, fietsen, zwemmen,... kortom buiten plezier maken. Het zit in onze aard om naar buiten te spurten bij elk straaltje zon, maar dit is meestal niet zonder gevolgen: een rode huid (met of zonder blaasjes) hoort voor velen onder ons ook bij de zomer. Hoe kan je dit voorkomen met wat gezond verstand?

Zonnebrand

In het zonlicht zitten UV-stralen. Deze stralen zijn in grote hoeveelheden schadelijk voor de huid. Of je huid verbrandt of niet hangt onder andere af van je huidtype (bleek of bruin?), de sterkte van de zon, je leeftijd (baby's verbranden sneller dan volwassenen) en de gevoeligheid van je huid.

Verbrande huid is rood en is zeer gevoelig voor aanrakingen. In ernstige gevallen zijn er blaasjes die zeer pijnlijk zijn.

Voorkomen

Voorkomen is beter dan genezen. Hittegolven komen steeds vaker voor in onze streken. De tips hieronder komen uit warmere landen waar ze langer hete zomers kennen.

Schaduw en kleding

Vermijd teveel zonlicht. Zoek de schaduw op als je kan. Als je geen schaduw in de buurt hebt, kan je best je kleding aanpassen: een koele lange broek beschermt je benen meer dan een short, lange mouwen (in lichte kleuren) beschermen je armen (zeker aan te raden bij baby's) en een hoed beschermt je gezicht. In woestijnen waar de UV-straling zeer hoog is, laten mensen zelden lichaamsdelen bloot: alles is zoveel mogelijk bedekt (wat bloot is kan verbranden).
Let er ook op dat je zeker niet in slaap valt tijdens het zonnebaden. Zonnen is gezond, maar met mate.

Dagindeling aanpassen

In Zuiderse landen heeft men een totaal andere levensritme. Op het heetst van de dag (tussen 12.30 en 14u) blijven ze daar vaak binnen. In sommige landen doen ze middagdutjes (siësta) rond deze tijd.

Het is aan te raden om zoveel mogelijk in de voormiddag buitenshuis te werken en tijdens de middag te rusten. In de voormiddag heeft de zon nog niet veel kracht en verbrand je minder snel. In de namiddag is de zon ook niet zo sterk meer en kan je ook buiten met beperkt verbrandingsgevaar. Dit is het ideaal moment voor ontspanningsactiviteiten.

Voorbereiden op de zomer

Je verbrandt minder snel als je huid bruin is. De natuurlijke bescherming van je huid is dan actief. Daarom kan je best de blootstelling aan zonlicht langzaam opbouwen tot je lichaam er klaar voor is.

Soms wordt aangeraden om een aantal beurten zonnebank te doen als voorbereiding op de zomer. Steeds meer huidspecialisten raden dit af omdat de zonnebank het zonlicht wel imiteert maar niet hetzelfde effect heeft: de huid is enkel oppervlakkig beschermd. Ook zijn de effecten van zonnebank niet op lange termijn getest.

Bepaalde voedingssuplementen (vaak op basis van wortelen) kunnen je ook helpen. Het is aan te raden om hier niet mee te overdrijven omdat een grote hoeveelheid van bepaalde vitamines ongezond is.

Water

Natte huid verbrandt sneller dan droge omdat waterdruppels het effect van zonlicht versterken. Droog daarom je huid altijd goed af na het zwemmen.

Insmeren

Zonnebrandolie vormt een laagje op je huid en blokkeert zo de UV-stralen. Zonnebrandolie is verkrijgbaar in verschillende factoren: voor een optimale bescherming kies je best de factor dat past bij je huidtype (hoe groter het cijfer, hoe beter de bescherming). Als je twijfelt, kan je best een hoge factor nemen. Voor baby's is het aan te raden een zo hoog mogelijke factor te nemen of olie voor baby's. Er zijn ook waterdichte varianten en er bestaan ook biologische en natuurlijke varianten.

Een aantal deskundigen raden het gebruik van zonnebrandolie af omdat ze volgens hen schadelijke stoffen bevatten. Of ze gezond of ongezond zijn voor onze huid is nog niet bewezen omdat er nog geen langetermijnonderzoeken zijn (de discussie dat ze ongezond zouden kunnen zijn is nog maar recent; vroeger werd aangenomen dat ze gezond waren omdat ze tegen de uv-stralen beschermden). Als je liever geen zonnebrandproducten gebruikt, kan je best de zon op je blote huid vermijden.

Je huid insmeren met vochtinbrengende producten (aftersun, bodymilk, crèmes,enz...) is zeker aan te raden: je huid wordt dan elastischer en droogt niet uit. Dit kan je best doen na het douchen omdat je poriën dan open staan en makkelijker het product opnemen.

Behandelen

In de meeste gevallen zijn vochtinbrengende crèmes of aftersun of een zalf voor zonnebrand (vb van Weleda) voldoende om de pijn te verlichten en de genezing te versnellen. Je kan ook bodymilk of een ander verzorgingsproduct op basis van aloë vera gebruiken omdat aloë vera goed is tegen brandwonden. Blaasjes kan je hetzelfde behandelen als brandwonden. Met ernstige verbrandingen (veel blaasjes of etterende blaasjes) kan je best medische hulp inroepen.

Heb je niets in huis tegen zonnebrand? Dan kan je ook yoghurt (ongezoete) smeren op de pijnlijke plaatsen en even wachten en daarna goed afspoelen met koud tot lauw water (niet te warm). Ook een bad met een paar builtjes kamillethee kan wonderen doen (liever koud dan warm water). Geraspte komkommers worden ook wel eens gebruikt, net als brandnetelthee, (karne)melk, geraspte aardappelen, pepermuntthee of gewone (koude) thee. Alles wat een vochtinbrengende werking heeft, kan je gebruiken. Je kan een kompres maken of een bad nemen met het keukenmiddel in opgelost.

Door zonnebrand kan je lichaam uitdrogen. Zorg ervoor dat je genoeg drinkt. Dit zal je huid ook deugd doen. Gewoon water of thee (groene thee of kruidenthee zoals citroenmelisse) is het beste. Frisdranken en koffie kan je beter vermijden omdat ze juist uitdrogen.

Tot slot

De meeste tips kan je ook gebruiken om een zonnesteek te vermijden.